DEVAM: 15. İman'ın
Artıp Eksildiğinin Delili
حَدَّثَنَا
مُحَمَّدُ
بْنُ
سُلَيْمَانَ
الْأَنْبَارِيُّ
وَعُثْمَانُ
بْنُ أَبِي شَيْبَةَ
الْمَعْنَى
قَالَا
حَدَّثَنَا
وَكِيعٌ عَنْ
سُفْيَانَ
عَنْ سِمَاكٍ
عَنْ عِكْرِمَةَ
عَنْ ابْنِ
عَبَّاسٍ
قَالَ لَمَّا
تَوَجَّهَ النَّبِيُّ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
إِلَى
الْكَعْبَةِ
قَالُوا يَا
رَسُولَ
اللَّهِ
فَكَيْفَ
الَّذِينَ
مَاتُوا وَهُمْ
يُصَلُّونَ
إِلَى بَيْتِ
الْمَقْدِسِ
فَأَنْزَلَ
اللَّهُ
تَعَالَى
وَمَا كَانَ
اللَّهُ
لِيُضِيعَ
إِيمَانَكُمْ
İbn Abbas'dan (rivayet
edilmiştir) dedi ki: Nebi (s.a.v.) (namazda) Ka'be'ye yönelmeye başlayınca
(sahabeden bazıları): "Ey Allah'ın Rasulü (şimdi içimizden daha önce hep)
Beytü'l-Makdis'e doğru namaz kılarken vefat etmiş olan kimselerin hali ne
olacaktır?" dediler. Bunun üzerine yüce Allah: "Allah, sizin
imanınızı (daha önce kılmış olduğunuz namazlarınızı) boşa çıkarıcı
değildir"[Bakara 143] âyet-i kerimesini indirdi.
İzah:
Tirmizi, Tefsir
Metinde geçen
"iman'1 kelimesi namaz anlamında kullanılmıştır. Namazdan "iman"
diye bahsedilme-sinin sebebi namazın imanın kemalinden olmasıdır. İmanın kemali
söz konusu olunca, akla kemale ermeyen iman gelir. Öyleyse kişilerde iman
farklıdır. Bir önceki hadis-i şerifte de açıkladığımız gibi, iman keyfiyet
yönünden artar da eksilir de. İşte bu hadisin bab başlığıyla ilgisi burasıdır.
4676 ve 4677 numaralı
hadis-i şeriflerin şerhinde açıkladığımız gibi ehl-i sünnet uleması namazı ve
diğer amelleri imanın semeresi ve kemali ile ilgili görmektedirler. Biz de
hadisin izahını bu görüşe göre yaptık.
Namazı ve diğer
amelleri imanın bir cüzü, gören Haricilerle Mutezililere göre ise burada
namazdan, iman diye bahsedilmesi namazın imanın bir cüzü olmasındandır ve bu
durum imanın kemmiyet yönünden artıp ek-silebileceğine delalet eder.
Bir önceki hadisin
şerhinde de açıkladığımız gibi bu görüşün isabetsizliği son derece açıktır.