|
İBNÜ’L-ESİR |
2. CİLT |
FETHEDİLEN
YERLERİN KUFE ve BASRA ARASINDA TAKSİMİNDE UYGULANAN ADALETLİ ÇÖZÜM
Hz.
Ömer (R.A.) bu yıl içinde Basra ve Küfe şehirleri arasında adaletli bir uygulama
yapmıştı.
Ömer
bin Süraka, Hz. Ömer bin el-Hattab'a bir mektup yazıp Basra halkının kalabalık
olduklarını ve geçimlerinde darlık çektiklerini, haraçlarının yetmediğini,
Manan veya Sebezan şehirlerinden birisinin kendilerine verilmesini istemişti.
Bu durum Küfe ehline intikal edince, Küfeliler bir küsur yıl Küfe valiliği
yapmış olan Ammar bin Yasir'e, şöyle demişlerdi: "Hz. Ömer'e Ramahürmüz ve
İzec'in kendilerine ait olduğunu, buraları fethedene kadar bunların dışında
kalan yerlerin kendilerine pek yardım etmediğini yaz, söyle." Fakat Ammar
bin Yasir onların bu dediklerine kulak asmamış ve Hz. Ömer'e bu konuda bir şey
yazmamıştı. Bunun üzerine Utarid Ammar'a: "Ey aç ve burnu kesik köle!
Neden ganimet ve fey'lerimizi bizden alıkoyuyorsun?" diye hakaretamiz bir
söz söylemiş Ammar da O'na: "Benim hoşuma en çok giden bir tabirle bana
hitab ettin" diye karşılık vermişti. Müslümanlar Utarid'e bu sözünden
dolayı buğz etmişlerdi. Fakat bu hadiselerden sonra Kufelilerle Basralılar
arasında bir murakabe ve çekişme meydana gelmişti. Basralılar İsfahan hariç,
Ebu Musa'nın fethetmiş olduğu köylerin kendilerine ait olduğunu iddia
etmişlerdi. Bunun üzerine Küfeliler de Basralıların bu iddialarına karşı şöyle
demişlerdi: "Siz bize buraların fethi sırasında yardımcı kuvvet olarak
katılmıştınız ve biz de sizleri ganimetIerde ortak kılmıştık. Halbuki bu
bölgeler bizim zimmetimizde ve araziler de bize aittir." Hz. Ömer de
Küfelilerin bu dediklerini tasdik etmiş bulunuyordu. İleri gelenlerle,
Kadisiyye ahalisinden Basra'da ikamet edenler de şöyle söylemişlerdi:
"Sizinle ortak olduğumuz bölgelerden ve Sevad arazilerinden hiç kimseye
bir şey vermeyiniz." Hz. Ömer de Küfelilerin rızasıyla Kadisiye ve diğer
yerlerin fethinde bulunmuş kimselere yüzer dinar vermişti.
Muaviye
yönetimi ele aldığı zaman. Hz. Ali döneminde Irakeyn'den gelen ganimetlerle
Kınnesrin halkını donatmıştı. Kınnesrin, Humus bölgesine bağlı bir yer idi.
Muaviye Irak, Azerbaycan, Musul ve Babu'l-Ebvab'ın ganimetlerinden Kınnesrin
halkına da hisselerini vermişti. Çünkü bu bölgeler Küfe fütuhatından idi.
EI-Cezire ve Musul halkı göçebe olup, Muaviye, Hazreti Ali zamanında buralardan
göç edip de Kınnesrin'e yerleşen kimselere düşen paylarını vermişti.
Muaviye
zamanında Armenia halkı isyan etmiş bulunuyordu. aynı şekilde Muaviye,
Babu'l-Ebvab'a Habib bin Mesleme'yi emir tayin etmişti. O günlerde de Habib
Cürcan'da bulunuyordu. Habib, Cürcan Dağları'nda olan Tiflis halkına da gerekli
mektuplar yazıp itaatlerini dilemiş, onlar da onun bu isteklerine cevap vermişlerdi.
BİR SONRAKİ
SAYFA İLE DEVAM ETMEK İÇİN AŞAĞIDAKİ İSME TIKLA