İBNÜ’L-ESİR

4. CİLT

HİCRİ 116.YIL       ANA SAYFA      Kur’an      Hadis      Sözlük      Biyografi

 

HARİS BİN SÜREYC'İN HORASAN'DAKİ GÖREVİNE SON VERİLMESİ

 

Bu yıl içerisinde görevine son verilen Haris bin Süreye Faryab'a gelmiştir.

 

Cüneyd, aralarında Mukatıl bin Hayyan en-Nabati ve Hattab bin Muhriz Sülemi'nin de bulunduğu bir grup elçiyi Haris'e göndermişti. Mukatil ve Hattab yanlarında bulunanlara Haris'le görüşmenin ancak emanla mümkün olacağını söyleyince onlar buna razı olmadılar. Haris bunları yakalayarak hapsettirdi ve başlarına da bir adam dikti. Onlar bu adamı bağlayarak hapisten çıkıp Asım'ın yanına döndüler. Asım bunlara hutbelerde Haris'in kötülüklerini zikrederek zemmetmelerini söyledi. Haris ise bu sırada siyah giyinmişti; Allah'ın kitabına, Resulü'nün sünnetine ve bey'at etmeğe çağırıyordu. Faryab wdan Belh'e geldi. Belh Valisi Nasr bin Seyyar ve Tücibi (b. Dubay'a el-Mürri) Haris'i on bin kişilik orduyla karşıladılar. Haris'in asker sayısı ise dört bin idi. Yapılan savaşta Haris Belhlileri hezimete uğrattı ve şehre girdi. Nasr bin Seyyar Belh'den çıktı. Haris bunlara dokunulmamasını emretti, Belh'e Abdullah bin Hazım'ın oğullarından birini amil tayin ederek Cüzcan'a geldi. Cüzcan, Talekan ve Merv-i Ruz'a hakim oldu. Haris Cüzcan'dayken arkadaşlarıyla hangi bölgeye gitmesi gerektiği konusunu istişare etti. Kendisine: "Merv Horasan'ın can damarıdır, süvarileri de boldur. Eğer karşına sadece kuleleriyle çıkarlarsa senden intikam alırlar. Biraz beklersin, eğer sana gelecek olurlarsa onlarla savaşırsın. Eğer onlar da beklerse, yardım yollarını kesersin." denilince: "Bence bu uygun değil." diyerek Merv'e geldi. Merv'in önde gelen kişilerine (Hişam'ı kastederek): "Eğer Neysabur'a gelirse cemaatimizi dağıtır, eğer bize gelirse dersini alır." dedi.

 

Asım Merv halkının Haris'e uyduklarını öğrenince: "Ey Mervliler! Sizler şehri kendisine terk etmenizden başka maksadı olmayan Haris'e tabi olmuştunuz. Ben Neysabur'a geliyorum. Emirü'l-Müminin'e yazıp Şam ehlinden on bin kişilik bir yardım isteyeceğim." dedi. Müceşşer bin Müzahim kendisine: "Eğer onlar senin yanında savaşmağa ve sadakat göstermeğe karşılık serbest bırakınan ve azad etmen şartıyla sana bey'at ederlerse onlardan ayrılma." şeklinde karşılık verdi.

 

Rivayete göre, Haris altmış bin kişiyle Merv'e geldi. Yanında Ezd ve Temim soyundan süvariler vardı. Muhammed bin Müsenna, Hammad bin Amir el-Himmani, Davud A'ser, Bişr bin Üneyf er-Reyahi, Ata Debusi süvariler arasındaydı. Bölge reisIerinden (dihkan) Cüzcan Dihkanı, Faryab Dihkanı, Talekan Hükümdarı, Merv-i Ruz Dihkanı gibi isimler vardı. Asım Mervlileri ve diğerlerini topladı, köprüleri kesti. Haris'in adamları gelerek köprüleri tamir ettiler. Muhammed bin Müsenna el-Ferahizi el-Ezdi, iki bin kişiyle Asım'a meylederek Ezd'e geldi. Hammad bin Amir el-Himmani de Asım'a meylederek Temimoğulları'na geldi. Haris ve Asım'ın orduları karşı karşıya geldiler.

 

Haris ordusunun sağ kanadında Vabıd bin Abdullah bin Zare et-Tağlebi bulunuyordu. Kıyasıya cereyan eden savaşta Haris'in ordusu hezimete uğradı. Pek çoğu öldÜrüldü, bir kısmı Merv nehirlerinde boğularak öldü. Dihkanlar Ülkelerine döndÜler. Haris Merv Vadisi'ni geçerek Ruhban evlerinin yanına çadır kurdu. Asım peşine düşmedi. Haris'in etrafına yaklaşık üç bin kişi toplandı.

 

 

(Hicri 116. yıldaki) ÇEŞİTLİ OLAYLAR

 

Bu yıl içerisinde Hişam, Ubeydullah bin Habhab el-Mavsili'yi Mısır Valiliği' nden azledip Afrika Valiliği' ne getirmiştir.

 

Ubeydullah bin Habhab Sicilya'ya bir ordu göndermiş, bu ordu kendilerine karşı çıkan Rum donanmasını mağlup etmiştir. Bunlar bazı MüslÜmanlan esir almışlardı. Abdurrahman bin Ziyad bu esirler arasındaydı. 121 yılına kadar esir kalmıştır.

 

Yine Ubeydullah bin Habhab Süs ve Sudan'a ordu göndermiş, bu ordu pek çok ganimetle dönmÜştür.

 

Ubeydullah bin Habhab EndülÜs'e Atiyye bin Haccac el-Kaysi'yi amil olarak tayin etmiştir. Atiyye bu yılın şevval ayında Endülüs'e gelip idareyi eline almış ve Abdülmelik bin Katan'ı azletmiştir.

 

Abdülmelik bin Katan her yıl bir savaş yapıyordu. Cillikiyye, Bete gibi yerleri Abdülmelik bin Katan fethetmiştir. (Ubeydullah bin Habhab'ın 117 yılında Afrika Valisi olduğu söyleniyorsa da doğrusu budur.)

 

Bu yıl hac emirliğini veliaht olan Velid bin Yezid bin Abdülmelik yapmıştır.

Amiller geçen yıl zikri geçenlerdil'. Sadece Horasan Amilliği'ne Asım bin Abdullah getirilmiştir.

 

BİR SONRAKİ SAYFA İLE DEVAM ETMEK İÇİN AŞAĞIDAKİ İSME TIKLA

 

 

 

BU YILIN OLAYLARI