SÜNEN EBU DAVUD

Bablar  –  Konular  –  Numaralar  

EDEB BAHSİ

<< 5198 >>

بَاب مَنْ أَوْلَى بِالسَّلَامِ

133-134. Öncelikle Selam Vermek Kime Düşer?

 

حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ حَنْبَلٍ حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ أَخْبَرَنَا مَعْمَرٌ عَنْ هَمَّامِ بْنِ مُنَبِّةٍ عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يُسَلِّمُ الصَّغِيرُ عَلَى الْكَبِيرِ وَالْمَارُّ عَلَى الْقَاعِدِ وَالْقَلِيلُ عَلَى الْكَثِيرِ

 

Ebu Hureyre r.a.'den (rivayet edildiğine göre) Rasulullah (s.a.v.) şöyle buyurmuştur: "Küçük büyüğe, yürüyen oturana, az çoğa selâm verir."

 

 

İzah:

Buhari, istizan; Müslim, selam, edeb; Tirmizî, istizan; Ahmed b. Hanbel, III. 44. VI-19- 20.11-325, 510; Darimî, istizan 6; Muvatta selam 1.

 

Mevzumuzu teşkil eden bu hadis-i şerif yaşça  küçük olanla büyük olan, karşılaştıkları zaman selam vermenin küçüğe düştüğünü ifade ettiği gibi, oturanla yürüyen karşı­laştıkları zaman bu görevin yürüyene, topluluğun karşılaşması halinde de sayıca daha az olan topluluğa düştüğünü ifade etmektedir.

 

Ancak, böyle bir durumda yaşlı olanla, oturanın daha kalabalık olan topluluğun erken davranarak daha önce selam vermeleri ise bir önceki ha­dis-i şerifte ifade edilen dereceye eriştiren bir fazilettir. İki topluluğun bir­biriyle karşılaşması halinde bazısının selam vermesiyle bu vazife hepsin­den sakıt olur. Selam verilen kimse bir kişi ise, selamı alması farz-ı ayın bir cemaat iseler, selam almak farz-i kifaye olur. Efdal olan iki cemaat karşılaştığı zaman bütün cemaatin selam vermesi ve bütün cemaatin se­lam almasıdır. İmam Ebu Yusuf dan bir rivayete göre bütün cemaatin se­lam alması farzdır.

 

İbn Battal'm açıklamasına göre, selam verme görevini küçüğe yüklen­mesinin sebebi, zaten küçüklerin büyükleri saymak ve onlara tevazu gös­termekle mükellef olmalarıdır.

 

Yürüyenlerin, oturanlara selam vermekle mükellef tutulmasının sebe­bi ise oturana nisbetle yürüyenin dışarıdan ev halkının yanına giren kim­seye benzemesi ve dolayısıyla; "Evlerinize girdiğiniz zaman Allah in-dinde bir tahiyye olarak kendinize selam veriniz."[Nur 61] âyetinin şümûlüne girmesidir.

 

Tatarhaniye isimli kitapta açıklandığı üzere "Arkadan gelen kişi, sa­na selam verecektir, yürüyen oturana, binen yürüyene, küçük büyüğe se­lam verecektir. İki kişi karşı karşıya geldiklerinde hangisi daha önce se­lam verirse o daha üstündür. Eğer ikisi birden selam verirse herbirisi ar­kadaşının selamına yeniden cevap verecektir."

 

İki yürüyen ve iki binitlinin karşılaşmasında da durum böyledir.