7 - باب مَا
لاَ يَجُوزُ
مِنَ
الْعِتْقِ
فِي الرِّقَابِ
الْوَاجِبَةِ
7- AZAD EDiLMESi GEREKEN
KÖLENiN YERiNE AZAD EDiLMEYENLER
حَدَّثَنِي
مَالِكٌ،
أَنَّهُ
بَلَغَهُ : أَنَّ
عَبْدَ
اللَّهِ بْنَ
عُمَرَ
سُئِلَ عَنِ
الرَّقَبَةِ
الْوَاجِبَةِ،
هَلْ تُشْتَرَى
بِشَرْطٍ ؟
فَقَالَ : لاَ.
İmam-ı Malik
(r.a.)'e ulaşan bilgilere göre, Abdullah b. Ömer'e bir köle:
"Azad etmesi
gereken kimse azad edeceğini şart koşarak veya başka bir şart koşarak köle
satın alabilir mi?" diye sordu. O da:
"Hayır"
dedi.
(Sadece İmam-!
Malik'in Muvatta'mda geçmektedir.)
قَالَ
مَالِكٌ :
وَذَلِكَ
أَحْسَنُ مَا
سَمِعْتُ فِي
الرِّقَابِ الْوَاجِبَةِ
: أَنَّهُ لاَ
يَشْتَرِيهَا
الَّذِي
يُعْتِقُهَا
فِيمَا
وَجَبَ
عَلَيْهِ
بِشَرْطٍ
عَلَى أَنْ
يُعْتِقَهَا،
لأَنَّهُ
إِذَا فَعَلَ
ذَلِكَ
فَلَيْسَتْ
بِرَقَبَةٍ
تَامَّةٍ،
لأَنَّهُ
يَضَعُ مِنْ
ثَمَنِهَا
لِلَّذِي
يَشْتَرِطُ
مِنْ
عِتْقِهَا(
* Malik der ki:
"Azad edilmesi gereken köleler konusunda duyduklarımın en güzeli şudur:
"Bir köle azad etmesi gereken bir kimse azad edeceğini şart koşarak bir
köle satın alamaz. Çünkü bunu yapması halinde azad ettiği tam bir köle
sayılmaz. Çünkü satıcı azad edeceğini şart koşan kimseye düşük fiyattan
verir."
قَالَ
مَالِكٌ :
وَلاَ بَأْسَ
أَنْ
يَشْتَرِيَ
الرَّقَبَةَ
فِي
التَّطَوُّعِ،
وَيَشْتَرِطَ
أَنْ
يُعْتِقَهَا.
* Malik der ki:
"Nafile olarak bir köle azad edecek olan kişinin azad etmesini şart
koşarak köle almasında bir sakınca yoktur."
قَالَ
مَالِكٌ :
إِنَّ
أَحْسَنَ مَا
سُمِعَ فِي
الرِّقَابِ
الْوَاجِبَةِ
: أَنَّهُ لاَ
يَجُوزُ أَنْ
يُعْتَقَ
فِيهَا
نَصْرَانِيٌّ
وَلاَ
يَهُودِيٌّ،
وَلاَ
يُعْتَقُ
فِيهَا
مُكَاتَبٌ
وَلاَ
مُدَبَّرٌ،
وَلاَ أُمُّ
وَلَدٍ،
وَلاَ مُعْتَقٌ
إِلَى
سِنِينَ،
وَلاَ
أَعْمَى، وَلاَ
بَأْسَ أَنْ
يُعْتَقَ
النَّصْرَانِيُّ
وَالْيَهُودِيُّ
وَالْمَجُوسِيُّ
تَطَوُّعاً،
لأَنَّ اللَّهَ
تَبَارَكَ
وَتَعَالَى
قَالَ فِي
كِتَابِهِ : (
فَإِمَّا
مَنًّا
بَعْدُ
وَإِمَّا
فِدَاءً )
[محمد : 4]
فَالْمَنُّ
الْعَتَاقَةُ(
* Malik der ki:
"Mutlaka azad edilmesi gereken köle azadı hakkında duyduklarım ın en
güzeli şudur: "Böyle bir köleye karşılık Hıristiyan ve Yahudi köle azad
etmek caiz değildir. Aynı şekilde sözleşme yapmış köle, efendisinin ölümünden
sonra azad olacak köle, efendisinden çocuk doğuran köle, belli bir süreye kadar
azad edilmiş köle, kör olan köleyi azad etmek caiz değildir. Nafile olarak bir
köle azad etmek isteyen kimse Hıristiyan, Yahudi ve Mecusi köle azad edebilir.
Çünkü Allah Kur'an'ı KerIm'in Kıtal (Muhammed) sliresi 4. ayette: " O esirleri ya iyilik edip salıverin, yada
fidye alarak serbest bırakın" buyurmaktadır. Burada fidye alınmadan
serbest bırakılması azad edilmesi demektir."
قَالَ
مَالِكٌ :
فَأَمَّا
الرِّقَابُ
الْوَاجِبَةُ
الَّتِي
ذَكَرَ
اللَّهُ فِي
الْكِتَابِ،
فَإِنَّهُ
لاَ يُعْتَقُ
فِيهَا
إِلاَّ
رَقَبَةٌ
مُؤْمِنَةٌ.
* Malik der ki:
"had edilmesi gereken köleler konusunda Allah'ın zikrettiği köleler mü'
min kölelerdir."
قَالَ
مَالِكٌ :
وَكَذَلِكَ
فِي
إِطْعَامِ الْمَسَاكِينِ
فِي
الْكَفَّارَاتِ،
لاَ يَنْبَغِي
أَنْ
يُطْعَمَ
فِيهَا
إِلاَّ الْمُسْلِمُونَ،
وَلاَ
يُطْعَمُ
فِيهَا أَحَدٌ
عَلَى غَيْرِ
دِينِ
الإِسْلاَمِ.
* Malik der ki:
"Aynı şekilde keHaretlerde fakirleri doyurmakta aynıdır.
Kefaretlerde
sadece Müslüman fakirler doyurulur. Müslüman olmayan kimseler doyurulmaz.
"