İBNÜ’L-ESİR

2. CİLT HİCRİ 13. YIL ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi

en-NEMARİK SAVAŞI

Ebü Ubeyd es-Sakafi, Ensar'dan olan Sa'ad bin Ubeyd ile Selit bin Kays ve Hintoğulları'ndan bir kişi olan Müsenna bin Harise eş-Şeybani Medine'den yola koyuldular. Hz. Ömer (r.a.) Müsenna'ya arkadaşları kendisine yetişinceye kadar ileri gitmesini, diğer arkadaşlarına da, irtidat edip de daha sonra İslam'a güzel bir şekilde bağlanan kimseleri savaşa katılmaya teşvik etmeyi emretti. Onlar da O'nun bu emrini yerine getirdiler.

Müsenna Hire'ye kadar yoluna devam etti. O sırada Farslar, Şehriyar bin Erdeşir'in oğlu Sabür'u aralarında anlaşarak başlarına geçirinceye kadar, Şehriran'ın ölümü sebebiyle Müslümanlarla uğraşamamışlardı. Fakat Azermiduht, Sabur'a karşı ayaklandı, onu ve Ferruhzad'ı öldürdü, yerine de Buran'ı başa geçirdi. Buran, halk arasında barış sağlanıp anlaşmazlıklar çözüme bağlanıncaya kadar adaletle hareket etti. Daha sonra Ferruhzad'ın oğlu Rüstem'e haber göndererek onu askerleriyle birlikte bu tarafa doğru gelmeye teşvik etti. Rüstem o sırada Horasan yakınlarında bulunuyordu. Oradan gelişinde önüne Azermiduht'un askerlerinden kim çıktıysa hepsini bozguna uğratarak Medain'e kadar geldi. Medain'e girdi ve her iki ordu arasındaki çarpışmada Siyavuş yenildi. O'nu ve Azermiduht'u Medain'de muhasara altında tuttu. Daha sonra Rüstem, Medain'i de fethetti, Azermiduht'un bir gözünü de çıkardı. Buran'ı, kendisini on yıl krallıkta tutmak şartıyla başa geçirdi. Bu on yıldan sonra krallık Kisra ailesinin erkeklerine geçecek, erkek olmazsa kadınlarına verilecekti. Buran, Fars Merzubanlarını çağırdı, onlara Rüstem'i dinleyip itaat etmelerini emretti, Rüstem'e taç giydirdi. Böylelikle Farslılar, Ebu Ubeyd gelmeden önce Rüstem'in itaati altına girmiş oldu. Rüstem, iyi bir müneccim idi ve geçmiş olayları iyi biliyordu. Kendisine: "Sen bütün bu olayları gördüğün halde bu işi ne diye istedin?" diye soranlara: "Şeref sevgisi ve bu gibi yerlere göz dikmek" cevabını verdi.

Müsenna on gün içerisinde Hire'ye vardı. Ebu Ubeyd ise O'ndan bir ay sonra oraya geldi. Rüstem, dihkanlara mektuplar yazarak Müslümanlara karşı ayaklanmalarını emretti. Ayrıca her bir yerleşim bölgesine bir adam gönderip oranın halkını Müslümanlara karşı ayaklandırmakla görevlendirdi. Caban'ı da Furat Badekll'ye gönderdi. Nersi'yi Kesker'e gönderdi ve onlarla belirli bir günde buluşmak üzere sözleşti. Diğer taraftan Müsenna'yı karşılamak üzere de bir başka ordu gönderdi. Müsenna bunun haberini alınca ihtiyatlı davrandı. Caban acele edip ''Nemarik'' denilen yerde karargah kurdu. Farslar peşpeşe ayaklandılar ve Fırat'ın, bir başından öbür başına kadar bütün yerleşik halk savaşa çıktılar. Müsenna da arkasından hoşuna gitmeyecek bir durumla karşılaşmamak için Hire'den çıkıp ''Haffan'' denilen yerde karargah kurdu ve Ebü Ubeyd yanına gelinceye kadar orada kaldı. Ebu Ubeyd geldikten sonra kendisi ve askerleri bir kaç gün dinlenerek orada kaldılar. Caban'ın etrafında pek çok kişi toplanıp, Nemarik'de Caban'ın yanında konakladılar. Ebu Ubeyd de Caban'ın üzerine yürüdü; Müsenna'yı da süvarilerin başına koydu. Caban'ın iki kanadının başında komutan olarak Cişnesmah ile Merdanşah vardı. Nermarik'te çetin bir çarpışma oldu. Allah'ın yardımıyla Farslar bozguna uğratıldı. Caban, Teym'li Matar bin Fıdda, Merdanşah ise Ukel'li Ektel bin Şemmah tarafından esir alındı ve Ektel, Merdanşah'ı öldürdü.

Caban'a gelince, Matar'ı kandırarak: "Sana işini çarçabuk görecek şu şu nitelikte tüysüz iki köle vermem karşılığında bana eman verir misin?" deyince, Matar da bunu yaparak O'nu serbest bıraktı. Caban'ı yakalayan Müslümanlar Ebu Ubeyd'in yanına getirdiler ve öldürülmesi fikrini verdiler. Fakat Ebu Ubeyd: "Ben Allah'tan korkarım, O'na Müslüman bir adam eman vermişken öldüremem, çünkü Müslümanlar bir ceset gibidirler. Onların birisini bağlayan bir husus, tümünü bağlayıcıdır" deyince, bıraktılar. Ebu Ubeyd bozguna uğrayanları takip etmek üzere askerler gönderdi. Sonunda onları Nersı'nin askerlerine katılmak zorunda bıraktılar ve onlardan bazı kimseleri de öldürdüler.

BİR SONRAKİ SAYFA İLE DEVAM ETMEK İÇİN AŞAĞIDAKİ İSME TIKLA

KESKER'DEKİ es-SAKATİYE VAKASI