İBNÜ’L-ESİR |
3. CİLT |
MUS'AB
BİN EZ-ZÜBEYR'İN AZLİ VE
ABDULLAH
BİN EZ-ZÜBEYR'İN OĞLU HAMZA'NIN VALİLİĞİ ve
ÇEŞİTLİ
OLAYLAR
Bu
sene içerisinde Abdullah bin ez-Zübeyr kardeşi Mus'ab'ı Irak Valiliği'nden alıp
yerine oğlu Hamza bin Abdullah'ı vali tayin etti. Hamza ne zaman cimrilik, ne
zaman cömertlik yapacağı belli olmayan birisi idi. Bazen o kadar cömertçe
dağıtır, elinde hiç bir şey bırakmazdı.
Bazan
da hiç esirgenmemesi gereken şeyleri esirger, vermezdi. Basra'da O'nun
hafifliği ve idari bakımdan zayıflığı açıkça ortaya çıkmıştı. Denildiğine göre,
bir gün atına binmiş dolaşırken Basra'da nehrin kabarmakta olduğunu görüp şöyle
demişti: "Gerçek şu ki, bu nehre yumuşak ve uygun davransalar yaz olunca onlara
yeter." Fakat daha sonra sularının çekilmiş olduğunu görünce bu sefer de
şöyle demişti:
"Ben
daha önce ona iyi muamele ettikleri takdirde gerçekten onlara yeteceğini
söylemiştim. "
Hamza'nın
başka birtakım hafiflikleri de görülünce Ahnef babasına mektup yazarak O'nu
başlarından almasını ve yerine tekrar Mus'ab'ı getirmesini istemiş, Abdullah da
O'nu azletmişti. Hamza Basra'nın mallarından büyük miktarda mal taşıyıp
götürünce Malik bin Misma' karşısına çıkarak:
"Bize
ait olan bağış mallarını alıp çıkmana müsaade edemeyiz." demiş, ancak
Hamza'nın kardeşi olan Ubeydullah bin Abdullah, payına düşeni kendisine
vereceğini garantileyince O'nu bırakmıştı.
Hamza
bu mallarla birlikte Medine'ye vardı ve onları bazı kimselerin yanında emanet
olarak bıraktı, fakat bir kişi hariç hepsi bu emanetlerin kendilerinde
olmadığını söyleyip inkar ettiler. Bu bir kişi ise emanetlerini geri verdi. Bu
durumu babası haber alınca şöyle dedi: "Allah O'nu bizden uzaklaştırsın.
Ben O'nunla Mervanoğulları'na karşı caka satmak istemiştim, fakat O kabul
etmedi."
Denildiğine
göre Mus'ab, Muhtar'ın öldürülmesinden sonra bir yıl Basra Valiliği'nden
azledilmiş olarak kaldı. O'nu kardeşi Abdullah azletmiş ve yerine oğlu Hamza'yı
tayin etmişti. Daha sonra Mus'ab kardeşi Abdullah'ın yanına bir heyetle
birlikte gitmiş, bunun üzerine kardeşi O'nu tekrar Basra Valiliği'ne iade
etmişti.
Bu
konuda şöyle de denilmiştir:
Mus'ab
Muhtar'ın öldürülüşünden sonra Basra'ya gitmiş ve Kufe'ye Haris bin Ebi Rabia'yı
tayin etmişti, çünkü ikisi de O'nun emri altında bulunuyordu. Bunun üzerine
kardeşi O'nu Basra Valiliği'nden almış, yerine kendi oğlu Hamza'yı
görevlendirmiş, daha sonra Ahnef'in ve diğer Basralıların yazdıkları mektup
üzerine Hamza'yı görevden alarak tekrar Mus'ab'ı görev başına getirmişti.
ÇEŞİTLİ
OLAYLAR
Bu
yıl da hac emirliğini Abdullah bin ez-Zübeyr yapmıştı. O'nun Kufe ve Basra
valileri yukarıda sözü edilen kimseler olmuştu. Kufe Kadılığı Abdullah bin Utbe
bin Mes'ud'un, Basra Kadılığı ise Hişam bin Hubeyre'nin uhdesinde bulunuyordu.
Şam'da Abdülmelik bin Mervan, Horasan'da ise Abdullah bin Hazim vardı.
Bu
yıl içerisinde Ahnef bin Kays Kufe'de, Mus'ab ile birlikte iken vefat etti.
Onun 71. yılda Kufe'de, Mus'ab'ın Abdülmelik bin Mervan ile çarpışmak üzere
yola çıktığı sırada vefat ettiği de söylenmiştir.
Yine
bu yılda Hz. Hüseyin bin Ali'nin azatlısı olan Hubeyre bin Meryem Hazir de
öldürüldü. Hubeyre Muhtar'ın arkadaşlarından olup güvenilir (sika)
mühaddislerdendir.
Cahiliyye
dönemine de yetişmiş bulunan Cünade bin Ebi Umeyye de bu yıl vefat etmiştir.
Cahiliyye dönemine de yetişmiş olmasına rağmen sahabiliği yoktur.
Mus'ab,
Hucr bin Adiyy'in iki oğlu olan Abdurrahman ile Abdurrabb'ı, Huzeyfe bin
Yeman'ın oğlu İmran'ı, Muhtar'ı ve arkadaşlarını öldürdükten sonra elleri ve
kolları bağlı olarak öldürdü.
BİR SONRAKİ
SAYFA İLE DEVAM ETMEK İÇİN AŞAĞIDAKİ İSME TIKLA
HİCRETİN ALTMIŞ
SEKİZİNCİ YILI OLAYLARI (M. 687-688)
HAMZA'NIN
GÖREVDEN ALINMASI VE MUS'AB'IN YENİDEN BASRA VALİLİĞİNE GETİRİLMESİ