DEVAM: 17. Amde
Benzeyen Hata İle Öldürmenin Diyeti
حَدَّثَنَا
مُسَدَّدٌ
حَدَّثَنَا
عَبْدُ الْوَارِثِ
عَنْ عَلِيِّ
بْنِ زَيْدٍ
عَنْ الْقَاسِمِ
بْنِ
رَبِيعَةَ
عَنْ ابْنِ
عُمَرَ عَنْ
النَّبِيِّ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
بِمَعْنَاهُ
قَالَ خَطَبَ
رَسُولُ اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ يَوْمَ
الْفَتْحِ
أَوْ فَتْحِ
مَكَّةَ عَلَى
دَرَجَةِ
الْبَيْتِ
أَوْ
الْكَعْبَةِ
قَالَ
أَبُو دَاوُد
كَذَا
رَوَاهُ
ابْنُ عُيَيْنَةَ
أَيْضًا عَنْ
عَلِيِّ بْنِ
زَيْدٍ عَنْ
الْقَاسِمِ
بْنِ
رَبِيعَةَ
عَنْ ابْنِ
عُمَرَ عَنْ النَّبِيِّ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
رَوَاهُ
أَيُّوبُ
السَّخْتِيَانِيُّ
عَنْ
الْقَاسِمِ
بْنِ
رَبِيعَةَ
عَنْ عَبْدِ
اللَّهِ بْنِ
عَمْرٍو
مِثْلَ
حَدِيثِ خَالِدٍ
وَرَوَاهُ
حَمَّادُ
بْنُ
سَلَمَةَ عَنْ
عَلِيِّ بْنِ
زَيْدٍ عَنْ
يَعْقُوبَ
السَّدُوسِيِّ
عَنْ عَبْدِ
اللَّهِ بْنِ
عَمْرٍو عَنْ
النَّبِيِّ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
وَقَوْلُ
زَيْدٍ
وَأَبِي
مُوسَى
مِثْلُ حَدِيثِ
النَّبِيِّ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
وَحَدِيثِ
عُمَرَ
رَضِيَ اللَّهُ
عَنْهُ
Bize Müsedded haber
verdi, bize Ali b. Zeyd'den naklen Abdulvâris haber verdi. Ali b. Zeyd, Kasım
b. Rabîa vasıtasıyla İbn Ömer'den o da Rasûlullah (s.a.v) den önceki (4547.)
hadisi aynı mânâda rivayet etti.
Ravi şöyle dedi: "Rasûlullah
fs.a.v) feth günü -veya Mekke fethi günü- Beyt-i şerifin veya Kabe'nin-
merdiven basamağında halka hitabetti."
Ebû Davud der ki: Bu
hadisi İbn Üyeyne de; Ali h. Zeyd'den. o Kasım b. Rabîa dan, o da İbn Ömer
vasıtasıyla Rasûlullah (s.a.v) den rivayet etti. Ayrıca, Eyyûb es-Sahtiyânî,
Kasım b. Rabîa vasıtasıyla Abdullah b. Amr'den Hâlid'in hadisinin benzerini
rivayet etti. Hammad b. Seleme de Ali b. Zeyd kanalıyla Ya'kub es-Sedûsî'den, o
da Abdullah b. Amr vasıtasıyla Rasûlullah'dan rivayet etti. Zeyd ve Ebû
Musa'nın sözleri, Rasûlullah'in hadisi ve Ömer (r.a) m haberi gibidir.
İzah:
Bu hadisler, babın ilk
hadisinin değişik rivayetleridir.£bu Davud, metnin sonunda talikan beyan ettiği
görüşlerinde değişik isnadlara işaret etmiştir. Son cümlede de; Zeyd ve Ebû
Musa'nın sözlerinin, Rasûlullah ve Ömer'in hadisleri gibi olduğunu
söylemektedir. Bundan maksadı, Zeyd ve Ebû Musa'nın Şibh amd konusundaki
görüşlerinin Hz. Nebi (s.a.v) in hadisinde ve Hz. Ömer'den gelen haberde
belirtilen istikâmette olduğunu beyândır. Hz. Ömer'in işaret edilen haberi bir
sonraki 4550 nolu hadistir.
Ebû Davud'un tâlikında
İbn Uyeyne'nin rivayetinin İbn Ömer'de, Ey-yûb es-Sahtiyânî'nin rivayetinin ise
Abdullah b. Amr'da son bulduğu görülmektedir. Mûnzîrî bu mes'ele ile ilgili
olarak şöyle der:
"Kasım b.
Rabîa'nın hadisi hem Abdullah b. Ömer hem de Abdullah b. Amr'dan işitip, bir
seferinde birinden, bir seferinde ötekinden rivayet etmiş olması
muhtemeldir."