M U V A T T A

 Bablar Konular Numaralar

KİTABU’L-İTK’İ VE’L-VELA’

<< 1476 >>

10 - باب مَصِيرِ الْوَلاَءِ لِمَنْ أَعْتَقَ

10- KÖLENiN MAL VE DiĞER VARLIKLARININ AZAD EDEN KiMSEYE AiT OLMASI

 

حَدَّثَنِي مَالِكٌ، عَنْ هِشَامِ بْنِ عُرْوَةَ، عَنْ أَبِيهِ، عَنْ عَائِشَةَ زَوْجِ النَّبِيِّ r أَنَّهَا قَالَتْ : جَاءَتْ بَرِيرَةُ فَقَالَتْ : إنِّي كَاتَبْتُ أَهْلِي عَلَى تِسْعِ أَوَاقٍ، فِي كُلِّ عَامٍ أُوْقِيَةٌ، فَأَعِينِينِى. فَقَالَتْ عَائِشَةُ : إِنْ أَحَبَّ أَهْلُكِ أَنْ أَعُدَّهَا لَهُمْ عَنْكِ عَدَدْتُهَا, وَيَكُونَ لِي وَلاَؤُكِ فَعَلْتُ. فَذَهَبَتْ بَرِيرَةُ إِلَى أَهْلِهَا فَقَالَتْ لَهُمْ ذَلِكَ، فَأَبَوْا عَلَيْهَا، فَجَاءَتْ مِنْ عِنْدِ أَهْلِهَا وَرَسُولُ اللَّهِ r جَالِسٌ، فَقَالَتْ لِعَائِشَةَ إنِّي قَدْ عَرَضْتُ عَلَيْهِمْ ذَلِكَ فَأَبَوْا عَلَىَّ، إِلاَّ أَنْ يَكُونَ الْوَلاَءُ لَهُمْ. فَسَمِعَ ذَلِكَ رَسُولُ اللَّهِ r فَسَأَلَهَا، فَأَخْبَرَتْهُ عَائِشَةُ، فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ r : « خُذِيهَا وَاشْتَرِطِي لَهُمُ الْوَلاَءَ، فَإِنَّمَا الْوَلاَءُ لِمَنْ أَعْتَقَ ». فَفَعَلَتْ عَائِشَةُ، ثُمَّ قَامَ رَسُولُ اللَّهِ r فِي النَّاسِ، فَحَمِدَ اللَّهَ وَأَثْنَى عَلَيْهِ، ثُمَّ قَالَ : « أَمَّا بَعْدُ، فَمَا بَالُ رِجَالٍ يَشْتَرِطُونَ شُرُوطاً لَيْسَتْ فِي كِتَابِ اللَّهِ، مَا كَانَ مِنْ شَرْطٍ لَيْسَ فِي كِتَابِ اللَّهِ فَهُوَ بَاطِلٌ، وَإِنْ كَانَ مِئَةَ شَرْطٍ، قَضَاءُ اللَّهِ أَحَقُّ، وَشَرْطُ اللَّهِ أَوْثَقُ، وَإِنَّمَا الْوَلاَءُ لِمَنْ أَعْتَقَ »(

 

Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem'in hanımlarından Aişe (r.anha)'den rivayete göre, şöyle demiştir:

 

"Berire adlı cariye Aişe'ye gelerek şöyle dedi: "Ben efendimle mükatebe anlaşması yaptım. Her sene bir ukiyye vermek üzere toplam dokuz ukiyye vereceğim. Bana yardım et. Bunun üzerine Aişe şöyle dedi:

 

"Vela hakkın bana ait olmak şartıyla efendilerin senin yerine benim peşin olarak vermeme razı olurlarsa sana para verir ve seni azad ederim. Bunun üzerine Berire efendilerinin yanına gitti. Onların yanından gelince bana şöyle dedi: "RasuluIlah Sallallahu Aleyhi ve Sellem da benim yanımda oturuyordu ve şöyle dedi:

 

"Bana söylediğini efendilerime anlattım. Velanın sana ait olmasını kabul etmediler. RasuluIlah Sallallahu Aleyhi ve Sellem konuşmamızı duydu ve meseleyi sordu. Bende ona anlattım. Bunun üzerine Rasulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem şöyle buyurdu:

 

"O cariyeyi satın al ve velasının sana aid olmasını şart koş. Çünkü vela azad eden kimseye aittir." Aişe aynen yaptı, sonra RasuluIlah Sallallahu Aleyhi ve Sellem cemaat içinde ayağa kalkarak hamdü sena etti ve şöyle buyurdu:

 

"Ne oluyor bu insanlara Allah'ın Kitabı'nda olmayan her şart yüz tane de olsa hükümsüzdür. Allah'ın koyduğu hüküm daha layıktır ve en güvenilen şart Allah'ın koyduğu şarttır. Vela hakkı sadece azad edene aittir."

 

Diğer tahric: Buhari, Buyu'; Müslim, ltk