SAHİH-İ MÜSLİM

SAHABE

44- ENSAR (R.A.) HANELERİNİN EN HAYIRLILARI HAKKINDA BİR BAB

6368-177/1- Bize Muhammed b. el-Müsenna ve İbn Beşşar -lafız İbnu'l-Müsenna'ya ait olmak üzere- tahdis edip dedi ki: ... Enes b. Malik, Ebu Useyd’DEN şöyle dediğini tahdis etti: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Ensar hanelerinin en hayırlısı Neccar oğullarıdır. Sonra Abduleşheroğullarıdır, sonra Haris b. Hazrecoğullarıdır. Sonra Saide oğullarıdır. Bununla birlikte bütün ensar hanelerinde hayır vardır.

Bunun üzerine Sa'd dedi ki: Gördüğüm kadarı ile Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ancak başkalarını bizden üstün tutmuş oldu, dedi. Bunun üzerine: Ama sizi pek çok kimseye de üstün tuttu denildi.

Diğer tahric: Buhari, 3789, 3807; Tirmizi, 3911

6369- .. ./2- Bunu bize Muhammed b. el-Müsenna tahdis etti, bize Ebu Davud tahdis etti, bize Şu'be Katade'den tahdis etti: Enes'i Ebu Useyd elEnsari'den o Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den diye buna yakın olarak hadisi rivayet etti.

6370- .. ./3- Bize Kuteybe ve İbn Rumh Leys b. Sa'd'dan tahdis etti. (H.) Bize Kuteybe de tahdis etti, bize Abdulaziz -yani b. Muhammed- tahdis etti. (H.) Bize İbnu'l-Müsenna ve İbn Ebu Ömer de tahdis edip dedi ki: Bize Abdulvehhab es-Sakafi tahdis etti, hepsi Yahya b. Said'den, o Enes'den, o Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den aynısını rivayet etti. Ancak o hadiste Sa'd'ın sözlerini zikretmedi.

Diğer tahric: Buhari, 5300; Tirmizi, 3910

AÇIKLAMA: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: "Ensar hanelerinin en hayırlısı" kabilelerinin en hayırlısı demektir. Onların her bir kabilesi de bir mahallede yerleşmiş bulunuyordu. Onların yerleşik bulundukları bu yere de Daru Beni Fulan: Filan oğullarının darı (hanesi, yurdu) deniliyordu. Bundan dolayı bir çok rivayette "dar: hane / yurt" sözkonusu edilmeksizin filanoğulları diye gelmiştir. İlim adamları der ki: Onların üstünlükleri. ve faziletleri İslam'a erken girmeleri ve İslam' daki üstün meziyet ve hizmetleri kadardır.

Bu hadiste, kabileleri ve şahısları herhangi bir hatır gönül ve heva sözkonusu olmaksızın daha faziletli olarak görmenin caiz oluşuna delil vardır. Ayrıca bu (nu dile getirmek) gıybet değildir ..

6371-178/4- Bize Muhammed b. Abbad ve Muhammed b. Mihran erRazi -lafız İbn Abbad'a ait olmak üzere- tahdis edip [dediler ki] bize Hatim -ki o b. İsmail'dir- Abdurrahman b. Humeyd'den tahdis etti, o İbrahim b. Muhammed b. Talha'dan şöyle dediğini rivayet etti: Ebu Useyd'i İbn Utbe'nin yanında hatib olarak şunları söylerken dinledim: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Ensar hanelerinin en hayırlısı Neccar oğulları hanesi, Abduleşheloğulları hanesi, Haris b. Hazrecoğulları hanesi ve Saideoğulları hanesidir" buyurdu. Allah'a yemin olsun ki eğer ben bununla birilerini tercih edecek olsaydım elbette bu hususta kendi aşiretimi tercih ederdim.

Yalnız Müslim rivayet etmiştir

AÇIKLAMA: "Ebu Useyd'i İbn Utbe'nin yanında hatib olarak şunları söylerken dinledim:" Useyd isminde meşhur olao söyleyişe göre hemze ötrelidir. Kadı Iyaz Abdurrahman b. Mehdi'den fethalı söyleyişi (esid) de nakletmiş bulunmaktadır. Ancak bu şaz ve zayıftır.

"Hatib olarak" tı harfi kesreli olarak ismu fail (etken ortaç)dır. Bazı nüshalarda ise hı harfi fethalı mazi bir fiil olarak "hatabena: bize hutbe verdi" şeklindedir.

"İbn Utbe" Velid b. Utbe b. Ebu Süfyan olup amcası Muaviye b. Ebu Süfyan' ın görevlendirdiği Medine valisi idi.

6372-179/5- Bize Yahya b. Yahya et-Temimı tahdis etti. Bize Muğire b. Abdurrahman Ebu Zinad’DAN şöyle dediğini haber verdi. Ebu Seleme, Ebu Useyd el-Ensari'yi şuna şahitlik ederken dinlemiş olduğuna şahitlik etti:

ResululIah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Ensar hanelerinin hayırlısı Neccaroğulları, sonra Abduleşheloğulları, sonra Haris b. Hazrecoğulları, sonra Saideoğullarıdır. Bununla birlikte bütün ensar hanelerinde de hayır vardır. "

Ebu Seleme dedi ki: Ebu Useyd dedi ki: ResululIah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) aleyhinde (yalan uydurmakla) ben mi itham edilecek mişim? Eğer ben yalan söyleyecek olsaydım kavmim SaideoğulIarından başlardım. Onun bu sözleri Sa'd b. Ubade'ye ulaşınca içinden bir rahatsızlık hissetti ve: Bizler geri bırakıldık, dört (hane)nin sonuncuları olduk. Haydi benim için eşeğimi semerleyin, ResululIah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e gideyim, dedi. Kardeşinin oğlu Sehl onunla konuşarak: Sen, ResululIah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e cevap vermek için mi gidiyorsun? Halbuki Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) en iyi bilendir. Dördün dördüncüsü olmak sana yetmez mi demesi üzerine geri döndü ve: Allah ve Rasulü daha iyi bilir, dedi ve verdiği emir üzerine eşeğinin semeri çözüldü.

AÇIKLAMA: "Bizi geri bıraktı" bizi insanların sonuna koydu demektir.

Cerir b. Abdullah'ın hadisinde: Onun Ensar'a ikram olmak üzere Enes'e hizmet etmesi iyilik yapana ve ona (ensara) müntesip olan kimselere -yaşça daha küçük olsa dahi- ikramda bulunulacağına bir delildir.

Ayrıca bu hadiste, Cerir'in ne kadar mütevazi, faziletli, Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e ikramı ve Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e iyilik yapan kimselere de kendisinin ne kadar iyi davrandığı anlaşılmaktadır.

6373- .. ./6- Bize Amr b. Ali b. Bahr tahdis etti... Ebu Seleme'nin tahdis ettiğine göre Ebu Useyd el-Ensari kendisine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'i şöyle buyururken dinlediğini tahdis etti: "Ensarın hayırlıları yahut da ensar hanelerinin hayırlısı" deyip hanelerin zikredilmesi ile ilgili hadislerin aynısını rivayet etti. Ancak o rivayetinde Sa'd b. Ubade (radıyallahu anh)'ın kıssasını zikretmedi.

6374-180/7- Bana Amr en-Nakid ve Abd b. Humeyd de tahdis etti, bize Yakub -ki o b. İbrahim b. Sa'd'dır- tahdis etti, bize babam Salih'den tahdis etti, o İbn Şihab'dan şöyle dediğini rivayet etti: Ebu Seleme ve Ubeydullah b. Abdullah b. Utbe b. Mesud, Ebu Hureyre'yi şöyle derken dinlediklerini söylemişlerdir: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) müslümanlardan çok kimsenin bulunduğu büyük bir mecliste iken: "Size ensann hanelerinin hayırlılarını söyleyeyim mi" buyurdu. Ashab: Elbette ey Allah'ın Rasulü!, dediler. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Abduleşheloğullarıdır'' buyurdu. Ashab: Sonra kimlerdir ey Allah'ın Rasulü diye sorunca O: "Sonra Neccar oğullarıdır" buyurdu. Ashab: Sonra kimlerdir ey Allah'ın Rasulü diye sordu:

O: "Sonra Haris b. Hazrecoğullarıdır" buyurdu. Sonra kimlerdir ey Allah'ın Rasulü, dediler. O: "Sonra Saideoğullarıdır" buyurdu. Sonra kimlerdir ey Allah'ın Rasulü!, dediler. O: "Sonra da bütün ensar hanelerinde hayır vardır" buyurdu.

Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Sa'd b. Ubade'nin mensup olduğu ensar hanesini sözkonusu edince kızgın bir şekilde ayağa kalkarak bu dördünün sonuncuları bizler miyiz deyip Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile konuşmak istedi. Bu sefer kavminden bazı kimseler ona: Otur. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in sizin hanenizi isimlerini verdiği dört hane arasında zikretmesine razı değil misin? Çünkü O'nun isimlerini vermediği haneler isimlerini verdiklerinden daha fazladır, dediler. Bunun üzerine Sa'd b. Ubade'de (bu hususta) Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile konuş'maktan vazgeçti.

Yalnız Müslim rivayet etmiştir

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

45- ENSAR (R.A.) İLE GÜZEL ARKADAŞLIK VE GEÇİM HAKKINDA BİR BAB