|
İBNÜ’L-ESİR |
2. CİLT |
ECNADEYN
VAKASI
Ebu
Ca'fer Taberi, Ecnadeyn Vakası'nı Yermılk'ten hemen sonra zikretmiştir. Onunla
ilgili haberleri, İbn İshak'tan, komutanların toplanıp Halid bin Velid'in de
Irak'tan Şam'a gelişinden daha önce geçtiği şekilde rivayet etmeye başlayarak
der ki: Halid, Merc-i Rahiften Busra'ya gittiği'nde orada komutan olarak Ebu
Ubeyde bin el-Cerrah, Şurahbil bin Hasene, Yezid bin Ebi Süfyan bulunuyor idi.
Busra halkı bunlarla cizye vermek üzere barış yapmıştı. Böylelikle burası Hz.
Ebu Bekir'in halifeliği döneminde Şam bölgesinde fethedilen ilk şehir oluyordu.
Daha so ma Arabat'da ikamet etmekte bulunan Amr bin As'a yardımcı kuvvet olmak
üzere hep birlikte Filistin'e doğru yola koyuldular. Diğer taraftan Bizanslılar
da başlarında Heraklieos 'un ana baba bir kardeşi Tezarik olmak üzere
Ecnadeyn'de toplanmışlardı. Bizanshların komutanının Kabkalar olduğu da
söylenmiştir. Ecnadeyn, Filistin topraklarında Remle ile Beyt Cebrin arasında
bir yerdir. Amr bin As, Müslümanların geldiklerini işitince, yola çıktı,
onlarla karşılaşarak Ecnadeyn'de konakladılar ve Bizanslılara karşı cephelerini
oluşturdular. Kabkalar, Müslümanların arasına haberlerini getirmek, yani
casusluk yapmak üzere bir Arabı gönderdi. Bu kişi Müslümanların arasına girip
bir gün bir gece onların yanında kaldıktan sonra Kabkaların yanına geri döndü.
Kabkalar ona: "Ne haber?" diye sorunca casus: "Onlar geceleyin
rahip, gündüzün süvaridirler. Hırsızlık yapan krallarının oğlu olsa bile
ellerini keserler. Zina ederse, recmedilir ve bu, aralarında hakkı ayakta
tutmak için yapılır" diye söyleyince "Yerin altı, yerin üstünde
bunlarla karşılaşmaktan daha hayırlıdır" diye cevap verdi.
Her
iki ordu on üçüncü yılın Cumadelılla ayının bitmesine iki gün kala (31 Temmuz
634) Cumartesi günü karşı karşıya geldi. Müslümanlar muzaffer olurken,
müşrikler yenilgiye uğradı. Kabkalar ile Tezarik öldürüldü ve Müslümanlardan
bazı kimseler şehit düştü. Bunlar arasında, Hişam bin Muğire'nin oğlu Seleme,
Hebbar bin Esved, Abdullah en-Nahham'ın oğlu Nuaym, As bin Vail'in oğlu Hişam
ve onların dışında bir grup kişi daha vardı. Hişam'ın Yermuk'te öldürüldüğü de
söylenmiştir.
Ebu
Cafer der ki: Daha sonra Heraklieos Müslümanlara karşı asker topladı ve
Yermuk'te karşılaştılar. Onlar Yermuk'te saf tuttukları sırada, Hz. Ebu
Bekir'in vefatı ve Ebu Ubeyde'nin komutan tayin edildiği haberini aldılar. Bu
vaka, Recep (3 ı Ağustos - 29 Eylül 634) ayında olmuştur. İşte anlatılan
haberin akışı bu şekildedir.
Ecnadeyn'de
öldürülenler arasında Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Efendimizle
sohbeti de bulunan Pihr'li Dirar bin Hattab, Habeşistan'a hicret edenlerden
olan Amr bin Said bin el-As da bulunuyordu. Amr'ın Yermuk'te öldürüldüğü de
söylenmiştir. Bu vak'ada öldürülenler arasında Hz. Abbas'ın oğlu el-Fadl da
bulunuyordu. O'nun Mercu's-Suffar'da öldürüldüğü ya da Amavas taunu sırasında
öldüğü de söylenmiştir. Bu savaşta öldürülenler arasında, Kureyşli Tulayb bin
Umeyr bin Vehb de vardır. O'nun Yermuk'te öldürüldüğü de söylenmiştir. Tulayb
Bedir Savaşında bulunmuş olan ve ilk hicret edenlerden birisidir. Yine bu
vakada öldürülenler arasında, Kureyş'li Abdullah bin Ebi Cehm el-Adevi de
vardır. Abdullah Mekke'nin fethedildiği gün İslam'a girmişti. Abdullah bin
ez-Zübeyr bin Abdülmuttalib de savaşta Rumlardan pek çok kişiyi öldürdükten
sonra bu vakada şehit düşmüştür. Abdullah, Peygamber (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in vefat ettiği sırada otuz yaşlarında idi. Devs'li ve Zu'nnur lakaplı
Abdullah bin et-Tufeyl de bu savaşta öldürülmüştür. Ashabın faziletlilerinden,
erken Müslüman olanlardan ve Habeşistan'a hicret edenlerdendir.
Ecnadeyn
vakası'nın on beşinci yılda olduğu da söylenmiştir. İnşallah ilerde bundan söz
edeceğiz.
BİR SONRAKİ
SAYFA İLE DEVAM ETMEK İÇİN AŞAĞIDAKİ İSME TIKLA