|
İBNÜ’L-ESİR |
5. CİLT |
ENDÜLÜS'TE
MÜSLÜMANLARLA FRANKLAR ARASINDA MEYDANA GELEN SAVAŞ
Bu
yılın Muharrem (Haziran) ayında Endülüs'te Müslümanlarla Franklar arasında son derece
şiddetli bir savaş meydana gelmişti. Daha evvel kaydettiğimiz gibi Toledo
(Tuleytula) halkı Endülüs Hakimi Muhammed b. Abdurrahman'a, ondan evvel de
babası Abdurrahman'a karşı isyan etmiş durumdaydılar. Bu yıl Muhammed ordusuyla
birlikte Tuleytula üzerine sefere çıkmiş, ancak buranın halkı Muhammed'in
üzerlerine geldiğini işitince Galicia (Cillikiye) ve Beşkensi hükümdarlarına
haberler gönderip onlardan yardım istemişler, her ikisi de Tuleytula halkına
büyük ordularla yardım göndermişlerdi.
Muhammed
b. Abdurrahman bu yardımların geldiğini haber alınca Tuleytula'ya yakın bir
noktaya gelmiş bulunuyordu. Hemen askerlerinden bir kısmını pusulara
yerleştirip Salit Vadisi (vadi Salit = Guadacelete) civarında pusular kurdurup
kendisi de askerlerinden küçük bir birlik ile şehre doğru ilerlemişti.
Tuleytula halkı Abdurrahman'ın ordusunun küçük olduğunu görünce hemen Franklara
durumu bildirmiş, onlar da bu durumu fırsat bilerek Müslümanları yok etme
hevesine kapılmış ve savaş için acele etmişlerdi. İki ordu karşı karşıya
geldiğinde savaşın şiddetlendiğini gören pusulardaki Müslüman askerler birden
çıkıp savaşa girmiş, müşrikleri ve Tuleytula halkım kuşatarak kılıçtan
geçirmeğe başlamışlardı. Neticede sayılmayacak kadar askerlerini öldürdükleri
gibi düşmanın ileri gelenlerinden sekiz bin kişinin de başım kesip İslam
diyarının muhtelif yerlerine göndermişlerdi. Tuleytula halkının anlattıklarına
göre, bu savaşta her iki taraftan yirmi bin kişi öldürülmüştü. Öldürülenlerin
de cesetleri uzun bir müddet Salit Vadisi' nde terkedilmiş olarak kalmıştı.
ÇEŞİTLİ
OLAYLAR
Bu
yıl Yahya b. Eksem kadılık görevinden azledilerek elinde bulunan yetmiş beş bin
dinar ile Basra'daki dört bin ceriblik malına el konmuştu. Arkasından Ca'fer b.
Abdülvahid b. Ca'fer b. Süleyman b. Ali, Kadi el-Kudatlık makamına
getirilmişti.
Bu
yıl Hac Emirliği görevini de Abdullah b. Muhammed b. Davud ifa etmiş, hac
mevsiminin asayişini düzenlemekle de Ca'fer b. Dinar görevlendirilmişti.
Bu
yılın Muharrem (Haziran) ayında Kadı Ebu Abdullah Ahmed b. Ebi Du'ad, oğlu
Ebu'l-Velid'den yirmi gün sonra vefat etmişti. Ebu Abdullah Ahmed Mu'tezile
Mezhebi'nin mensuplarından olup Kur'an'ın mahluk olduğunu iddia edenlerden ve
bu itikada insanları davet edenlerden birisi idi. O, bu anlayışını Bişr
er-Müreyşi'den almış, Bişr Cehm b. Safvan'dan, Cehm Ca'd b. Edhem'den, Ca'd
Eban b. Sem'an'dan, Eban Lebid el-A'sam'ın yeğeni ve damadı olan Tallit'dan,
Tallit da Resulullah (-sav-)'a sihir yapan Lebid b. A'sam adlı Yahudi'den
almıştı. Bu Yahudi Lebid Tevrat'ın mahlılk olduğunu söylüyordu. Bu konuda ilk
defa eser yazan Tallit idi. Tallit son derece zındık birisi olup küfür olan bu
tip görüşlerin yayılmasına çalışmaktaydı.
Bu
yılda İmam Buhari'nin ileri gelen hocalarından Horasanlı olduğu söylenen
Kuteybe b. Said b. Humeyd Ebu Reca' es-Sekafi doksan yaşında iken vefat
etmişti. Bu muhaddis ayrıca İmam Müslim ve İmam Ahmed b. Hanbel ve benzerleri
büyük imamların da istifade ettiği alimlerdendi. Ayrıca büyük fıkıh alimi Ebu
Sevr İbrahim b. Halid el-Bağdadi el-Kelbi de bu yılda vefat etmişti. Ebu Sevr
İmam Şafii'nin arkadaşlarındandi.
Bütün
el-Cezire Bölgesi'nin kadısı olan Ebu Osman Muhammed b. eşŞafii de bu yılda
vefat edenler arasında idi. O, babasından ve Anbese' den rivayet etmiştir. O'nun
daha sonraları da vefat ettiğine dair rivayetler vardır. İmam Şafii'nin
Muhammed adında diğer bir oğlu daha olup 231 (845-846) yılında Mısır'da vefat
etmişti.
BİR SONRAKİ
SAYFA İLE DEVAM ETMEK İÇİN AŞAĞIDAKİ İSME TIKLA
HİCRETİN İKİ YÜZ
KIRKBİRİNCİ YILI OLAYLARI (M. 855-856)
HUMUS HALKININ VALİLERİNE SALDIRMASI