DEVAM: 62. Kötü
İsim(Ler)İ Değiştirmek
حَدَّثَنَا
عِيسَى بْنُ
حَمَّادٍ
أَخْبَرَنَا
اللَّيْثُ
عَنْ يَزِيدَ
بْنِ أَبِي حَبِيبٍ
عَنْ
مُحَمَّدِ
بْنِ
إِسْحَقَ
عَنْ مُحَمَّدِ
بْنِ عَمْرِو
بْنِ عَطَاءٍ
أَنَّ زَيْنَبَ
بِنْتَ أَبِي
سَلَمَةَ
سَأَلَتْهُ
مَا سَمَّيْتَ
ابْنَتَكَ
قَالَ
سَمَّيْتُهَا
مُرَّةَ
فَقَالَتْ
إِنَّ
رَسُولَ
اللَّهِ صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
نَهَى عَنْ
هَذَا
الِاسْمِ
سُمِّيتُ
بَرَّةَ
فَقَالَ
النَّبِيُّ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ وَسَلَّمَ
لَا تُزَكُّوا
أَنْفُسَكُمْ
اللَّهُ
أَعْلَمُ
بِأَهْلِ
الْبِرِّ
مِنْكُمْ
فَقَالَ مَا
نُسَمِّيهَا
قَالَ
سَمُّوهَا
زَيْنَبَ
Muhammed İbn Amr İbn
Ata'dan (rivayet edildiğine göre); Kendisine Zeyneb bint Ebi Seleme kızının:
"Kızının ismini ne koydun?" diye sormuş (O da): Ona Berre ismini
verdim, deyince,
(Zeyneb) şöyle demiş: Rasûlullah
(s.a.v.) bu ismi yasakladı. (Nitekim) bana da Berre ismi verilmişti de Nebi
(s.a.v.) (insanı kusursuz gösteren böylesi isimlerİ vermek suretiyle);
"Kendinizi temize çıkarmayın, sizden kimin iyi olduğunu Allah daha iyi
bilir" buyurdu.
Bunun üzerine (orada
bulunanlardan biri Hz. Nebi'e: Peki onun) "İsmini ne koyalım?" diye
sordu. (Hz. Nebi) de: "Ona Zeyneb ismini veriniz" dedi.
İzah:
Müslim, edeb
Mevzumuzu teşkil eden
bu hadis-i şerifler, Hz. Nebiin "Âsiye" gibi isyan manası taşıyan
isimlerle "Berre" gibi insanın bütün suç ve günahlardan uzak olduğunu
ifade eden, insanı temize çıkaran isimleri yasaklayıp da onların yerine, sözü
geçen sakıncaları taşımayan isimleri verdiğini ifade etmektedirler.
Bilindiği gibi Asiye
"İsyankâr kadın" anlamına gelir. Cahiliyye araplan, hiçbir kusur ve
ayıbı kabule yanaşmayıp, her türlü kusur ve ayıba karşı çıkması temennisiyle
kızlarına bu ismi verirlerdi. İslamiyet gelince Hz. Fahr-i kainat efendimiz bu
isimleri yasaklamış fakat insanın nefsini temize çıkarıp nefis muhasebesinden
ve tevazudan uzaklaştıracağı korkusuyla Asiye isminin yerine "Mutîa:
itaatkâr kadın" ismini vermekten de çekinmiştir.
Yine nefsi tezkiye edip
sahibini nefis muhasebesinden uzaklaştırarak, sorumsuzluğa ve gurura
düşüreceği, endişesiyle "iyi kadın" anlamına gelen "Berre"
ismini de "kimin iyi olduğunu Allah daha iyi bilir." buyurarak
Zeyneb'e çevirmiştir. Zeyneb, zenb kökünden türemiştir. Kamusta açıklandığına
göre "zenb" kelimesi, semizleşti anlamına gelen "zenebe"
fiilinin mastarıdır. "Ezneb" ise "semiz kadın" demektir.
Zeyneb, ismi bu isimle meşhur olan manzarası ve kokusu güzel bir ağaçtan
alınmış olabileceği gibi "babanın zineti" anlamına gelen
"zeynüb" kelimesinin bozulmuş şekli de olabilir.