DEVELERİN ZEKATI
OLARAK ALINAN KOYUNLAR
Rebi', Şafii'nin şöyle
dediğini anlattı: Bir adamın, zekatını koyun olarak vermesini gerektiren sayıda
devesi varsa ve bu arada koyunları da varsa, adamın koyunlarından kurbanlık
olabilecekler alınır. Adamın sürüsü keçilerden oluşuyorsa bu takdirde iki
yaşında olanını zekat olarak vermesi gerekir. Şayet sürü koyunlardan meydana
geliyorsa bu durumda da beş yaşına girmiş koyun verilir. Mal sahibinin daha
iyisini gönüllü olarak vermesi hariç daha iyisi veya aşağısı alınmaz. Gönüllü
verirse kabul edilir.
İmam Şafii (Allah rahmet
etsin) şöyle dedi: Adamın koyunlan kör veya hastaysa ve sürüsünde [ sağlam]
koyun da yoksa bu takdirde tercih ona bırakılır. Kurban olması caiz olan koyun
veya keçiden hangisini verebiliyorsa onu zekat olarak verir. Bu takdirde söz
konusu beldede çoğunlukla kurban edileni dikkate almam. Çünkü hadiste "
... koyun (keçi de dahildir) vermesi gerekir. .. " buyrulmuştur. Koyun
zekatı açısından kabul edilen yaştakini verdikten sonra bundan fazlasını
istemeye hakkım olmaz.
İmam Şafii (Allah rahmet
etsin) şöyle dedi: Aynı şekilde adamın sürüsü koyunlardan veya keçilerden
oluşuyorsa, mesela sürüsü koyunlardan olmakla beraber zekat olarak keçi vermek
istiyorsa veya sürüsü keçilerden olup zekat olarak koyun vermek istiyorsa kabul
ederim. Çünkü "sürü" adı geçiyor metinde, dolayısıyla bu ismin altına
giren birini getirdiğinde kabul edilir.
İmam Şafii (Allah rahmet
etsin) şöyle dedi: Adamın develeri ister değersiz olsun ister değerli olsun
sayı esasına göre alınır, bu hususta değerlideğersiz farkı yoktur. Adamın
beldesinde hangi koyun kurbanlık olabiliyorsa biz de onu kabul ederiz. Şayet
adam zekat olarak beldesinin koyunlarından başkasını veya beldesinin
koyunlarının benzerini yahut daha iyisini getiriyorsa kabul ederiz. Ama daha
aşağısını getirirse kabul etmeyiz. Adamın değerli develeri varsa ve zekat
olarak verilmesi gereken deve de içlerinde mevcutsa ve adam aynı yaşta kendi
develerinden veya başkasının develerinden bir deve vermek istiyorsa, bu deve de
kendi develerinden değersizse bu deveyi ondan kabul etmemiz doğru olmaz. Onun
da bunu bize vermesi caiz olmaz. Yine adamın değersiz develeri varsa, bunun
yanında kendi beldesinden başka bir beldeden develeri de varsa, ya da
beldesinde değerli develer varsa biz değersiz develerin zekatını beldesinin
develerinden almayız. Aynı şekilde başka beldedeki develerini de almayız.
Dolayısıyla adamın beldesindeki develerinin ve beldesinden başka bir beldede
bulunan develerinin her birinin zekatını onlardan alınz.
İmam Şafil (Allah rahmet
etsin) şöyle dedi: Şayet adamdan zekat olarak sekiz-dokuz aylık davar almamız
gerekiyorsa, zekat toplama görevlisinin, adamın gönüllü olarak vermesi dışında,
gebe bir dayan alması caiz olmaz. Eğer alınması gereken yaştaki davar
çiftleşmişse ve kısır mı, gebe mi olduğu belli değilse, adama denir ki:
"Biz bunu senden almayız. Ya bize aynı yaşta başka bir davar getir ya da daha
aşağı birini alınz ve farkı sen ödersin ya da daha iyisini alınz ve sana da
farkını öderiz."
Sonraki için tıkla: