|
SAHİH-İ MÜSLİM |
CENAZE |
باب
الصلاة على
القبر.
23 KABİR ÜZERİNE NAMAZ
KILMAK BABI
حدثنا
حسن بن الربيع
ومحمد بن
عبدالله بن
نمير. قالا:
حدثنا عبدالله
بن إدريس عن
الشيباني، عن
الشعبي ؛
أن
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم صلى على
قبر بعد ما
دفن. فكبر
عليه أربعا.
قال
الشيباني:
فقلت للشعبي:
من حدثك بهذا
؟ قال: الثقة،
عبدالله بن
عباس. هذا لفظ
حديث حسن. وفي
رواية ابن
نمير قال:
انتهى رسول
الله صلى الله
عليه وسلم إلى
قبر رطب. فصلى
عليه. وصفوا
خلفه. وكبر
أربعا. قلت
لعامر: من
حدثك ؟ قال:
الثقة، من شهده،
ابن عباس.
2208- Bize Hasan b. er-Rab!'
ve Muhammed b. Abdullan b. Numeyr tahdis edip dedi ki: Bize Abdullah b, İdris,
eş-Şeybani'den tahdis etti, o eş-Şa'b!'den rivayet ettiğine göre Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir kabrin üzerine (merhum) defnedildikten sonra
namaz kıl(dır)dı ve üzerine dört tekbir aldı.
Eş-Şeybani dedi ki: Ben
eş-Şa'bt'ye: Sana bunu kim tahdis etti? dedim. O: Sika (güvenilir) olan
Abdullah b. Abbas dedi. İşte Hasan rivayetiyle hadisin lafzı bu şekildedir. İbn
Numeyr'in rivayetinde de o şöyle dedi: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
henüz yeni kapatılmış bir kab re vardı, üzerine namaz kıldı. Ashab da arkasında
saf tuttu dört tekbir aldı. Ben Amir (eş-Şa'bi)'ye: Sana kim tahdis etti?
dedim. O: Buna tanık olan sika bir ravi olan İbn Abbas, dedi.
Diğer tahric: Buhari,
857, 1247 -buna yakın-, 1319, 1321 -buna yakın-, 1322, 1326, 1336; Ebu Davud,
3196 -buna yakın-; Tirmizi, 1037; Nesai, 2022, 2023; İbn Mace, 1530 -buna
yakın-, 1340
وحدثنا
يحيى بن يحيى.
أخبرنا هشيم.
ح وحدثنا حسن
بن الربيع
وأبو كامل.
قالا: حدثنا
عبدالواحد بن
زياد. ح
وحدثنا إسحاق
بن إبراهيم.
أخبرنا جرير.
ح وحدثني محمد
بن حاتم.
حدثنا وكيع.
حدثنا سفيان.
ح وحدثنا عبيدالله
بن معاذ.
حدثنا أبي. ح
وحدثنا محمد بن
المثنى. حدثنا
محمد بن جعفر.
قال: حدثنا
شعبة. كل
هؤلاء عن
الشيباني، عن
الشعبي، عن
ابن عباس، عن
النبي صلى
الله عليه
وسلم، بمثله.
وليس في حديث
أحد منهم: أن
النبي صلى
الله عليه وسلم
كبر عليه
أربعا.
2209- Bize Yahya b.
Yahya da tahdis etti, bize Huşeym haber verdi (H.) Bize Hasan b. er-Rabt' ve
Ebu Kamil de tahdis edip dedi ki: Bize Abdülvahid b. Ziyad tahdis etti, bize
İshak b. İbrahim tahdis etti, bize Cerir haber verdi (H.) Bana Muhammed b.
Hatim de tahdis etti, bize Veki' tahdis etti, bize Süfyan tahdis etti (H.) Bize
Ubeydullah b. Muaz da tahdis etti, bize babam tahdis etti (H.) Bize Muhammed b.
el-Müsenna da tahdis etti, bize Muhammed b. Cafer tahdis edip dedi ki: Bize
Şu'be tahdis etti. Bunların hepsi eş-Şeybani'den, o eş-Şa'bt'den o İbn
Abbas'tan o Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den hadisi aynen rivayet etti.
Fakat bunların birisinin hadisi rivayetlerinde: Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in onun üzerine dört tekbir aldığı söz konusu edilmemiştir.
وحدثنا
إسحاق بن
إبراهيم
وهارون بن
عبدالله.
جميعا عن وهب
بن جرير، عن
شعبة، عن
إسماعيل بن
أبي خالد. ح
وحدثني أبو
غسان محمد بن
عمرو الرازي.
حدثنا يحيى بن
الضريس. حدثنا
إبراهيم بن
طهمان عن أبي
حصين. كلاهما
عن الشعبي، عن
ابن عباس، عن
النبي صلى
الله عليه
وسلم, في صلاته
على القبر.
نحو حديث
الشيباني. ليس
في حديثهم:
وكبر أربعا.
2210- Bize İshak b. İbrahim
ve Harun b. Abdullah da birlikte Vehb b. Cerir'den tahdis etti, o Şu'be'den, o
İsmail b. Ebu Halid'den rivayet etti (H.) Bana Ebu Hasan Muhammed b. Amr
er-Razi de tahdis etti, bize Yahya b. ed-Durays tahdis etti, bize İbrahim b.
