|
SAHİH-İ MÜSLİM |
CENAZE |
باب
تلقين الموتى:
لا إله إلا
الله.
1- ÖLÜM HALİNDE OLANLARA
LA İLAHE İLLALAH'IN TELKİN EDİLMESİ BABI
Cenaze Lafzı Cenaze lafzı örtmek anlamındaki
"ceneze"den türetilmiştir. Bunu İbn Faris ve başkaları
zikretmektedir. Bu fiilin muzari kipi "yecnizu" diye gelir.
"Cenaze" lafzı cim harfi kesreli "cinaze" diye de söylenir,
fethalı olarak "cenaze" diye de söylenir. Kesreli söyleyiş daha
fasihtir. Bir açıklamaya göre de fethalı söyleyiş ölü için, kesreli söyleyiş
ise üzerinde ölü bulunan naaş için kullanılır. Aksi de söylenmektedir. Bu
açıklamaları el-Metalib sahibi nakletmiştir. çoğtılu ise cim harfi fethalı
olmak üzere "cenaiz" diye gelir, başka türlü gelmez.
وحدثنا
أبو كامل
الجحدري فضيل
بن حسين وعثمان
بن أبي شيبة.
كلاهما عن
بشر. قال أبو
كامل: حدثنا
بشر بن
المفضل. حدثنا
عمارة بن
غزية. حدثنا يحيى
بن عمارة. قال:
سمعت
أبا سعيد
الخدري يقول:
قال رسول الله
صلى الله عليه
وسلم "لقنوا
موتاكم: لا
إله إلا الله".
2120- Bize Ebu Kamil
el-Cahderi, Fudayl b. Huseyn ve Osman b. Ebu Şeybe de tahdis etti, her ikisi
Bişr'den rivayet etti. Ebu Kamil dedi ki: Bize Bişr b. el-Mufaddal tahdis etti,
bize Umare b. Gaziyye tahdis etti, bize Yahya b. Umare tahdis edip dedi ki: Ebu
Said el-Hudri'yi şöyle derken dinledim: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): "Sizden ölüm halinde olanlara la ilahe illallah'ı telkin
edin" buyurdu.
Diğer tahric: Ebu
Davud, 311 7; Tirmizi, 976; Nesai, 1825; İbn Mace, 1445
AÇIKLAMA: "Sizden
ölüm halinde olanlara la ilahe illallah', telkin edin." Anlamı (tercümede
gösterildiği gibi) ölümü yaklaşmış olan kimselere bu telkini yapınız,
şeklindedir. Bu da söyleyeceği son sözün o olması için ona la ilah e illallah'ı
hatırlatınız, demektir. Nitekim hadisi şerifte: "Her kimin son sözü la
ilahe illallah olursa cennete girer" buyrulmuştur.
Bu telkini yapmak emri
mendubluk ifade eder. İlim adamları bu telkinin bu şekilde olduğunu icma ile
kabul etmekle birlikte bu haldeki kimseye bunu çokça söylemeyi ve ardı arkasına
tekrar etmeyi hoş görmemişlerdir. Buna sebeb ise onu sıkıp aşırı daraltmamak,
bunaltmamaktır. Çünkü bunun neticesinde kalbinden bundan hoşlanmayabilir ve
uygun olmayan bir söz de söyleyebilir. Bu sebeple ilim adamları şunu
söylemişlerdir: Bu sözünü bir defa söyleyecek olursa ona bir daha tekrar etmez.
Bundan sonra başka bir şeyler söylemesi hali müstesnadır. O vakit son sözü bu
olsun diye tekrar bu ona hatırlatılır.
Hadis-i şerif aynı
zamanda ölüm halinde olan bir kimsenin yanında ona hatırlatmak, onu teselli
etmek, gözlerini kapatmak, hukukunu yerine getirmek için yanında bulunma
teşvikini de ihtiva etmektedir. Zaten bu husus icma ile kabul edilmiştir.
وحدثناه
قتيبة بن
سعيد. حدثنا
عبدالعزيز (يعني
الدراوردي). ح
وحدثنا أبو
بكر بن أبي
شيبة. حدثنا
خالد بن مخلد.
حدثنا سليمان
بن بلال. جميعا،
بهذا الإسناد.
2121- Bunu bize Kuteybe b.
Said de tahdis etti, bize Abdulaziz elDeraverdi tahdis etti. (H.) Bize Ebu Bekr
b. Ebi Şeybe de tahdis etti, bize Halid b. Mahled tahdis etti, bize Süleyman b.
Bilal tahdis etti. Hepsi de bu isnad ile hadisi rivayet etti.
وحدثنا
أبو بكر
وعثمان ابنا
أبي شيبة. ح
وحدثني عمرو
الناقد. قالو
جميعا: حدثنا
أبو خالد الأحمر
عن يزد بن
كيسان
عن أبي حازم،
عن أبي هريرة.
قال:
قال
رسول الله صلى
الله عله وسلم
"لقنوا موتاكم:
لا إله إلا
الله".
2122- Bize Ebu Şeybe'nin
oğulları Ebu Bekr ve Osman da tahdis etti (H.) Bana Amr en-Nakid de tahdis
etti. Hepsi birlikte dedi ki: Bize Ebu Halid el-Ahmer, Yezid b. Keysan'dan
tahdis etti, o Ebu Hazim'den, o Ebu Hureyre'den şöyle dediğini rivayet etti:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Aranızdan ölüm halinde olanlara La
ilahe illallah'ı telkin ediniz" buyurdu.
Diğer tahric: İbn
Mace, 1444
AÇIKLAMA: "Bunu
bize Kuteybe'de tahdis etti... Hepsi bu isnad ile hadisi rivayet etti."
Bu, bütün nüshalarda bu şekildedir ve sahihtir. Ebu Ali el-Gassc?mi ve
başkaları dedi ki: Bu da şu demektir: Birinci isnadda adı geçen Umare b.
Gaziyye'den rivayet etti. Yani bu hadisi ondan ed-Deraverdi ve Süleyman b.
Bilal rivayet etmiştir. Durum Ebu Ali'nin dediği gibidir. Şayet Müslim: Hepsi Umare
b. Gaziyye'den bu isnad ile rivayet etti, demiş olsaydı daha güzel ve daha açık
olurdu. Onun bu kitapta bilinen alışkanlığı da budur. Fakat burada bu sanatın
inceliklerini bilen ehil kimseler nezdinde bu husus açık olduğundan dolayı bu
ibareyi hazf etmiştir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
2- MUSİBET
ESNASINDA NE SÖYLENECEĞİ BABI