İBNÜ’L-ESİR |
3. CİLT |
BASRA'DAN
ŞAM'A SÜRGÜN EDİLENLER
Abdullah
bin Amir'in Basra valiliğinin 3. yılında Kaysoğulları'ndan bir adamın Hükeym bin
Cebele el-Abdi'ye misafir olduğu ve bunun İbn es-Sevde' adıyla bilinen Abdullah
bin Sebe olduğu haberi ulaşır. İbn es-Sevde' çevresinde bir sürü adam birikir,
o da onlara fitneye sebep olacak sözler söyler ama söyledikleriyle ilgili
konularda geniş açıklamalarda bulunmaz. Onlar da bu adamın söylediklerini
olduğu gibi kabul ederler. Abdullah İbn Amir ona haber gönderip kim olduğunu
sorar. O da şöyle cevap verir: "Ben kitap ehlinden birisiyim. İslam'ı
seçip senin şehrinde ikamet etmek istedim." İbn Amir O'na:
"Bana
ulaşan haberler senin söylediğin gibi değildir, çık git buradan." der.
Bunun üzerine Abdullah bin Sebe Kufe'ye çıkar gider, fakat oradan da çıkarılır.
O da Mısır'a gidip yerleşir, Basra ve Küfe'deki adamlarına oradan mektuplar
gönderip irtibat kurar.
Bu
sıralarda Hümran bin Eban adet halinde olan bir kadınla evlenmiş, bunu işiten
Hz. Osman onları birbirlerinden ayırarak adama had uygulayıp Basra'ya sürgün
etmişti. Hümran, İbn Amir'e gelir, sohbet ederler ve Amir bin Abdi'l-Kays'ın
yanına gitmekte anlaşırlar. Hümran: "Ben sizden evvel gidip geleceğinizi
haber vereyim mi?" diye sorar ve gidip Abdi'l-Kays'ın evine girdiğinde
Kur'an okuduğunu görür. "Vali-miz gelip seni ziyaret etmek ister. Ben bunu
sana bildirmeğe geldim." der, fakat o Kur'an okumağa devam eder. Hümran
O'nun yanından ayrılır, geri döner. İbn Amir'le yolda karşılaşırlar. O'na der
ki: "Ben Hz. İbrahim'in evladını bile kendinden üstün görmeyen bir adamın
yanından geliyorum." İbn Amir yanına girdiğinde Mushaf'ı kapatıp O'nunla
sohbete girer. İbn Amir sorar: "Neden bizi ziyaret etmiyorsun?" O da
şöyle cevap verir: "Sa'ad bin Ebi'l-Karha şerefi ve yücelmeyi sever."
İbn Amir:
"Sana
bir görev verelim mi?" diye sorar, o da şöyle der: "Hüseyin bin
el-Hurr görevalmayı arzu eder." İbn Amir: "Seni evlendirelim
mi?" der, O da:
"Rebi'a
bin I'sıl kadınları sever." diye cevap verir. İbn Amir de ona şöyle der:
"Bu
adam senin kendini İbrahim'in evlatlarından bile üstün tuttuğunu gördüğünü
söylüyor, sen ne dersin?" Daha sonra Amir elindeki Mushaf'ı açar ve ilk
olarak kar-şısına çıkan:
''Allah
Adem'i, Nuh'u, İbrahim ailesini ve İmran ailesini seçip aleme üstün kıldı.''
(Al-i İmran suresi, 33) ayetini onlara okur. Bunun üzerine Hümran O'nun
aleyhinde bulunur. Hümran bir müddet Basra'da ikamet ettikten sonra Hz. Osman
O'nun Medine'ye gelmesine izin verir, O da yanında bazı kimselerle birlikte
Medine'ye gelir. Amir bin Abdi'l-Kays'ın aleyhinde bulunur ve onun
evlenmediğini ve et yemediğini ve cuma namazına çıkmadığını söyleyip iftira
eder. Bunun üzerine İbn Abdi'lKays Muaviye'nin yanına sürgüne gönderilir. Amir,
Muaviye'nin yanına vardığında Muaviye O'nun yanında tirit olduğunu ve bu
tiritten Arapların yediği gibi yiyip durduğunu görür ve o anda, bu adama iftira
edildiğini anlar. Muaviye O'nun Basra'dan neden sürgün edildiğini kendisine
bildirir, O da bunları şöyle izah eder: "Ben Cuma namazına giderim, ancak
mescidin en arka tarafına oturur ve ilk çıkanlardan olurum. Evlenme meselesine
gelince: Ben bir kızı istettim, ancak bir başkası gelip benim istediğim kızı
istemişti. Et yememem ise doğru değildir, işte senin de gördüğün gibi et
yiyorum. Ben kasapların kestiği etten yemiyorum, çünkü bir gün bir kasabın bir
koyunu bacağından yakalayıp sürüklediğini ve boğazına bıçağı dayayıp onu
boğazlayacakken: ''Sizi tüketeceğim, tüketeceğim'' deyip durduğunu
gördüm." Bunun üzerine Muaviye O'na: "Geldiğin yere geri
dönebilirsin." der. O da: "Hayır, halkının benim başına getirdiği
türden felaketler hazırlamaktan hiç de geri durmayan bir şehre dönmem"
demiş ve sürekli sahillerde dolaşıp durmuştu. Muaviye O'nunla hep
karşılaştığında: "Bir şeye ihtiyacın var mı?" deyip duruyor, fakat O:
"Hayır, ihtiyacım yok" diye karşılık veriyordu. Muaviye sık sık bu
lafı tekrarlayıp durunca şöyle demişti: "Şu Basra sıcağından biraz sıcaklık
esiverse de tuttuğum oruçlar biraz daha zor ve şiddetli olsa! Sizin bu
illerinizde oruç tutmak bana çok kolay geliyor."
BİR SONRAKİ
SAYFA İLE DEVAM ETMEK İÇİN AŞAĞIDAKİ İSME TIKLA