Tahman Ebu Huseyd'den tahdis etti. Her ikisi Şa'bi'den, o İbn Abbas'tan, o Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'denkabir üzerinde namaz kılması hususunda
eş-Şeybani'nin hadisi rivayetine yakın olarak hadisi rivayet etti fakat
bunların rivayetinde de: "Ve dört tekbir aldı" denilmemektedir.
وحدثني
إبراهيم بن
محمد بن عرعرة
السامي. حدثنا
غندر. حدثنا
شعبة عن حبيب
بن الشهيد، عن
ثابت، عن أنس
؛ أن النبي
صلى الله عليه
وسلم صلى على
قبر.
2211- Bana İbrahim b.
Muhammed b. Ar'ara es-Sami de tahdis etti bize Gunder tahdis etti, bize Şu'be,
Habib b. eş-Şehid'den tahdis etti, o Sabit'den, o Enes'den rivayet ettiğine
göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir kabir üzerine namaz kıldı.
Diğer tahric: İbn
Mace, 1531
وحدثني
أبو الربيع
الزهراني
وأبو كامل
فضيل بن حسين
الجحدري
(واللفظ لأبي
كامل) قالا:
حدثنا حماد
(وهو ابن زيد)
عن ثابت
البناني، عن
أبي رافع، عن
أبي هريرة ؛
أن
امرأة سوداء
كانت تقم
المسجد (أو
شابا) ففقدها
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم. فسأل
عنها (أو عنه)
فقالوا: مات.
قال
" أفلا
كنتم
آذنتمونى". قال:
فكأنهم صغروا
أمرها
(أوأمره). فقال :
"دلوني على قبرها"
فدلوه. فصلى
عليها. ثم قال
"إن هذه
القبور
مملوءة ظلمة
على أهلها. وإن
الله عز وجل
ينورها لهم
بصلاتي عليهم".
2212- Bana Ebu'r-Rabi'
ez-Zehrani ve Ebu Kamil Fudayl b. Huseyn el-Cahderi -ki lafız Ebu Kamil'e
aittir- tahdis edip dediler ki: Bize Hammad -ki İbn Zeyd'dir- Sabit
el-Bunani'den tahdis etti, O Ebu Rafi'den, o Ebu Hureyre'den rivayet ettiğine
göre mescidi süpüren bir siyah i kadın -yahut genç bir delikanlı- vardı.
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) onun yokluğunu farkedince o kadını -ya
da o genci- sordu. Ashab: Öldü, dediler. Allah Resulü: "Neden beni haberdar
etmediniz?" buyurdu.
(Ravi) dedi ki: Sanki o
kadının -ya da delikanlının- durumunu küçümser gibi olmuşlardı. Allah Resulü:
"Bana onun kabrini gösterin" buyurunca ona kabrini gösterdiler, Allah
Resulü de üzerine namaz kıldı. Sonra: "Şüphesiz bu kabirler içindekiler
üzerine karanlıkla dopdoludur ve şüphesiz aziz ve celil Allah benim onların
üzerine kıldığım namazım ile bu kabirleri onlara nuriandırır" buyurdu.
Diğer tahric: Buhari,
458, 460, 1337; Ebu Davud, 3203; İbn Mace, 1527
AÇIKLAMA: (2208)
"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yeni bir kabrin yanına vardı,
üzerine namaz kıldı." Yani kabrin üzerinden toprağı kuruyacağı kadar bir
zamanın geçmediği, yeni ve toprağı nemli bir kabrin yanından geçti, demektir.
Bunda kabirler üzerinde namaz kılınması hususunda Şafii'nin ve ona uygun kanaat
belirtenlerin görüşlerinin lehine delil bulunmaktadır.
(2208) "Buna tanık
olan ... İbn Abbas (dedi)." Burada İbn Abbas "kim: men"den
bedeldir.
(2012) "Mescidi
süpüren" mescidi süpürüp temizleyen demektir.
Nebi (Sallallahu aleyhi
ve Sellem)'in kabri üzerine namaz kıldığı belirtilen bu siyah i kadın ile
ilgili hadis ile daha önce geçen (2208) İbn Abbas'ın rivayet ettiği hadis ve
(2211) Enes'in rivayet ettiği hadiste kabrine gömülmüş ölünün üzerine namaz
kılmak hususunda Şafii'nin ve ona muvafakat edenlerin görüşlerinin lehine bir
delalet bulunmaktadır. İster fiilen namazını kılmış olsun ister kılmamış olsun
arada bir fark yoktur. Maliki mezhebine mensub fukaha kabir üzerine namaz
kılınmasını uygun bulmadıklarından dolayı bu hadisi tutarsızlıkları olduğundan
ötürü zikredilmesinde fayda bulunmayan, geçersiz bir takım tevillerle
yorumlamışlardır.
Hadisde Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in ne kadar mütevazi olduğu, ümmetine ne kadar şefkatli ve
merhametli olduğu, onların hallerini yakından takip edip haklarını yerine
getirdiği, ahiret ve dünya ile alakalı maslahatlarına olan hususlara ne kadar
önem verdiği açıkça görülmektedir.
(2212) "Neden beni
haberdar etmediniz?" Neden bana bildirmediniz?
Buradan da vefat edenin
vefat haberini bildirmenin müstehab olduğuna delil vardır. Bu husus daha önce
açıklanmış idi.
"Şüphesiz bu
kabirler... Allah onları nurIandırır ... "
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
CENAZELER ÜZERİNE (NAMAZ
KILARKEN) TEKBİR HAKKINDA BİR BAB