İBNÜ’L-ESİR

4. CİLT

HİCRİ 79. YIL       ANA SAYFA      Kur’an      Hadis      Sözlük      Biyografi

 

HİCRETİN YETMİŞ DOKUZUNCU YILI OLAYLARI (M. 698-699)

 

UBEYDULLAH BİN EBİ BEKRE'NİN RUTBİL'E KARŞI GAZA YAPMASI

 

Haccac Ubeydullah bin Ebi Bekre'yi 78 yılında Sicistan'a tayin edince bir yıl süreyle gaza yapmadı. Rutbil barış antlaşması yapmıştı ve haraç ödemekte idi. Ancak haraç ödemekten vazgeçmiş olması da muhtemeldir. Bu bakımdan Haccac Ubeydulah'a haber göndererek Rutbil ile çarpışmasını ve ülkesini eline geçirmeden, kalelerini yıkmadan, askerlerini de zincire vurmadan geri dönmemesini emretti.

 

Ubeydullah bunun üzerine Basra ve Küfe halkından oluşan askerleriyle yola koyuldu. Küfelilerin komutanı Hz. Ali'nin arkadaşlarından olan Şureyh bin Hani idi. Ubeydullah Rutbil'in ülkesine girdi ve pek çok ganimet aldı, bazı kaleleri yıktı, bir bölgesini de eline geçirdi. Rutbil'in etrafındaki Türkler bölgeleri bir bir terk edip geri çekildiklerinden Ubeydullah'ın adamları sonunda Rutbil'in ülkesinin oldukça içlerine kadar vardılar ve başşehirlerine on sekiz fersahlık bir mesafe kadar yaklaştılar. İşte bu sırada bütün yol ve geçitler Müslümanlara kapatıldı. Böylelikle Müslümanlar onların ellerine düşmüş oldu ve adeta yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kaldılar. Bunun üzerine Ubeydullah kendilerinin dışarıya çıkmalarına imkan vermeleri karşılığında yedi yüz bin dirhem vermek suretiyle onlarla barış yaptı.

 

Şureyh Ubeydullah'la karşılaştığında: "Barış için ne verirseniz sultanlar bunu maaşlarınızdan keserler. Uzun bir zamandır şehitlik isteyip durdum, fakat bir türlü elime geçiremedim. Bugün de kaçıracak olursam artık ölünceye kadar elime geçiremem." dedikten sonra şöyle devam etti: "Ey Müslümanlar, haydi, düşmanınıza karşı birbirinizle yardımlaşınız!" Ubeydullah: "Sen bunamış bir yaşlısın." deyince Şureyh şöyle karşılık verdi: "Hayır, fakat sen: "Bu Ubeydullah'ın bostam, bu da hamamıdır." denilmesiyle yetinen bir kimsesin." ve: -Ey Müslümanlar! Şehit olmak isteyen yanıma gelsin." diye seslendi. Sayıları çok olmayan ve gönüllü olarak savaşa iştirak etmiş bazı kişiler ve bir takım süvarilerle bir kısım koruma görevlileri ona katıldılar. Ölünceye kadar çarpıştılar ve aralarından çok az sayıda kişi kurtuldu.

 

Şureyh Recez vezninde şöyle diyordu: ‘‘Yaşlılıktan çeken kederli biri oldum. Müşrikler arasında yıllar yaşadım, İnzar edici Peygamber'e kavuştum; Ondan sonra Sıddik'a ve Ömer'e, Mihran Günü'ne ve Tüster'e, Sıffİn'e ve Neher'e, Müşakkar ile Bacumeyra 'ya; Heyhat, böyle uzun bir ömre ... ‘‘

 

Ubeydullah, Şureyh'le savaşa girip de kurtulanlarla birlikte Rutbil'in ülkesinden çıktı. Müslümanlar onlara yiyecekler ikram ederek karşıladılar. Aşırı açlık çektiklerinden dolayı doyasıya yiyen hemen ölüyordu. O bakımdan bu konuda dikkatli davranmağa başladılar. Rahatlıkla yiyebilecek duruma gelinceye kadar kendilerine azar azar yağ yedirilmeğe başlandı. HaCCek durumu haber alınca Abdülmelik'e mektup yazarak vaziyeti bildirdi ve KUfelilerle Basralılardan kalabalık bir ordu hazırlandığını belirterek Rutbil'in ülkesine bu orduyu göndermek için izin istedi.

 

 

 

ÇEŞİTLİ OLAYLAR

 

Bu yıl içerisinde Şam halkı çok şiddetli bir veba salgımna yakalandı.

Neredeyse kökten silineceklerdi. O bakımdan söylenildiğine göre, bu sene Şam'dan kimse gazaya çıkmadı.

 

Bu yıl içerisinde Bizanslılar Antakyalılara hücum ettiler ve onlara karşı zafer kazandılar.

Şüreyh bin Haris bu yıl kadılık görevinden affedilmesini istemiş, Haccik da istifasını kabul ederek yerine Ebu Musa'nın oğlu Ebu Bürde'yi getirmişti.

 

Bu yıl da hac emirliğini Medine valisi olan Eban bin Osman yaptı. Irak ve bütün doğu illerinin Valisi Haccac bin Yusuf idi. Basra Kadısı Musa bin Enes idi.

 

Mahmud bin er-Rabi' bu yıl vefat etti. Künyesi Ebu İbrahim olup Resulullah (S.A.V.) hayatta iken dünyaya gelmişti.

 

Abdullah bin Mes'ud'un oğlu Abdurrahman da bu yıl vefat etti.

 

BİR SONRAKİ SAYFA İLE DEVAM ETMEK İÇİN AŞAĞIDAKİ İSME TIKLA