İBNÜ’L-ESİR

3. CİLT HİCRİ 50. YIL ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi

UKBE BİN NAFİ'İN İFRİKİYYE (TUNUS) VALİLİĞİNE TAYİNİ VE

KAYREVAN ŞEHRİNİ KURMASI

Ebu Ca'fer et-Taberi bu yılın olayları içinde Mesleme bin Muhalled'in İfrikiyye Valiliği'ni elde ettiğini kaydeder, aynı zamanda Ukbe bin Nafi'in ondan evvel İfrikiyye Valiliği'nde bulunup Keyrevan'ı inşa ettiğini zikreder. Ancak Mağribli tarihçilerin ifadelerine göre Ukbe bin Nafi İfrikiyye Valiliği'ne bu yılda tayin edilmiş, Keyrevan'ı bu yılda kurmuş ve H. 55. (M. 675) yıla kadar burada görevini sürdürmüştür. Ben de kendi ülkelerinin tarihlerini daha iyi bilirler kanaati hasıl olduğu için onların dediklerini burada nakletmeyi uygun gördüm.

Mağribli tarihçiler şöyle anlatırlar: Muaviye bin Ebi Süfyan, Muaviye bin Hudeyc'i İfrikiyye Valiliği'nden azlederek yerine Ukbe bin Nafi' el-Pihri'yi tayin etmişti. Ukbe bin Nafi', Amr bin el-As zamanında fethetmiş olduğu Berka ve Zuveyle'de ikamet ediyordu. Ukbe'nin bu yörelerde fetihleri ve cihadları vardı. Muaviye O'nu buraya tayin edince emrine on bin kişilik bir süvari grubu vermiş ve İfrikiyye'de Müslüman olan Berberiler de O'na katılınca ve ordusu bir hayli kalabalıklaşmıştı. Ukbe bin Nafi' bu yörede bulunan şehirlere ve ülkelere seferler düzenleyerek buraları fethetmeğe çalışıyordu, çünkü buranın halkı kendilerine gelen bir komutana hemen itaat eder ve İslam'a girerlerdi. Ancak bu komutanlar buradan çekilince bu itaatlerini reddeder ve İslam'a girenleri de dinlerinden geri çevirirlerdi. Sonra Ukbe buradaki yerli halkın sürekli isyanlarından kurtulmak ve Müslümanları emin kılmak için Müslüman askerlerin karargah edinecekleri bir şehir yapmayı düşünmüş ve bunun için de bu günkü Kayrevan şehrinin bulunduğu yeri seçmişti. Burası son derece sık bir ormanlık olup aslan, yılan, çıyan ve benzeri zararlı hayvanlar ile dolu idi. Ukbe duası makbul bir Müslümandı. Allah'a dua ederek buraları bu zararlı hayvanlardan temizlemesini niyaz etmiş, sonra onlara seslenerek şöyle demişti:

"Ey burada bulunan hayvanlar, ey yırtıcı aslanlar! Biz Resulullah (S.A.V.)'ın sahabileriyiz; burayı terk edin, bize bırakın, biz burada konaklayacağız. Eğer şu andan sonra sizden herhangi bir varlığa rastlayacak olursak onu mutlaka öldürürüz." O günden itibaren bu ormanlıkta yaşayan hayvanların yavrularını alarak çekip gittikleri müşahede edilmişti. O'nun bu duasını ve hayvanların buradan ayrılıp gidişini gören birçok Berberi Kabilesi de Müslüman olmuştu. Ukbe bin Nafi' buradaki ağaçların kesilmesini ve açılan alanda, bir şehrin kurulmasını emretmişti. Gerçekten şehir kısa zamanda kurulmuş ve burada büyük bir mescit yapılmıştı. Ayrıca burada yerleşen Müslümanlar kendilerine evler ve mescitler bina etmişlerdi. Bu şehrin çevresi üç bin altı yüz kulaç civarında idi. Şehir H. 55. (M. 675) yılda tamamen bitmiş ve Müslümanlar burada yerleşmişlerdi. Bir taraftan Kayrevan şehri inşa edilirken diğer taraftan Ukbe, askerlerini civarlara gazaya gönderiyor, ganimetler ele geçirip şehri binaya devam ediyorlardı. Bu arada yine Berberilerden İslam'a giren epey kimseler olmuştu. Müslümanların hakimiyet sahaları bir hayli genişlemiş ve burada bulunan askerler Kayrevan şehrinin kurulmasıyla bayağı güçlenmişler, kendilerini emniyette hissedip rahata kavuşmuşlardı.

BİR SONRAKİ SAYFA İLE DEVAM ETMEK İÇİN AŞAĞIDAKİ İSME TIKLA

MESLEME BİN MUHELLED'İN İFRİKİYYE'YE TAYİNİ