DEVAM:
6. ÎLA'
وَحَدَّثَنِي
عَنْ
مَالِكٍ،
أَنَّهُ بَلَغَهُ
: أَنَّ
مَرْوَانَ
بْنَ
الْحَكَمِ
كَانَ
يَقْضِي فِي
الرَّجُلِ
إِذَا آلَى
مِنِ امْرَأَتِهِ
: أَنَّهَا
إِذَا مَضَتِ
الأَرْبَعَةُ
الأَشْهُرِ،
فَهِيَ
تَطْلِيقَةٌ،
وَلَهُ
عَلَيْهَا الرَّجْعَةُ،
مَا دَامَتْ
فِي
عِدَّتِهَا. قَالَ
مَالِكٌ :
وَعَلَى
ذَلِكَ كَانَ
رَأْيُ ابْنِ
شِهَابٍ.
İmam Malik'e
şöyle rivayet edildi: Karısına yaklaşmamaya yemin eden bir adam hakkında Mervan
b. Hakem: «Dört ay geçince kadın bir talak ile boş olur. Kadın iddet beklerken
kocasının ric'at (dönme) hakkı vardır» diye hüküm verirdi.
قَالَ
مَالِكٌ فِي
الرَّجُلِ
يُولِي مِنِ امْرَأَتِهِ
فَيُوقَفُ،
فَيُطَلِّقُ
عِنْدَ
انْقِضَاءِ
الأَرْبَعَةِ
الأَشْهُرِ، ثُمَّ
يُرَاجِعُ
امْرَأَتَهُ :
إنَّهُ إِنْ
لَمْ يُصِبْهَا
حَتَّى
تَنْقَضِيَ
عِدَّتُهَا،
فَلاَ
سَبِيلَ لَهُ
إِلَيْهَا،
وَلاَ رَجْعَةَ
لَهُ
عَلَيْهَا،
إِلاَّ أَنْ
يَكُونَ لَهُ
عُذْرٌ، مِنْ
مَرَضٍ، أَوْ
سِجْنٍ, أَوْ
مَا أَشْبَهَ
ذَلِكَ مِنَ
الْعُذْرِ،
فَإِنَّ
ارْتِجَاعَهُ
إِيَّاهَا
ثَابِتٌ
عَلَيْهَا،
فَإِنْ
مَضَتْ
عِدَّتُهَا،
ثُمَّ
تَزَوَّجَهَا
بَعْدَ
ذَلِكَ،
فَإِنَّهُ
إِنْ لَمْ
يُصِبْهَا
حَتَّى
تَنْقَضِيَ
الأَرْبَعَةُ
الأَشْهُرِ
وَقَفَ
أَيْضاً،
فَإِنْ لَمْ
يَفِيْ
دَخَلَ
عَلَيْهِ
الطَّلاَقُ،
بِالإِيلاَءِ
الأَوَّلِ،
إِذَا مَضَتِ
الأَرْبَعَةُ
الأَشْهُرِ،
وَلَمْ
يَكُنْ لَهُ
عَلَيْهَا
رَجْعَةٌ،
لأَنَّهُ
نَكَحَهَا،
ثُمَّ
طَلَّقَهَا
قَبْلَ أَنْ
يَمَسَّهَا،
فَلاَ
عِدَّةَ لَهُ
عَلَيْهَا
وَلاَ
رَجْعَةَ.
Malik der ki: Bir
adam karısına ila yaparsa bakılır, karısına dönmez de boşarsa (ric'i talak
olur) iddeti içinde dönme hakkı vardır, îddet'i bitinceye kadar yaklaşmazsa
talak bain olur. (Bu takdirde) dönme hakkı olmaz. Ancak (yaklaşmaması)
hastalık, hapis gibi meşru özürlerden dolayı olursa karısına dönme hakkı devam
eder. İddeti bitip bain talak ile boş olduktan sonra yeniden evlenir, yine dört
ay geçinceye kadar karısına yaklaşmazsa bakılır, yeminini bozmazsa birinci
yeminle talak bain olur, bir daha dönemez. Nikahlayıp, karısına yaklaşmadan
boşandığı için de, karısı üzerinde bir iddet ve ric'at hakkı yoktur.
قَالَ
مَالِكٌ فِي
الرَّجُلِ
يُولِي مِنِ امْرَأَتِهِ،
فَيُوقَفُ
بَعْدَ
الأَرْبَعَةِ
الأَشْهُرِ
فَيُطَلِّقُ،
ثُمَّ يَرْتَجِعُ
وَلاَ
يَمَسُّهَا،
فَتَنْقَضِى
أَرْبَعَةُ
أَشْهُرٍ
قَبْلَ أَنْ
تَنْقَضِيَ عِدَّتُهَا،
إِنَّهُ لاَ
يُوقَفُ،
وَلاَ يَقَعُ
عَلَيْهِ
طَلاَقٌ، وَإِنَّهُ
إِنْ
أَصَابَهَا
قَبْلَ أَنْ
تَنْقَضِيَ
عِدَّتُهَا،
كَانَ
أَحَقَّ بِهَا,
وَإِنْ
مَضَتْ
عِدَّتُهَا
قَبْلَ أَنْ
يُصِيبَهَا،
فَلاَ
سَبِيلَ لَهُ
إِلَيْهَا، وَهَذَا
أَحْسَنُ مَا
سَمِعْتُ فِي
ذَلِكَ.
îmam Malik der
ki: Karısına yaklaşmamaya yemin eden kimse dört ay geçince bakılır, boşarsa
talak ricl olur. İddeti içerisinde dönebilir. İddeti bitmeden dört ay geçerse
talak vaki olmaz, iddeti bitinceye kadar dönebilir. Bu sırada dönmeden iddeti
bitince talak bain olur ve bir daha dönemez.
