بَاب
فِي
الْأَوْعِيَةِ
7. Kaplar
حَدَّثَنَا
مُسَدَّدٌ
حَدَّثَنَا
عَبْدُ الْوَاحِدِ
بْنُ زِيَادٍ
حَدَّثَنَا
مَنْصُورُ
بْنُ
حَيَّانَ
عَنْ سَعِيدِ
بْنِ جُبَيْرٍ
عَنْ ابْنِ
عُمَرَ
وَابْنِ
عَبَّاسٍ قَالَا
نَشْهَدُ
أَنَّ رَسُولَ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ وَسَلَّمَ
نَهَى عَنْ
الدُّبَّاءِ
وَالْحَنْتَمِ
وَالْمُزَفَّتِ
وَالنَّقِيرِ
İbn Ömer ile Ibn
Abbas'tan rivayet olunmuştur; dediler ki: Rasûlullah (s.a.v.)'in; kabağı, yeşil
küpü, ziftli kabı, iyice kabuğu soyulup içi oyulan hurma kütüğünü (şıra kabı
olarak kullanmayı) yasakladığına şahitlik ederiz.
İzah:
Buhari, iman, ilim,
mevâkit, zekât, humus, menâkib, meğâzî, eşribe, edeb, ahâd, levhid; Müslim,
iman, eşribe; Tirmizî, eşribe; Nesâî, cenâiz, iman, zinet, eşribe; İbn Mâce,
eşribe; Dârimî, eşribe; Ahmed b. Hanbel, I, 119, 138, 228, 274, 276, 291, 304,
334, 340, 352, 361, II, 14, 27, 41-43, 56, 58, 78, 211, 241, 279, 355, 414,
491, 501, III, 23, 57, 90, 237, 379, 432, IV, 86, 87, 206, 207, 213, 228, 429,
443, V., 57, 64, 65, 359, 446, VI, 31, 47, 80, 97, 98, 112, 123, 131, 172, 203,
242, 244, 314, 332.
Hattâbî, metinde sözü
geçen kaplarda şıra yapmanın ya da bu kapları şıra kabı olarak kullanmanın
yasaklanması hakkında şöyle diyor:
"Bu kaplar,
içlerinde bulunan sıvıyı sıcak tuttuklarından, içinde bulunan sıvı maddeyi
kısa zamanda ekşitip onu sarhoşluk verecek hale getirebilirler. Sahibi de o
sıvının bu hale geldiğini bilmeden ondan içip sarhoş olur. İşte bu sebeple sözü
geçen kapların nebiz'kabı olarak kullanılması yasaklanmış olabilir.
Bu kapların bu maksatla
kullanılmasının yasaklanması konusunda pek çok görüşler ileri sürülmüşse de bu
mevzuda söylenenlerin en doğrusu şudur:
Bu yasak İslâmiyetin
ilk yıllarına aittir. Sonra bu yasak, "Ben sizi deri kaplardan meşrubat
içmekten nehyetmiştim. Artık her kaptan için; yeter ki sarhoşluk veren bir şeyi
içmeyin"[Bk. 3698 nolu hadis.] hadisiyle yürürlükten kaldırılmıştır. Bazıları
ise bu kaplan şıra kabı olarak kullanmakla ilgili yasağın yürürlükten
kaldırılmadığını ve hâlâ geçerliliğini koruduğunu, binaenaleyh bu kaplan şıra
kabı olarak kullanmanın mekruh olduğunu söylemişlerdir. Mâlik b. Enes ile Ahmed
b. Hanbel ve İshak b. Râhûyeh bu görüştedirler. Bu görüş, İbn Ömer ile İbn
Abbas'tan da rivayet edilmiştir."