DEVAM: 80. Yalan
Hakkında Gelen Şiddetli Tehdidler
حَدَّثَنَا
حَفْصُ بْنُ
عُمَرَ
حَدَّثَنَا
شُعْبَةُ ح و
حَدَّثَنَا
مُحَمَّدُ
بْنُ الْحُسَيْنِ
حَدَّثَنَا
عَلِيُّ بْنُ
حَفْصٍ قَالَ
حَدَّثَنَا
شُعْبَةُ
عَنْ خُبَيْبِ
بْنِ عَبْدِ
الرَّحْمَنِ
عَنْ حَفْصِ
بْنِ عَاصِمٍ
قَالَ ابْنُ
حُسَيْنٍ فِي
حَدِيثِهِ
عَنْ أَبِي
هُرَيْرَةَ
أَنَّ
النَّبِيَّ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
قَالَ كَفَى بِالْمَرْءِ
إِثْمًا أَنْ
يُحَدِّثَ
بِكُلِّ مَا
سَمِعَ
قَالَ
أَبُو دَاوُد
وَلَمْ
يَذْكُرْ حَفْصٌ
أَبَا
هُرَيْرَةَ
قَالَ أَبُو
دَاوُد وَلَمْ
يُسْنِدْهُ
إِلَّا هَذَا
الشَّيْخُ يَعْنِي
عَلِيَّ بْنَ
حَفْصٍ
الْمَدَائِنِيَّ
Hz. Ebu Hureyre'den
(rivayet edildiğine göre) Nebi (s.a.v.) şöyle buyurmuştur. "Kişiye günah
olarak her duyduğunu söylemesi yeter."
Ebu Davud dedi ki: (Bu
hadisi bana rivayet eden iki şeyhten biri olan) Hafs (bu hadisi rivayet
ederken) Ebu Hüreyre'yi zikr etmedi. (Yani Ebu Hüreyre'yi atlayarak hadisi
doğrudan doğruya Hz. Nebiden rivayet etti.)
Ebu Hureyre'yi senedde
sadece Ali b. Hafs el-Medâinî zikretti.
Diğer tahric: Müslim,
Mukaddime h.no: 5; Tuhfetu'l-Eşraf, 12268
AÇIKLAMA :
İmam Nevevî'nin
açıklamasına göre "kişiye günâh olarak her duyduğunu söylemesi yeter"
sözünden maksat şudur: "İnsan genellikle doğruyu da yalanı da işitir. Bunları
bir ayırım yapmadan her duyduğunu söyleyince ister istemez yalan haberleri de
doğruymuş gibi nakletmiş olur. Dolayısıyla yalancı durumuna düşer. Çünkü yalan
gerçeğe aykırı olan birşeyi gerçekmiş gibi haber vermekten ibarettir. Bunda, bu
haberi veren kimsenin yalan söylemeyi kast edip etmemesi de neticeyi
değiştirmez. Yani onu yalan söylemiş olmaktan kurtarmaz."
Bu hadisi Musannif Ebu
Davud'un şeyhlerinden Hafs, mürsel olarak Muhammed İbn el Huseyn de muttasıl
olarak rivayet etmiştir. Her iki rivayet şekli de bulunduğuna göre, hadisin
muttasıl olduğunu kabul etmekte bir sakınca yoktur.