İBNÜ’L-ESİR |
3. CİLT |
ZİYAD'IN
GÖREVLENDİRDİĞİ KİMSELER
Ziyad
Resulullah (s.a.v.)'in ashabından birçok kimseyi önemli görevlere getirmiş ve onlardan
bir hayli istifade etmişti. Bunlardan İmran bin Husayn el-Huzai'yi Basra
Kadılığı'na tayin etmişti. Ayrıca Enes bin Malik, Abdurrahman bin Semura ve
Semura bin Cündeb gibileri de Ziyad'a yardım edenlerden idiler. İmran bin
Husayn bir müddet sonra Basra Kadılığı'ndan affedilmesini istemiş ve Ziyad da
O'nu görevden affetmişti. Yerine Abdullah bin Fudala el-Leysi'yi, O'nun da
arkasından kardeşi Asım'ı ve daha sonra da Zurara bin Evfa'yı tayin etmişti.
Ziyad, Zurara bin Evfa'nın kız kardeşi ile evli idi.
Anlatıldığına
göre İslam devletinin valileri arasında harbeli ve demir asalı görevlileri ilk
olarak edinen kişi Ziyad olmuştu. Bunlardan başka beş yüz kadar muhafız
edinmişti, bunlar sürekli olarak mescidi korurlardı.
Sonra
Ziyad Horasan'ı dört kısma ayırmıştı. Merv'e Humeyd bin Ahmar'ı, Nisabur'a
Huleyd bin Abdullah el-Hanefi'yi; Merv'e er-Ruzu, Faryab ve Talkan üzerine Kays
bin Heysem'i; Herat, Badğis, Buşenc üzerine Nafi bin Halid et-Tahi'yi tayin
etmişti. Ancak bu sonuncusu olan Nafi' bin Halid'i daha sonra görevinden
almıştı. Ziyad'ın Nafi'i azletmesinin sebebi olarak şu olay anlatılır: Nafi'
Ziyad'a ayakları kendisinden olan son derece parlak bir masa gönderir. Ancak
Nafi' bu masayı gönderirken ayaklarından birini alıp yerine altından bir ayak yapmış
ve adı Zeyd olan bir kölesi ve hizmetçisi ile Ziyad'a göndermişti. Bu Zeyd,
Nafi'in bütün işlerini yürütürdü, ancak Ziyad'ın yanına geldiğinde Nafi'
aleyhinde bir sürü laf etmiş, Ziyad'ın öfkesini kabartmış ve şöyle demişti:
"Nafi' sana ihanet etti ve bu masanın ayaklarından birini aldı."
Bunun üzerine Ziyad, Nafi'i görevinden azlederek hapse atmış ve ondan yüz bin
dirhemlik bir tazminat istemişti. Başka bir rivayette ise sekiz yüz binlik bir
tazminat aldığı da söylenir. Ancak Ezd Kabilesi'nin ileri gelenlerinden
birisinin Nafi'e şefaat etmesi üzerine onu serbest bırakmıştı.
Ayrıca
Ziyad ashaptan olan el-Haşem bin Amr el-Gıfari'yi görev başına getirmişti.
Ziyad kapıcısına: "Bana el-Hakem'i çağır." demişti. Ancak Ziyad
"el-Hakem" derken el-Hakem bin Ebi'ı-As es-Sakafi'yi istemişti ve onu
Horasan'a vali olarak göndermek niyetinde idi. Ancak kapıcısı gidip el-Hakem
bin Amr el-Gifari'yi görmüş ve O'nu çağırmıştı. Ziyad O'nu karşısında
gördüğünde: "Ben seni kastetmemiştim, fakat Cenab-ı Allah bu işi sana nasip
kılmıştır." demiş ve O'nu Horasan'a vali olarak tayin etmişti. Ayrıca
Eşlem bin Zür'a el-Kulabi ve diğer bir takım kimseleri de Horasan'ın haracını
ve vergilerini toplamak üzere el-Hakem ile birlikte göndermişti. el-Hakem
Toharistan'a bir sefer düzenlemiş ve oradan bir çok ganimet ele geçirip
döndükten sonra vefat etmişti. Vefat etmeden önce yerine Enes bin Ebi Unas bin
Züneym adındaki şahsı vekil olarak bırakmış, fakat Ziyad O'nu bu görevinden
azledip Huleyd bin Abdullah el-Hanefi'ye bir mektup yazarak Horasan'a vali
tayin etmişti. Arkasından da er-Rabi' bin Ziyad el-Harisi'yi Basra ve Küfe'den
topladığı elli bin kişilik bir askeri birlik ile Horasan'a göndermişti.
BİR SONRAKİ
SAYFA İLE DEVAM ETMEK İÇİN AŞAĞIDAKİ İSME TIKLA