İBNÜ’L-ESİR |
1. CİLT |
BAKİ'
VAK'ASI
Baki'
Vak'ası da Hatıb Savaşı'nın bir devamıdır. Evs ve Hazrec kabileleri Rabi'
Vak'asından sonra ''Baki'ul-Gargad'' denilen yerde tekrar karşılaştılar ve çok şiddetli
bir şekilde savaştılar. Neticede savaşı Evs Kabilesi kazandı.
Bunun
üzerine Evs Kabilesi'nden Ubeyd bin Nakıd şu mealdeki mısraları söyledi:
"Avfoğulları
ile topluluklarının geldiklerini ve Neccaroğulları Topluluğu 'nun hazırlanıp
toplandıklarını görünce, kavmimi çağırdım ve onlara adamlarının bulundukları
yere giden yolu gösterip kılavuzluk yaptım. Malikoğulları 'ndan nice
topluluklar karşılaşma sırasında canlarını cömertçe feda ettiler; fakat
karşılaşma esnasında ne korktular ve ne de gevşeklik gösterip dağıldılar. Onlar
öğle vaktinden akşamın gurubuna kadar meydanda kaldılar ve size ölüm kadehleri
sundular. Uzun müddet kendileriyle uğraşılmasına rağmen dengelerini korudular
ve kendilerine karşı gelen kavmin kanlarını kana kana içtiler (intikam
aldılar). Öldürülmüş olan yakınların üzerinden savaşın şiddeti kalktı; eğer
aramızda sulh anlaşması olanlar ile yakın akrabalar olmasaydı, onların
cesetlerinin nakline gerek kalmazdı. Hamilerini yitiren her genç kız: 'Acaba
kavmimizden arkamızda kalanların hepsi öldürüldü mü?' diyorlardı. Siz,
kendisine cariyelerin ve kıymetli hüllelerin eşlik ettiği, çevresini koruyan
kerim birisini öldürdünüz. Halbuki onun ihsanı bol, huyu ve eşkali güzeldi;
meclisine sonradan katılanlar içkiye kanardı, kendisinin varlığı ise develer
için bir bahtsızlıktı. "
Hazrec
Kabilesi'nden ve Harisoğulları'ndan Abdullah bin Revaha, Ubeyd bin Nakıd'a şu
mealdeki mısralarla cevap verdi:
"Avfoğulları
ile onların kardeşi olan Ka'ab'ın ve Neccaroğulları Topluluğu 'nun geldiklerini
gördüm. Daha önce de onlar sizin koruluklarınızı kılıçlarıyla ihlal etmişlerdi
ve onların size yaptıklarını hiç bir kimse yapmamıştı. "
Hatıb
Savaşı'nda Evs Kabilesi'nin başında reis olarak Vailoğulları'ndan Ebu Kays bin
Eslet bulunuyordu. Ebu Kays Hazrec Kabilesi'ne karşı bütün gücüyle kendisini
savaşa vermişti ve rahatını terk etmişti, bu yüzden de zayıflayıp rengi
değişmişti. Bir gün karısının yanına geldiği zaman karısı kendisini
tanıyamamış, onu ancak konuşmasından tanıyabilmiş ve: "Konuşuncaya kadar
seni tanıyamadım." demişti.
Bunun
üzerine Ebu Kays bin Eslet şu mealdeki mısralarda başlayan uzun bir şİİr
söyledi:
"Karım
bana: 'Niçin kötü söz söylemeğe niyet ediyorsun? Yavaş ol, sözlerini
kulaklarıma kadar ulaştırıp duyurdun. ' dedi. Rengim değiştiği için karım beni
tanıyamadı ve yadırgadı; halbuki savaş, acıları kendisine toplayan bir
gulyabani idi. Kim savaşın tadını tadarsa, savaşın tadını acı ve kendisini
savaş meydanında bulur. Miğfer başımdaki saçları döktü; hafif bir uykudan başka
uyku uyumuyorum. Artık ben gayretimi MalikoğullarI'nın büyükleri üzerine teksif
ediyorum, çünkü herkes şanına layık olanı yapar. Ben, düşmanlara karşı düz
yerdeki havuzcuklar gibi, halkalar şeklinde örülmüş geniş bir zırh hazırladım.
Düşmanlarımı Hint yapısı parlak, keskin, sert, ucu eğri bir kılıçla
enselerinden kakarak kendimden bertaraf edip uzaklaştırdım. "
Sonra
Ebu Kays bin Eslet, Evs Kabilesi mensuplarını topladı ve onlara: "Ben, hangi
kabilenin başına geçtimse, onlar mutlaka hezimete uğradılar. Siz hoşlandığınız
birisini başınıza başkan tayin edin." dedi; bunun üzerine Evs Kabilesi
mensupları, Eşheloğulları'ndan Üseyd'in babası Hudayr bin Simak'i kendilerine
başkan seçtiler. Hudayr'ın oğlu Üseyd ise Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
ile sohbette bulunmak suretiyle sahabe arasına girmiş ve Bedr Savaşı'na
katılmıştı. İşte bundan sonra Evs Kabilesi'nin savaşla ilgili bütün işlerini
Hudayr üstlenip yürüttü. Neticede Evs ve Hazrec kabileleri ''Gars'' denilen
yerde karşılaşıp savaşa tutuştular. Bu karşılaşmada zaferi Evs Kabilesi
kazandı. Bundan sonra her iki kabile sulh talebiyle birbirlerine karşılıklı
olarak elçiler gönderdiler ve savaşta öldürülen kişilerin sayısı hesap edilip
fazla can zayiatı verdiren kabilenin diyeti ödemesi hususunda sulh anlaşmasına
vardılar. Nihayet hesap neticesinde Evs Kabilesi'nden Hazrec Kabilesi'ne göre
üç kişi daha fazla öldürüldüğü anlaşıldı. Bunun üzerine Hazrec Kabilesi diyet
yerine rehin olarak kendilerinden üç genç uşağı Evs Kabilesi'ne teslim etti,
fakat Evsliler gaddarlık edip bu üç genci öldürdüler.
BİR SONRAKİ
SAYFA İLE DEVAM ETMEK İÇİN AŞAĞIDAKİ İSME TIKLA
EVS VE HAZREC
KABİLELERİ ARASINDA MEYDANA GELEN BİRİNCİ FİCAR VAK'ASI