|
İBNÜ’L-ESİR |
3. CİLT |
NECDE'YE
KARŞI MUHALEFET, ÖLDÜRÜLMESİ VE
EBU
FUDEYK'İN BAŞA GEÇMESİ
Daha
sonra Necde ile iş birliği içinde olanlar O'nda beğenmedikleri bazı tavır ve davranışlar
görmeleri sebebiyle kendisi ile ihtilafa düştüler. Bunlardan biri şudur: Ebu
Sinan Hay bin Vail Necde'ye takiye yaparak (yani kendisini korumak amacıyla)
itaatini kabul eden kimseleri öldürmesini söylemiş, Necde O'na hakaret etmiş, O
da O'nu öldürmek istemişti. Necde tartışma sırasında O'na: "Allah,
herhangi bir kimseyi gaybı bilmekle mükellef tutmuş mudur?" diye sormuş,
Ebu Sinan: "Hayır!" deyince, Necde şu cevabı vermişti: "Bizim
üzerimize düşen zahire göre hüküm vermektir." Bunun üzerine Ebu Sinan
Necde'nin görüşüne dönmüştü.
Bir
başkası ise şudur: Atiyye bin Esved Necde'ye karşı muhalefet etmişti. Bunun
sebebi de şuydu: Necde denizden ve karadan iki birlik göndermiş, fakat deniz
yoluyla gönderdiği askeri birliğe kara yoluyla gönderdiklerinden daha fazla pay
vermişti. Atiyye kızdırıncaya kadar O'nunla tartışmış; sonunda Necde O'na
hakaret etmiş, Atiyye de kızarak insanları aleyhine kışkırtmıştı. Ayrıca
Necde'ye askerleri arasına şarap içen birisinden söz edilmiş, O da şöyle
demişti: "O düşmana karşı çetin savaşan bir kimsedir. Resulullah
(s.a.v.)'ın müşriklerden bile yardım aldığı olmuştur."
Abdülmelik
Necde'ye kendisine itaat etmesi için mektup yazmış, buna karşılık O'nu Yemame
bölgesine vali yapacağını ve eline geçirmiş olduğu malları, dökmüş olduğu
kanları da heder kabul edip takipten muaf bırakacağını vaat etmişti. Atiyye
bundan dolayı Necde'yi eleştirmiş ve şöyle demişti:
"Abdülmelik
O'nun dini konularda taviz vereceğini bilmemiş olsaydı, mektup yazmazdı."
Daha sonra Atiyye O'nu bırakıp Uman'a gitti.
Necde'ye
karşı, muhalefetin artmasının bir başka sebebi şudur: Bazı kimseler Necde'den
ayrılarak yaptıklarından geri dönmesini istemişler, fakat Necde dönmeyeceğine
dair yemin etmişti. Bunlar yaptıkları tekliften pişman olmuşlar ve görüş ayrılığına
düşmüşlerdi. Başka bir takım konularda da O'na karşı kin duyulmuş, bu bakımdan
kendisi ile iş birliği yapanların büyük çoğunluğu muhalefet ederek yanından
ayrılmışlardı. Bunlar başlarına Ebu Fudeyk Abdullah bin Sevr'i getirdiler. Ebu
Fudeyk Kays bin Sa'lebeoğulları'na mensup birisidir. Necde bundan sonra
gizlenmiş, Ebu Fudeyk de Necde'yi yakalamak üzere taraftarlarından bir grup
kimse göndermiş ve onlara: "Şayet yakalayacak olursanız bana
getiriniz." diye talimat vermişti. Ebu Fudeyk'e: "Şayet Necde'yi
öldürmeyecek olursan bu insanlar senin etrafından dağılırlar." denilince
Ebu Fudeyk de takip ettirmekte özelolarak ısrar göstermişti. Necde Hacer
kasabalarından birisinde gizlenmiş bulunuyordu. Yanlarında gizlendiği
kimselerin bir cariyesi vardı, bunun yanına da onların bir çobanları gidip
gelirdi. Cariye Necde'nin yanında bulunan bir kokuyu alıp sürünmüş, çoban
cariyeye bu kokunun nereden geldiğini sorunca cariye durumu söylemiş, çoban da
kalkıp Ebu Fudeyk'in arkadaşlarına Necde'nin durumunu bildirmişti. Bunun
üzerine O'nu aramağa ve takip etmeğe başladılar. Necde onların kendisini takip
etmekte olduklarını haber alınca Temimoğulları'ndan olan dayılarının yanına
giderek orada saklandı. Daha sonra Abdülmelik'in yanına gitmek istemiş ve
hanımına durumu bildirmek üzere evine gitmişti. Fudeykliler durumunu öğrendiler
ve üzerine gittiler. Yine onlardan bir kişi daha erken hareket edip O'na durumu
bildirmiş, Necde elinde kılıçla dışarı çıkmıştı. Fudeyk taraftarlarından biri
atından inip Necde'ye: "Benim atıma hiç kimse yetişemez, olur ki ona
bindikten sonra kurtulursun." demiş, fakat Necde şu cevabı vermişti:
"Ben hayatta kalmayı seven birisi değilim. Pek çok yerde ölümle karşı
karşıya geldim. Bu onlardan daha iyi değildir." Nihayet Ebu Fudeyk'in
arkadaşları üzerine atılarak O'nu öldürdüler.
Necde
kahraman ve şerefli bir kimse idi, cömertti. Şu beyit O'nundur: ''Mevlamız
üzerimize bir takım musibetler çekerse, Sabrederiz, çünkü kerim olanlar
yerlerinden kıpırdamayanlardır.''
Necde
öldürüldükten sonra Ebu Fudeyk taraftarlarından bazıları O'nun öldürülmesine
içerleyip kendisinden ayrıldılar. Müslim bin Cubeyr Ebu Fudeyk üzerine atılmış
ve elindeki bir bıçakla on iki darbe indirmişti. Arkasından Müslim öldürülmüş,
Ebu Fudeyk de taşınıp evine götürülmüş, daha sonra iyileşmişti.
BİR SONRAKİ
SAYFA İLE DEVAM ETMEK İÇİN AŞAĞIDAKİ İSME TIKLA
MUS'AB'IN MEDİNE
VALİLİĞİ'NE TAYİN EDİLMESİ