DEVAM: 8. Halifeler
(Hakkında Gelen Hadisler)
حَدَّثَنَا
أَبُو ظَفَرٍ
عَبْدُ
السَّلَامِ
حَدَّثَنَا
جَعْفَرٌ
عَنْ عَوْفٍ
قَالَ سَمِعْتُ
الْحَجَّاجَ
يَخْطُبُ
وَهُوَ يَقُولُ
إِنَّ مَثَلَ
عُثْمَانَ
عِنْدَ اللَّهِ
كَمَثَلِ
عِيسَى ابْنِ
مَرْيَمَ
ثُمَّ قَرَأَ
هَذِهِ
الْآيَةَ
يَقْرَؤُهَا
وَيُفَسِّرُهَا
إِذْ قَالَ
اللَّهُ يَا
عِيسَى
إِنِّي مُتَوَفِّيكَ
وَرَافِعُكَ
إِلَيَّ
وَمُطَهِّرُكَ
مِنْ
الَّذِينَ
كَفَرُوا
يُشِيرُ إِلَيْنَا
بِيَدِهِ
وَإِلَى
أَهْلِ
الشَّامِ
Avf (b. Ebî Cemile
el-A'râbî'den rivayet edildiğine göre) demiştir ki: Ben el-Haccâc'ı:
"Gerçekten Osman (b. Affâıı)'ın durumu, îsâ İbn Meryem'in durumu
gibidir" derken işittim. (Haccâc bu sözü söyledikten) sonra şu: "...
Ey İsâ ben seni öldüreceğim, bana yükselteceğim, seni inkâr edenlerden
temizleyeceğim..."[Al-i İmrân 55] âyetini okudu. Onu okuyup tefsir ederken
eliyle de bize ve Şam'lılara işaret ediyordu.
İzah:
Bu haber, son
zamanlarda Deccâla ve ordusuna karşı
savaşacakları birçok hadislerden öğrenilen Şam halkının tarihte uzun süre
İslama hizmetin bayraktarlığını yapacaklarını ifade etmektedir. Bilindiği gibi
bu haberin râvisi, Hicretin 661 yılında Tâif'te doğup 714 yılında ölen Haccâc
İbn Yusuf'tur.
Sakîf’ten çıkacağı
haber verilen hunhar [Tirmizi. Fiten; Menâkib]
'ın da bu adam olduğu rivayet edilir.[Mübârekfûrî; Tuhfetu'l-Ahvezî, VI,
468.]
Her ne kadar Haccâc'ın
kan dökücülüğü ma'lum ise de onun hadis uydurduğu görülmemiştir. Bu bakımdan
Musannif Ebû Dâvud, onun Şam'lıların istikbâli ile ilgili olan bu sözünü
"sünen" ine almakta bir sakınca görmemiştir. Esasen Haccâc'ın bu
sözü bu mevzuda gelen haberlere de muvafık düşmektedir.
Haccâc'ın kendi
kafasından istikbâle dair vereceği bir haberin hiç bir kıymeti yoktur. Böyle
bir haberin kıymeti sadece onun kendi tecrübesine dayanarak yaptığı bir
tahminin kıymeti kadardır. Ancak Haccâc, bu sözü sohbetinde bulunduğu
tabiilerden duyduğu hadislere dayanarak söylemiş de olabilir.
Haccâc'ın bu sözüne
göre "Allah-ü Teâlâ hazretleri mealini sunduğumuz, âyet-i kerimesinde
haber verdiği şekilde nasıl Hz. İsa'yı yanına yükselterek, onu düşmanlarının
üzerine yüceltmiş ve böylece onu ve tabileri-ni düşmanlarına galip getirmişse,
Hz. Osman'ı da, şehid olarak yanına kaldırmak suretiyle düşmanlarının üzerine
çıkarmıştır. Ve onun taraftarları da Şanı ve Irak'da halifeliği ellerine
geçirerek rakiplerine galib geleceklerdir. Bu bakımdan Hz. Osman'ın durumu Hz.
İsa'ya benzemektedir."
Gerçekten de Hz. Osman
adına ortaya çıkan Ümeyye oğulları Hz. Osman'ın şehâdetinden sonra halifeliği
ellerine geçirerek uzun süre icrây-ı hükümet etmişlerdir.
Bu haberin bab başlığı
ile ilgisi de burasıdır.