17 - باب
أَخْذِ
الصَّدَقَةِ
وَمَنْ
يَجُوزُ لَهُ
أَخْذُهَا
17. Zekatın Tahsili ve
Harcanışı
حَدَّثَنِي
يَحْيَى،
عَنْ
مَالِكٍ،
عَنْ زَيْدِ
بْنِ
أَسْلَمَ،
عَنْ عَطَاءِ
بْنِ يَسَارٍ،
أَنَّ
رَسُولَ
اللَّهِ r قَالَ :« لاَ
تَحِلُّ
الصَّدَقَةُ
لِغَنِيٍّ،
إِلاَّ
لِخَمْسَةٍ :
لِغَازٍ فِي
سَبِيلِ
اللَّهِ،
أَوْ
لِعَامِلٍ
عَلَيْهَا،
أَوْ
لِغَارِمٍ،
أَوْ
لِرَجُلٍ
اشْتَرَاهَا
بِمَالِهِ،
أَوْ
لِرَجُلٍ
لَهُ جَارٌ مِسْكِين،
فَتُصُدِّقَ
عَلَى
الْمِسْكِينِ،
فَأَهْدَى
الْمِسْكِينُ
لِلْغَنِيِّ »(
Ata b. Yesar,
Resulullah'm Sallallahu Aleyhi ve Sellem şöyle buyurduğunu naklediyor:
«Zenginlerin zekat alması helal değildir. Ancak şu beş grup insan bunun dışındadır:
Allah yolunda savaşanlar, zekat toplamakla görevli memurlar, borçlular, zekatı
verilen eşyayı parası ile satın alanlar, bir düşkünün kendisine verilen zekatı
hediye ettiği zengin komşusu.
قَالَ
مَالِكٌ :
الأَمْرُ
عِنْدَنَا
فِي قَسْمِ
الصَّدَقَاتِ،
أَنَّ ذَلِكَ
لاَ يَكُونُ إِلاَّ
عَلَى وَجْهِ
الاِجْتِهَادِ
مِنَ الْوَالِي،
فَأَيُّ
الأَصْنَافِ
كَانَتْ فِيهِ
الْحَاجَةُ
وَالْعَدَد،
أُوثِرَ ذَلِكَ
الصِّنْفُ
بِقَدْرِ مَا
يَرَى
الْوَالِي،
وَعَسَى أَنْ
يَنْتَقِلَ
ذَلِكَ إِلَى
الصِّنْفِ
الآخَرِ،
بَعْدَ عَامٍ
أَوْ
عَامَيْنِ
أَوْ أَعْوَامٍ،
فَيُؤْثَرُ
أَهْلُ
الْحَاجَةِ
وَالْعَدَدِ
حَيْثُمَا
كَانَ
ذَلِكَ،
وَعَلَى هَذَا
أَدْرَكْتُ
مَنْ أَرْضَى
مِنْ أَهْلِ الْعِلْمِ.
قَالَ
مَالِكٌ :
وَلَيْسَ
لِلْعَامِلِ
عَلَى
الصَّدَقَاتِ
فَرِيضَةٌ
مُسَمَّاةٌ،
إِلاَّ عَلَى
قَدْرِ مَا
يَرَى
الإِمَامُ.
İmam Malik'ten:
Biz Medine'illere göre toplanan zekat ancak Valinin takdirine göre taksim
edilir. Bakılır: Zekat verilebilen sınıflar içerisinde hangi sınıf daha muhtaç
ve sayısı daha fazla ise miktarını Valinin takdir ettiği oranda tercihan o
sınıfa verilir. Bir, iki veya senelerce sonra bu sınıf bırakılıp muhtaç ve
sayıca daha fazla bir başka sınıfa geçilebilir. Tanıdığım alimlerin böyle
yaptığına şahit oldum.
Zekat memurunun
topladığı zekattan alacağı belli bir hissesi yoktur, vali ona ne takdir ederse
onu alır.