|
İBNÜ’L-ESİR |
4. CİLT |
HİCRETİN
DOKSAN DÖRDÜNCÜ YILI OLAYLARI (M. 712-713)
SAİD BİN CÜBEYR'İN
ÖLDÜRÜLMESİ
Denildiğine
göre, Said bin Cübeyr bu yıl öldürüldü.
Öldürülmesinin
sebebi ise, Abdurrahman bin Muhammed bin Eş'as ile birlilete ayaklanmasıdır.
Haccac daha önce Abdurrahman'ı Rutbil ile savaşmak üzere gönderdiğinde Said bin
Cubeyr'i de askerlerin maaşlarının sorumlusu olarak tayin etmişti. Abdurrahman
Haccac'a karşı gelince Said de O'nuilla birlikte karşı geleiller arasında yer
aldı. Abdurrahman yenilip Rutbil'in ülkesine gidince Said de Esbahan'a kaçtı.
Haccac Esbahan amiline mektup yazarak Said'i yakalamasını emretti, ancak amil
bunu yapmayarak Said'e durumu bildirdi ve bölgesinden ayrılmamasını emretti.
Said de Esbahtm'ı bırakıp Azerbaycan'a geldi. Uzun bir süre burada kalınca
usandı ve üzülmeğe başladı, bu bakımdan Mekke'ye gitti. Orada kendisinin
durumunda olan diğer bazı kimselerle birlikte kimliklerini gizliyor ve kimseye
isimlerini söylemiyorlardı.
Halid
bin Abdullah Mekke Valisi olunca Said'e: "Halid oldukça kötü bir kişidir,
keşke Mekke'den başka bir yere gitsen!" denildiyse de Said: "Allah'a
yemin ederim, o kadar çok kaçtım ki artık Allah'tan utanmağa başladım. Zaten
Allah'ın bana yazdıkları gelip isabet edecektir." diye cevap verdi. Halid,
Mekke'ye geldikten sonra Velid kendisine mektup yazarak oradaki Iraklılara
Haccac'a göndermesini emretti. Halid Said bin Cübeyr, Mücahid ve Talk bin
Habib'i yakalayarak Haccac'a gönderdi. Talk yolda öldü. Mücahid de Haccac'ın
ölümüne kadar hapiste kaldı.
Halid
oilları iki koruyucu ile birlikte göndermişti. Bunlardan birisi bir ihtiyacını
görmek için ayrıldı, diğeri kaldı. Bu ikincisi geceleyin uykusundan uyanarak Said'e
şöyle dedi: "Ey Said! Ben senin kamndan Allah'ın huzurunda sorumlu
değilim. Rüya gördüm, bana: "Vay senin haline! Said bin Cübeyr'in kamndan
uzak durmağa çalış." dediler. İşte istediğin yere gidebilirsin. Kesinlikle
seni takip etmeyeceğim." Ancak Said bunu kabul etmedi. Ayın koruyucu bu
rüyayı üç defa gördü. Her üçünde de istediği yere gitmek için izin verdiği
halde Said kabul etmiyordu.
Daha
sonra O'nu Kufe'ye getirip evine yerleştirdiler. Kufe'nin kurraları (ilim
adamları) yanına gelmeğe başlayınca onlara hadis rivayet etmeğe başladı. Bu
sırada da güıümsüyordu. Kucağında bulunan küçük kızı ayağındaki zincirleri
görünce ağladı. Daha sonra O'nu Haccac'ın huzuruna götürdüler. Haccac Halid'i
kastederek: "Allah o Hıristiyan kadının oğluna lanet eylesin!"
demişti, çünkü O'nu Haccac'ın yanına gönderen Halid'dir. Haccac daha sonra
şöyle devam etti: "O'nun nerede olduğunu bilmiyor muydum? Allah'a yemin
ederim, nerede olduğunu, hatta Mekke'de kaldığı evi bile biliyordum." Daha
sonra Said'e yönelerek şöyle dedi: "Ey Said! Ben seni valiliğime ortak
yapmadım mı? Seni görevlendirmedim mi?" Said: "Evet." deyince de
Haccac sordu: "Peki, hangi sebepten dolayı bana karşı geldin?" Said
şu cevabı verdi:
"Ben
de bazen hata eden, bazen de isabet eden Müslümanlardan bir kişiyim. "
Haccac bu cevaptan bir parça hoşnut olduysa da sorduğu başka bir soruya
Said'in: "Bu, üzerimdeki bir bey'at mükellefiyetiydi." demesi üzerine
kızıp köpürdü ve şöyle dedi: "Ey Said! Ben Mekke'ye gelip İbn ez-Zübeyr'i
öldürerek oranın halkının bey'atini almadım mı? Senden de Müminlerin emın
AbdÜımelik'e bey'at almadım mı?" Said: "Evet." diye karşılık
verdi. Bu sefer Haccac şöyle sordu: "Ondan sonra Kufe'ye vali olarak gelip
de Müminlerin emirine ikinci defa bey'atini yenilemedin mi?" Said yine:
"Evet." deyince Haccac şöyle devam etti: "Sen Müminlerin emirine
yapmış olduğun iki bey'ati bozuyorsun da şu dokumacının oğlunun bir tek
bey'atine mi vefa gösteriyorsun? Allah'a yemin ederim ki, seni
öldüreceğim." Said de: "O takdirde be gerçekten annemin bana verdiği
isim gibi said (mutlu) olurum." dedi ve Haccac'ın emriyle boynu vuruldu.
Başında
beyaz bir takke vardı. Başı yere düşünce bir tanesi açık seçik olmak üzere üç
defa "La ilahe iHallah." dedi.
Said
öldürülünce Haccac'ın aklında bir karışıklık baş gösterdi, şöyle demeğe
başladı: "Zincirlerimiz, zincirlerimiz ... " Etrafındakiler O'nun
zincirleri istediğini sandılar, bu bakımdan gidip Said'in ayaklarını
bacaklarının ortasından keserek zincirleri getirdiler. Haccac uykuya daldığında
Said'il: rüyasında kendisini yakasından yakaladığını ve: "Ey Allah'ın
düşmanı, beni ne hakla öldürdün?" diye sorduğunu görüyordu. Buna karşılık
kendisi de: "Ben Said bin Cübeyr'e karşı ne yapacağım, ben Said bin
Cübeyr'e karşı ne yapacağım?" der dururdu.
BİR SONRAKİ
SAYFA İLE DEVAM ETMEK İÇİN AŞAĞIDAKİ İSME TIKLA