DEVAM: 76. İnsanın
Kendisi İçin "Nefsim Pis Oldu" Demesi Doğru Değildir
حَدَّثَنَا
مُوسَى بْنُ
إِسْمَعِيلَ
حَدَّثَنَا
حَمَّادٌ
عَنْ هِشَامِ
بْنِ عُرْوَةَ
عَنْ أَبِيهِ
عَنْ
عَائِشَةَ
رَضِيَ اللَّهُ
عَنْهَا عَنْ
النَّبِيِّ
صَلَّى اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
قَالَ لَا
يَقُولَنَّ
أَحَدُكُمْ
جَاشَتْ
نَفْسِي
وَلَكِنْ
لِيَقُلْ لَقِسَتْ
نَفْسِي
Aişe (ranha)'dan
(rivayet edildiğine göre) Nebi (s.a.v.) şöyle buyurmuştur: "Sakın biriniz
içim bulandı, demesin, fakat nefsim kötüleşti, desin."
Diğer tahric: Buhari,
edeb; Müslim, edeb: Ahmed b. Hanbel. VI. 51.66. 209. 231, 281.
AÇIKLAMAKSI:
İmam Hattabi'nin de
açıkladığı gibi aslında "lekise” ve “habuse” fiilleri arasında mana
bakımından bir fark yoksa da, yani her ikisi de pis oldu, kötü oldu anlamına
gelirlerse de Resulü Zişan efendimiz "habüse" kelimesinin çirkinliği
ve insan üzerindeki nefret uyandırıcı olumsuz te'siri sebebiyle ümmetine bu
kelimeyi bırakıp yerine daha edebî ve nefret uyandırıcı yönü daha az olan
"lakıset" kelimesini kullanmalarını tavsiye etmiştir. Çünkü insanın
kendi nefsi hakkında ya da belli bir şahıs hakkında böyle nefret uyandıran bir
kelime kullanması hiç de akıllıca bir iş değildir.
"İçi dışına
çıkacak, kusacak hale geldi" demek olan "Caşe" fiilini terk edip
yerine "lakıset" fiili kullanmalarını tavsiye buyurması da yine aynı
hikmete mebnidir. Resul-ü zişan efendimizin ümmetine olan bu tavsiyesinde
onları sürekli edebli ve mantıklı olmaya, herşeyin güzelini kullanıp çirkinini
terk etmeye teşvik gayesi mevcuttur.