|
İBNÜ’L-ESİR |
5. CİLT |
HİCRETİN
YÜZ ALTMIŞ YEDİNCİ YILI OLAYLARI (M. 763-784)
Bu
sene Musa el-Hadi benzeri hiç bir kimse tarafından hazırlanmayan büyük bir
askeri kuvvet ve techizatla Taberistan'ın sahip ve hakimi bulunan Vendad Hürmüz
ve Servin ile savaşmak için üzerlerine yürüdü. Mehdi Musa b. Eban b. Sadaka'yı
mektuplaşma işlerine, Muhammed b. Cümeyri askerinin başına, Mansur'un azatlısı
Nufey'i hacipliğe, Ali b. İsa b. Mahan'ı muhafızlığa tayin etti, Musa el-Hadi,
askerlerini Hürmüz ve Servin üzerine gönderdi, askerlerin başına geçirilen
Yezid b. Mezyed bunları muhasara altına aldı.
Yirmi
üç sene valilik görevinde bulunan İsa b. Musa, altmış beş yaşında iken Kufe'de
bu yıl vefat etmiştir.
Ravh
b. Hatim, İsa b. Musa'nın vefatında Kufe'nin ileri gelenlerinden bir grupla
birlikte kadıyı da hazır bulundurmuş, bundan sonra İsa defnedilmiştir. İsa'nın
bu görevi üstlendiği ve azledildiğine dair bilgiler daha önceki bahislerde
geçmiştir.
Mehdi
bu yıl içinde zındıklan ciddi bir şekilde takip etti. Bunlardan Yezid b. Feyz
yakalandı ve ikran neticesinde hapsedildi, ancak bir müddet sonra hapisten
kaçtı ve bir daha yakalanamadı. Zındıklarla ilgili işleri yürüme görevini Ömer
el-Kelvezam üstlendi.
Mehdi
bu yıl Ebu Ubeydullah Muaviye b. Ubeydullah'ı mektupçuluk divamndan azletti,
yerine er-Rebi'i tayin etti.
Bu
sene Bağdat ve Basra'da veba hastalığı görüldü, ayrıca halk arasına şiddetli
bir öksürük yayıldı.
Musa
el-Hadl'nin katibi Eban b. Sadaka bu yıl öldü. Mehdi O'nun yerine Ebu Halid
el-Ahvel'i görevlendirdi.
Yine
bu yılda Mehdi, Kabe ve Hz. Peygamber (-sav-)'in mescidinin genişletilmesini
emretmiş, birçok ev bunlara katılmıştır. Bu genişletme işinde mütevelli olarak
Yaktin b. Musa görevalmıştır. Bu inşaat işleri Mehdi'nin vefatına kadar devam
etmiştir. Ayrıca Mehdi, Musul'daki bir ulu caminin genişletilmesini de
emretmiştir. Bu emri ihtiva eden bir levhayı 603 (1206) tarihinde mevcudiyetini
sürdüren bu caminin duvarı üzerindeki bir levhada gördüm.
Bu
yıl Taberistan ve er-Ruyan Valisi Yahya el-Hareşi azledilmiş, yerine Ömer b.
Ala' getirilmiştir. Cürcan Valiliği'ne de Mehdi'nin azatlısı Feraşe tayin
edilmiştir.
3
Zilhicce 167 (Haziran 784)'de dünya üzerinde bir karanlık meydana gelmiş,
öğleye doğru bu karanlık kaybolmuştur.
Bu
yıl yapılan muahedeler dolayısıyla savaş için yaz seferleri yapılmamıştır. Bu
yıl Hac Emirliği'ni Medine Valisi İbrahim b. Yahya b. Muhammed b. Ali b.
Abdullah b. Abbas yapmış, işlerini bitirdikten bir kaç gün sonra da vefat
etmiştir. İbrahim'in yerine bu göreve İshak b. İsa b. Ali getirilmiştir.
Tuzağa
düşürülerek birisi tarafından hançerlenen Ukbe b. Selem el-Hunai bu yıl
Bağdat'ta vefat etmiştir.
Bu
yıl Yemen'de Süleyman b. Yezid el-Harisı, Yemame'de Abdullah b. Mus'ab
ez-Zübeyri, Basra'da Muhammed b. Süleyman, Musul'da Ahmed b. İsmail el-Haşimi
(bir rivayete göre Musa b. Ka'b) vali olarak bulundular. Basra Kadılığı'nda ise
Ömer b. Osman et-Teymi bulunmaktaydı. Diğer şehirlerin durumu yukarıda
bahsedildiği gibidir.
EbU
Şeybe Ca'fer el-Ahmer, Şii bir abid olan Hasan b. Salih b. Hubeyy, Said b.
Abdullah b. Amir et-Tenuhi, Hammad b. Seleme ve Abdulaziz b. Müslim bu yıl
vefat etmişlerdir.
Yine
bu yıl Araplar Yemame ile Bahreyn arasındaki Basra Çölü'nde bozgunculuk
çıkararak yol kesme, haramları irtikap etme ve namazı terk etme gibi kötü
hareketlerde bulunmuşlar, bundan dolayı Mehdi üzerlerine asker göndererek
onlarla kıyasıya savaşmış, ancak Araplar sabır ve metanetleri sayesinde zafere
ulaşmışlar ve Mehdi tarafından üzerlerine gönderilen bütün askerleri
öldürmüşlerdir. Bu yüzden kuvvetleri artan Araplar, kötülüklerini daha çok
artırmışlardır.
BİR SONRAKİ
SAYFA İLE DEVAM ETMEK İÇİN AŞAĞIDAKİ İSME TIKLA
HİCRETİN YÜZ
ALTMIŞ SEKİZİNCİ YILI OLAYLARI (M. 784-785)
MUSUL'DA MEYDANA GELEN HARİCİ İSYANI