|
İBNÜ’L-ESİR |
5. CİLT |
BİZANSLILAR İLE YAPILAN
SAVAŞ
Harun
er-Reşid'in oğlu Kasım, Şaban 187 (Temmuz 803)'de Bizans ülkesine girdi ve
Kurra (Küre)'da karargah kurduktan sonra orasını muhasara etti. Ayrıca Kasım
Abbas b. Ca'fer b. Muhammed b. Eş'as'ı Sinan tarafına gönderdi. Abbas Sinan
Kalesi'ni muhasara etti ve halkını çok sıkıştırdı. Bunun üzerine Bizanslılar
Sinan'ı terk etmek şartıyla Abbas'a üç yüz yirmi Müslüman esir gönderdiler.
Abbas onların bu şartını kabul etti ve sulh anlaşması yaparak oradan ayrıldı.
Ali
b. İsa bu savaşta Bizans ülkesinde öldü. Bu sırada Bizans'ın başında Rina
(İrene) adında bir kraliçe bulunuyordu. Bizanslılar kraliçeyi tahttan
indirdiler, yerine Nikfor (Nikephoros)'u geçirdiler. Bizanslılar, Nikfor'un
Cefne b. Gassan'ın soyundan geldiğini iddia ederler. Nikfor kralolmazdan önce
haraç divanına bakıyordu. Rina, tahttan indirildikten beş ay sonra öldü.
Nikfor
Bizanslıların güvenini sağladıktan sonra Harun er-Reşid'e şu mealde bir mektup
yazdı: "Bizanslıların kralı Nikfor'dan Arapların Meliki Harun'a: Benden
önceki kraliçe seni satranç taşlarından ''ruh'' yerine, kendisini de ''beydak''
yerine koyarak, senin ona kat kat mallarını göndereceğin yerde, o, mallarını
sana göndermiştir. Fakat bu durum kadınların zayıflığından ve ahmaklığından
ileri gelmiştir. Gönderdiğim bu mektubu okuduktan sonra, yanında bulunan
kraliçeye ait bütün malları hemen gönder. Böylece sana yapılacak olan
müsadereden kendini kurtarmış olursun. Aksi takdirde aramızda kılıçlar
konuşacaktır. "
Harun
mektubu okuyunca öfkesinden galeyana geldi, hiç bir kimse O'nunla konuşmak
şöyle dursun, bakınağa bile cesaret edemedi. Ayrıca yanında oturanlar oradan
uzaklaştılar. Harun bir divit istedi ve bu mektubun arka tarafına şunları yazdı:
''Rahman
ve Rahim olan Allah'ın adıyla;
Müminlerin
Emiri Harun'dan Bizans'ın kelbi Nikfor'a: Ey kafir kadının oğlu! Mektubunu
okudum. Cevabım ise, duyduğun ile değil gördüğün ile hareket etmendir.''
Bundan
sonra Harun hemen harekete geçti ve Hirakle'ye geldi. Burasını fethettikten
sonra bir hayli ganimet ele geçirdi, ayrıca burada büyük tahribat yaptı. Bu
durum karşısında Nikfor her sene Harun'a haraç vermek üzere sulh anlaşması
yapmak istedi. Harun da bu isteğini kabul etti.
Harun
savaşa son verip Rakka'ya geldiği zaman Nikfor havanın çok soğuk olması
dolayısıyla O'nun geri dönemeyeceğine güvenerek antlaşmayı bozdu. Nikfor'un
antlaşmayı bozduğuna dair gelen haberi Harun'a duyurmaya hiç kimse cesaret
edemedi. Çünkü soğuk bir havada savaşmaktan korkuyorlardı ve Harun'u da
esirgiyorlardı. Askerler bu haberin ordunun içerisinde bulunan şair Ebu
Muhammed Abdullah b. Yusufun, (bir rivayete göre Hacca b. Yusuf et-Teymi'nin)
söyleyeceği bir şiirde konu edilerek duyurulmasını düşündüler. Nikfor'un anlaşmayı
bozduğunu bu şiirden öğrenen Harun. "Nikfor antlaşmayı bozdu mu?"
diye sordu. Nihayet bu hilenin vezirleri tarafından yapıldığını öğrendi. Çok
sıkıntılı bir zamanda ve ağır yük içerisinde bulunmasına rağmen Bizans
topraklarına geri döndü ve öfkesini yenip arzularına ulaşıncaya kadar burada
kaldı.
Bir
rivayete göre, Nikfor'un bu hareketi ve yukarıda zikri geçen şairin söylediği
beyitler, Harun'un harekete geçerek Hırakle'yi fethetmesine sebep olmuştur. Bu
hususla alakalı bilgiyi 190 (806) yılında meydana gelen olaylar bahsinde
zikredeceğiz.
BİR SONRAKİ
SAYFA İLE DEVAM ETMEK İÇİN AŞAĞIDAKİ İSME TIKLA
İBRAHİM b. OSMAN
b. NEHİK'İN ÖLDÜRÜLMESİ