Bu hususta
işittiğimin en güzeli budur.
قَالَ
مَالِكٌ فِي
الرَّجُلِ
يُولِي مِنِ امْرَأَتِهِ،
ثُمَّ
يُطَلِّقُهَا،
فَتَنْقَضِي
الأَرْبَعَةُ
الأَشْهُرِ,
قَبْلَ انْقِضَاءِ
عِدَّةِ
الطَّلاَقِ،
قَالَ : هُمَا
تَطْلِيقَتَانِ،
إِنْ هُوَ
وُقِفَ
وَلَمْ
يَفِيْ،
وَإِنْ
مَضَتْ عِدَّةُ
الطَّلاَقِ
قَبْلَ
الأَرْبَعَةِ
الأَشْهُرِ,
فَلَيْسَ
الإِيلاَءُ
بِطَلاَقٍ،
وَذَلِكَ
أَنَّ
الأَرْبَعَةَ
الأَشْهُرِ
الَّتِى
كَانَتْ
تُوقَفُ
بَعْدَهَا
مَضَتْ،
وَلَيْسَتْ
لَهُ
يَوْمَئِذٍ
بِامْرَأَةٍ(
İmam Malik, karısına
yaklaşmamaya yemin eden, sonra da bir talak ile boşayan ve boşama iddeti
bitmeden dört ay geçen adam hakkında der ki: Bu adam, yeminini bozarak keffaret
vermemişse iki talak ile boşamış olur. Şayet boşama iddeti dört aydan önce
biterse (bu durumda) adamın yemini boşama olmaz. Çünkü karısı ondan boş iken
dört ay geçmiş olmaktadır.
قَالَ
مَالِكٌ :
وَمَنْ
حَلَفَ أَنْ
لاَ يَطَأَ
امْرَأَتَهُ
يَوْماً أَوْ
شَهْراً، ثُمَّ
مَكَثَ
حَتَّى
يَنْقَضِيَ
أَكْثَرُ مِنَ
الأَرْبَعَةِ
الأَشْهُرِ،
فَلاَ
يَكُونُ
ذَلِكَ إِيلاَءً،
وَإِنَّمَا
يُوقَفُ فِي
الإِيلاَءِ
مَنْ حَلَفَ
عَلَى
أَكْثَرَ
مِنَ الأَرْبَعَةِ
الأَشْهُرِ،
فَأَمَّا
مَنْ حَلَفَ أَنْ
لاَ يَطَأَ
امْرَأَتَهُ
أَرْبَعَةَ أَشْهُرٍ,
أَوْ أَدْنَى
مِنْ ذَلِكَ،
فَلاَ أَرَى
عَلَيْهِ إِيلاَءً،
لأَنَّهُ
إِذَا دَخَلَ
الأَجَلُ
الَّذِي
يُوقَفُ
عِنْدَهُ،
خَرَجَ مِنْ يَمِينِهِ،
وَلَمْ
يَكُنْ
عَلَيْهِ
وَقْفٌ.
İmam Malik der
ki: Bir kimse karısına bir gün ya da bir ay yaklaşmamaya yemin eder de sonra
dört aydan daha fazla (bir müddet) geçinceye kadar bekler (hanımına
yaklaşmazsa), bu yemin, boşamayı gerektiren yemin olmaz. Boşamayı gerektiren yemin,
(hanımına) dört aydan daha fazla yaklaşmamaya yemin eden kişinin yeminidir.
Fakat dört ay ya da daha az karısına yaklaşmamaya yemin eden kimsenin yemini
kanaatimce ila sayılmaz. Çünkü nazarı dikkata alınacak zaman, (yani dört ay)
gelince yeminin gereği yerine gelmiş olur. Bir şey gerekmez.
قَالَ
مَالِكٌ :
مَنْ حَلَفَ
لاِمْرَأَتِهِ
أَنْ لاَ
يَطَأَهَا،
حَتَّى
تَفْطِمَ
وَلَدَهَا،
فَإِنَّ
ذَلِكَ لاَ
يَكُونُ
إِيلاَءً،
وَقَدْ
بَلَغَنِي :
أَنَّ
عَلِيَّ بْنَ
أبِي طَالِبٍ
سُئِلَ عَنْ ذَلِكَ،
فَلَمْ
يَرَهُ
إِيلاَءً.
îmam Malik der
ki: Bir koca, karısı çocuğunu sütten kesinceye kadar ona yaklaşmamaya yemin
ederse bu yemin ila sayılmaz. Nitekim bana ulaştığına göre Ali ö. Ebi Talib'e
bu mesele sorulduğunda bu yeminin ila olmayacağını ifade buyurmuşlardır.
7 - باب
إِيلاَءِ
الْعَبْدِ
7. Kölenin
Îlası
حَدَّثَنِي
يَحْيَى،
عَنْ مَالِكٍ
: أَنَّهُ
سَأَلَ ابْنَ
شِهَابٍ عَنْ
إِيلاَءِ
الْعَبْدِ،
فَقَالَ : هُوَ
نَحْوُ
إِيلاَءِ
الْحُرِّ،
وَهُوَ عَلَيْهِ
وَاجِبٌ،
وَإِيلاَءُ
الْعَبْدِ
شَهْرَانِ.
îmam Malik der
ki: îbn Şihab'a kölenin kansına yaklaşmayacağına dair ettiği yeminin hükmünü
sordum.
İbn Şihab da
şöyle dedi: «— Onun yemini de hürün yemini gibi sabittir. Şu kadar var ki
kölenin ilasının süresi (dört ay değil) iki aydır.»