27 - باب
مَنْ تَجِبُ
عَلَيْهِ
زَكَاةُ
الْفِطْرِ
27. Fitre Yükümlüsü
حَدَّثَنِي
يَحْيَى،
عَنْ
مَالِكٍ،
عَنْ نَافِعٍ
: أَنَّ
عَبْدَ
اللَّهِ بْنَ
عُمَرَ كَانَ
يُخْرِجُ
زَكَاةَ
الْفِطْرِ
عَنْ
غِلْمَانِهِ
الَّذِينَ
بِوَادِي الْقُرَى
وَبِخَيْبَرَ(
Nafî' anlatıyor;
Abdullah b. Ömer, Vadiyu'l-kura ve Hayber'deki kölelerinin fitrelerini de
verirdi.
وَحَدَّثَنِي
عَنْ
مَالِكٍ،
أَنَّ أَحْسَنَ
مَا سَمِعْتُ
فِيمَا
يَجِبُ عَلَى
الرَّجُلِ
مِنْ زَكَاةِ
الْفِطْرِ،
أَنَّ الرَّجُلَ
يُؤَدِّي
ذَلِكَ عَنْ
كُلِّ مَنْ
يَضْمَنُ
نَفَقَتَهُ،
وَلاَ بُدَّ
لَهُ مِنْ
أَنْ
يُنْفِقَ
عَلَيْهِ، وَالرَّجُلُ
يُؤَدِّي
عَنْ
مُكَاتَبِهِ،
وَمُدَبَّرِهِ،
وَرَقِيقِهِ
كُلِّهِمْ، غَائِبِهِمْ
وَشَاهِدِهِمْ، مَنْ كَانَ
مِنْهُمْ
مُسْلِماً،
وَمَنْ كَانَ
مِنْهُمْ
لِتِجَارَةٍ،
أَوْ
لِغَيْرِ
تِجَارَةٍ،
وَمَنْ لَمْ
يَكُنْ مِنْهُمْ
مُسْلِماً
فَلاَ
زَكَاةَ
عَلَيْهِ
فِيهِ(
İmam Malik'ten:
Fitrenin farz olması konusuyla ilgili duyduğum, en güzel şey geçimini üzerimize
aldığımız kimselerin de fitrelerini ödeme mecburiyetidir. Bu durumda kişi
müsluman olan mükatebinin (akitte serbest bırakılmış köle), ölümünden sonra hür
olacak kölesinin, ve diğer kölelerinin, yanında veya başka yerde olduklarına,
ticaret, için olup olmadıklarına bakmaksızın hepsinin fitresini verir. Müslüman
olmayanların fitresini vermesi gerekmez.
قَالَ
مَالِكٌ فِي
الْعَبْدِ
الآبِقِ :
إِنَّ
سَيِّدَهُ
إِنْ عَلِمَ
مَكَانَهُ
أَوْ لَمْ
يَعْلَمْ،
وَكَانَتْ
غَيْبَتُهُ
قَرِيبَةً،
فَهُوَ
يَرْجُو
حَيَاتَهُ
وَرَجْعَتَهُ،
فَإِنِّي
أَرَى أَنْ
يُزَكِّيَ
عَنْهُ,
وَإِنْ
كَانَ
إِبَاقُهُ قَدْ
طَالَ،
وَيَئِسَ
مِنْهُ،
فَلاَ أَرَى
أَنْ
يُزَكِّيَ
عَنْهُ.
Evden kaçan
kölenin durumuna bakılır, efendisi yerini bilsin veya bilmesin henüz kaybolmuş
ve efendisi hayatından ve döneceğinden ümitli ise fitresini verir. Şayet aradan
uzun zaman geçmiş ve efendisi ümidini kesmiş ise onun fitresini vermez.
قَالَ
مَالِكٌ :
تَجِبُ
زَكَاةُ
الْفِطْرِ عَلَى
أَهْلِ
الْبَادِيَةِ،
كَمَا تَجِبُ
عَلَى أَهْلِ
الْقُرَى،
وَذَلِكَ
أَنَّ رَسُولَ
اللَّهِ r فَرَضَ
زَكَاةَ
الْفِطْرِ
مِنْ
رَمَضَانَ
عَلَى
النَّاسِ،
عَلَى كُلِّ
حُرٍّ أَوْ
عَبْدٍ،
ذَكَرٍ أَوْ
أُنْثَى مِنَ
الْمُسْلِمِينَ.
Fitre kentliler
gibi köylülere de farzdır. Çünkü Resulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem
fitrenin, Ramazanda, hür, köle, kadın ve erkek her müslürnana farz olduğunu
bildirmiştir.