İBNÜ’L-ESİR |
3. CİLT |
UBEYDULLAH
BİN ZİYAD'IN HORASAN VALİLİĞİ'NDEN AZLİ VE
YERİNE
SAİD BİN OSMAN BİN AFFAN'IN TAYİN EDİLMESİ
Bu
yıl içinde Muaviye Ubeydullah bin Ziyad'ı Horasan Valiliği'nden azlederek
yerine Hz. Osman'ın oğlu Said'i tayin etmişti.
Hz.
Osman'ın oğlu Said Muaviye'den kendisini Horasan'a vali olarak tayin etmesini
istemiş, ancak Muaviye Ubeydullah bin Ziyad'ın orada vali olduğunu söyleyince
Said şöyle demişti: "Vallahi senin asla erişmen mümkün olmayan bir noktaya
gelmen için babam her türlü iyiliği yaptı ve seni en iyi bir mevkie getirdi,
ancak sen hiç de O'nun başına gelen musibetten dolayı bir teşekkürde bulunmadın
ve arkasından da kimseyi mükafatlandırmadın. Tutup şu oğlunu, öne geçirdin, ona
Müslümanlardan bey'at aldın. Halbuki ben şahsen O'ndan çok daha hayırlı olduğum
gibi babam ve annem de O'nun babasından ve annesinden çok daha
hayırlıdır." O'nun bu sözleri üzerine Muaviye şöyle konuşmuştu:
"Babanın başına gelen musibetten dolayı senin mükafatlandırılman
gerekirdi, ancak ben elde ettiğim bu mevkiden dolayı şükür olarak babanın
kanını talep ettim. Senin babanın daha hayırlı olduğu meselesine gelince; evet,
vallahi baban benden daha hayırlı idi. Annenin daha hayırlı olduğu meselesine
gelince; hayır, vallahi Kureyş'ten bir kadın Kelboğulları'ndan bir kadından çok
daha hayırlıdır. Senin O'ndan daha faziletli ve üstün olduğun meselesine
gelince; senin gibi adamların Şam'a dolup taşmasına pek de razı olacak
değilim." Bu konuşma üzerine Yezid babasına: "Ey Müminlerin emiri!
Sen amcanın oğlunun işlerini halletme konusunda herkesten daha çok hak sahibi
olan bir kimsesin. O sana serzenişte bulunmuştur, senin de O'nun bu
serzenişlerini gidermen gerekir." demiş, bunun üzerine Muaviye Said bin
Osman'ı Horasan'ın harp işlerine tayin etmiş, bu arada İshak bin Talha'yı da
Horasan'ın haracını toplamakla görevlendirmişti.
İshak
bin Talha Muaviye'nin teyzesinin oğlu idi. İshak'ın annesi Utbe bin
Rabia'nın
kızı Ümmü Eban idi. İshak Rey'e vardığında orada vefat etmiş, bunun üzerine
Said bin Osman hem harp işlerini, hem de haraç işlerini üstlenmişti.
Said
Horasan'a vardığında Ceyhun Nehri'ni aşarak Semerkand'a gelmiş ve Suğdlarla
karşılaşmıştı. Her iki taraf bir gün bir gece durup bekleşmişler, ertesi gün
olunca Said çarpışmaya girip onları hezimete uğratmış ve Müslümanlar onları
şehirlerinde muhasara altına almışlardı. Bunun üzerine Said'le şehrin ileri
gelenlerinin çocuklarından elli çocuğu rehin vermeleri şartıyla anlaşma
yapmışlardı. Said oradan Tirmiz'e giderek burayı fethetmiş, ancak
Semerkandlılarla yaptığı anlaşmaya riayet etmeyip çocuklarını Medine'ye
götürmüştü. Bu gazada Said bin Osman ile birlikte bulunanlardan birisi Abbas
bin Abdülmuttalib'İn oğlu Kuşem idi.
Bu
yıl içİnde Resulullah (s.a.v.)' ın zevcelerinden Haris' in kızı Cüveyriye vefat
etmişti.
BİR SONRAKİ
SAYFA İLE DEVAM ETMEK İÇİN AŞAĞIDAKİ İSME TIKLA
HİCRİ ELLİ
YEDİNCİ YIL OLAYLARI (M. 676-677)