DEVAM: 135-136.
Çocuklara Selam Vermenin Hukmu
حَدَّثَنَا
ابْنُ
الْمُثَنَّى
حَدَّثَنَا
خَالِدٌ
يَعْنِي
ابْنَ
الْحَارِثِ
حَدَّثَنَا
حُمَيْدٌ
قَالَ قَالَ
أَنَسٌ
انْتَهَى
إِلَيْنَا
رَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
وَأَنَا
غُلَامٌ فِي
الْغِلْمَانِ
فَسَلَّمَ
عَلَيْنَا
ثُمَّ أَخَذَ
بِيَدِي
فَأَرْسَلَنِي
بِرِسَالَةٍ
وَقَعَدَ فِي
ظِلِّ
جِدَارٍ أَوْ
قَالَ إِلَى
جِدَارٍ
حَتَّى
رَجَعْتُ
إِلَيْهِ
Humeyd'den (rivayet
edildiğine göre) Hz. Enes şöyle buyurmuştur: "(Birgün) Rasûlullah (s.a.v.)
yanımıza geldi. Ben (o gün) çocuklar arasında (oynayan) bir çocuktum. Bize
selâm verdi, sonra elimi tuttu, benimle bir haber gönderdi. Ben kendisine
dönünceye kadar duvarın gölgesinde oturdu.
(Ravi Humeyd bu son
cümleyi rivayet ederken şüphelendi de şöyle dedi): Yahutta (Hz. Enes) şöyle
demişti: (Ben kendisine dönünceye kadar) duvarın yanında (oturdu).
İzah:
Hz Nebiin çocuklara
selâm vermesi onun yüksek ahlakına,
çocuklara sevgisine, özellikle mütev azil iği ne, bir de çocuklara
selam vermenin müstehablığına delâlet eder. Aslında çocuklara selâm vermekte,
onlara İslam adabını Öğretmek ve onları İslam âdabına göre eğitmek gibi
yararlar vardır.
Bu mevzuda İbn Battal
şöyle demiştir:
"Çocuklara selâm
vermekte onları İslâm ahlakına göre eğitmek, onları böbürlenme ve gururlanma
gibi süfli duygulardan arındırıp alçak gönüllülük, yumuşaklık gibi ulvi duygu
ve hasletlerle bezeme ve bu istikamete yönlendirme gibi yararlar vardır."
Mevzumuzu teşkil eden
bu iki hadis çocuklara ve tevazu göstererek olsun olmasın herkese selâm
vermenin müstehap olduğuna delildir. Bu hususta bütün ulemâ müttefiktir.
İçlerinde çocuklar
bulunan cemaatten bir çocuk selâm alsa diğerlerinden borç sakıt olur mu, olmaz
mı? meselesinde Şafiılerden iki kavil rivayet olunmuştur. Esah kavle göre
sakıt olur. Cumhura göre bir çocuk bir adama selâm verse alması lazım gelir.
Bu mevzuda Hanefilerin
görüşü de şöyledir:
"Eğer aklı eren bir
çocuk, selamı alırsa diğerlerinden selâm alma görevi düşmüş olur. Çünkü akıllı
bir çocuk az da olsa farzı ikame eden kimselerdendir. Çünkü onun kestiği
hayvanın eti yenir. Bazıları çocuğun selam almasıyla - selam alınmış olmaz-
dediler"