İBNÜ’L-ESİR |
5. CİLT |
HİCRETİN
YÜZ ALTMIŞ DÖRDÜNCÜ YILI OLAYLARI (M. 780-781)
Bu
yıl Abdülkebır b. Abdülhamid b. Abdurrahman b. Yezid b. Hattab Derebü'l-Hades'te
savaşmak üzere harekete geçti, fakat kumandan Mihail ile Ermeni kumandan
Taraz'ın doksan bin askerle birlikte geldiklerini görünce korkuya kapıldı ve
askerlerinin savaşmasına engeloldu. Mehdı, askerleri ile birlikte geri dönen
Abdülkebir'i öldürmek istedi, fakat hakkında yapılan şefaat neticesinde ölümden
kurtuldu ve hapse atıldı.
Bu
sene Mehdı Muhammed b. Süleyman'ı Basra Valiliği'nden ve diğer görevlerinden
azlederek yerine Salih b. Davud'u getirdi.
Yine
bu yıl içinde Mehdı hac farizasını yerine getirmek için yola çıktı, fakat
Akabe'ye geldiğinde suyun azlığını görünce hacıların bu su azlığı yüzünden
hedeflerine varamayacaklarından korktu. Bu arada hummaya yakalandı ve geri
döndü, ancak halkla birlikte hac yapmak üzere kardeşi Salih'i görevlendirdi.
Hacılar şiddetli susuzluktan ölüm tehlikesi geçirdiler. Bu yüzden Mehdı su
işleriyle görevli olan Yaktm'e fena halde öfkelendi.
Yine
bu yıl içerisinde Yemen Valisi bulunan Abdullah b. Süleyman halifenin öfkesini
üzerine çektiği için görevinden alındı ve Yemen dönüşünde mal varlığı sıkıdan
sıkıya teftişe tabi tutuldu, yerine ise Mansur b. Yezıd b. Mansur tayin edildi.
Bu yıl İfrlkıye Valiliği'nde Yezıd b. Hatim, Musul Valiliği'nde ise Muhammed b.
Fadl bulunuyordu. Yukarıda bahsi geçen amiller yine yerlerinde bırakılmışlardı.
Emevilerden
Abdurrahman bu yılda Sa'lebe b. Vbeyd'i büyük bir askeri kuvvetle Serakusta'ya
gönderdikten sonra kendisi de oraya hareket etmiştir. Serakusta'da bulunan
Süleyman b. Yakazan ile Hüseyn b. Yahya, Abdurrahman'ın itaatinden çıkmak için
anlaşmışlardı. Sa'lebe bunlarla şiddetli bir şekilde savaştı. Bir gün çadırında
bulunuyordu. Süleyman gafletinden istifade ederek O'nu yakaladı, böylece
Sa'lebe'nin askerleri dağıldı. Süleyman Frenk Kralı Karle'yi davet etti ve kendisine
ülkeyi (Sarakusta) ve Sa'lebe'yi teslim edeceğini vaat etti. Karle Süleyman'ın
yanına geldiği zaman Sa'lebe'den başka bir şey bulunmadığını gördü ve kendisi
vasıtasıyla büyük bir fidye alacağını sanarak Sa'lebe ile birlikte memleketine
döndü. Abdurrahman bir süre Sa'lebe'yi ihmal ettiyse de sonra Frenklerden
birini araya koydu, onlar da serbesr bıraktılar.
Abdurrahman
bu yılda Sarakusta'ya hareket ettiği zaman etrafında bulunan muhaliflerini
ortadan kaldırmak ve Sarakusta'da buluşmak üzere oğullarından her birini bir
tarafa gönderdi, fakat kendisi oğullarından önce Sarakusta'ya geldi. Tam bu
sırada Hüseyn b. Yahya, Süleyman b. Yakazan'ı öldürmüş ve Sarakusta'nın
hakimiyetini eline geçirmişti. Bu hadise üzerine Hüseyn b. Yahya'nın yanına
ansızın gelen Abdurrahman, Sarakusta halkını fena halde sıkıştırdı. Kendilerine
muhalif olanları yakalayarak beraberlerinde getiren Abdurrahman'ın oğulları
diğerlerinin de kendilerine itaat edeceklerini babaları Abdurrahman'a
bildirdiler. Bunun üzerine Hüseyn b. Yahya sulh istemek mecburiyetinde kaldı ve
Abdurrahman'a itaatini bildirdi, Abdurrahman da Hüseyn'in isteklerini kabul
etti ve sulh anlaşması yaparak Hüseyn'in oğlu Said" rehin aldıktan sonra
geri döndü. Bundan sonra Abdurrahman Frenk memlekerlerinde savaştı, bu
memleketleri iyice tanıdıktan sonra birçok ganimet ve esir alarak Kalehurra'ya
geldi. Pekire Şehri'ni fethettikten sonra o taraflarda bulunan bütün keleleri
yıkarak Beşkens topraklarına hareket etti. Müsmin el-Akra' Kalesi'ni
fethettikten sonra Meldosun b. Atlal'ın üzerine yürüdü ve O'nun kalesini de
fethetti. Beşkens halkı dağlara çıktıysa da Abdurrahman bunlarla savaşmağa
devam memleketlerini ellerinden alarak buralarda büyük tahribat yaptı, sonra da
Kurtuba'ya geri döndü.
Bu
yıl Endülüs'ün Belensiye Berberileri ile Şente Beriye Berberileri arasında
büyük bir kargaşa koptu, hatta aralarında bir çok çarpışma meydana geldi ve bu
çarpışmalarda her iki taraftan da pek çok insan öldü. Bunlar arasında geçen bu
olaylar çok meşhur olmuştur.
Basrab
nahiv bilgini Şeyban b. Abdurrahman (Ebu Muaviye) et-Temimi, Abdülaziz b.
Abdullah b. Ebi Seleme el-Macişun, seksen yaşındaki Mansur'un amcası İsa b. Ali
b. Abdullah b. Abbas (bir rivayete göre yetmiş sekiz yaşında iken 163 (779)
yılında ölmüştür). Şamlı Said b. Abdulaziz, Ezdli Selam b. Miskin en-Nemri, Ebu
Ravh ve Hz. Ömer (R.A.)'in azatlısı Mubarek b. Fadale b. Ebi Ümeyye el-Kureşi
bu yıl vefat etmiştir.
BİR SONRAKİ
SAYFA İLE DEVAM ETMEK İÇİN AŞAĞIDAKİ İSME TIKLA
HİCRETİN YÜZ
ALTMIŞ BEŞİNCİ YIL OLAYLARI (M. 781-782)