بَاب
النَّهْيِ
عَنْ
الْمُسْكِرِ
5. Sarhoşluk Veren
Maddelerin Kullanılması Yasaklanmıştır
حَدَّثَنَا
سُلَيْمَانُ
بْنُ دَاوُدَ
وَمُحَمَّدُ
بْنُ عِيسَى
فِي آخَرِينَ
قَالُوا
حَدَّثَنَا
حَمَّادٌ
يَعْنِي
ابْنَ زَيْدٍ
عَنْ
أَيُّوبَ عَنْ
نَافِعٍ عَنْ
ابْنِ عُمَرَ
قَالَ قَالَ
رَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
كُلُّ
مُسْكِرٍ
خَمْرٌ
وَكُلُّ
مُسْكِرٍ
حَرَامٌ
وَمَنْ مَاتَ
وَهُوَ يَشْرَبُ
الْخَمْرَ
يُدْمِنُهَا
لَمْ يَشْرَبْهَا
فِي
الْآخِرَةِ
İbn Ömer (r.a)'den
Rasûlullah (s.a.v.)'in şöyle buyurduğu rivayet olunmuştur: "Her sarhoşluk
veren şaraptır ve her sarhoşluk veren haramdır. Şarap içmeye devam ederken ölen
kimse âhirette onu içemeyecektir."
İzah:
Müslim, eşribe;
Tirmizî, eşribe; İbn Mâce, eşribe; Ahmed b. Hanbel, il, 16, 29, 31, 105, 134,
137.
Bu Hadis-i şerifte
sarhoşluk veren her içkinin şarap gibi haram olduğu ifade edilmektedir. Bu
ifadeden, sarhoşluk veren içkinin haram sayılması hususunda onun şu veya bu
şekilde olması gerekmediği, hangi halde olursa olsun ve hangi şekilde alınırsa
alınsın haram sayılması gerektiği anlaşılır.
Ancak, 3676 numaralı
hadisin şerhinde açıkladığımız gibi, Hanefî imamlarından Ebû Hanîfe ile Ebû
Yusuf'a göre, şarabın dışındaki içkilerin haram sayılabilmeleri için harhoşluk
verecek kadar içilmeleri gerekir. Sarhoş etmeyecek kadar az bir miktarının
içilmesi haram değildir. Fakat İmam Mu-hammed'e göre, sarhoşluk veren içkilerin
azını içmek de çoğunu içmek gibi haramdır. İmam Muhammed'in bu görüşü,
"Çoğu sarhoşluk veren bir şeyin azı da haramdır" mealindeki 3681
numaralı hadisin ruhuna uygun düştüğünden, Hanefîlerin müteahhirin uleması
İmam Muhammed'in görüşünü tercih etmişlerdir. Hanefî mezhebinde fetva da İmam
Muhammed'in bu görüşüne göredir. Diğer mezhep imamları da bu hususta İmam
Muhammed gibi düşünmektedirler.
Bu mevzuda Hattâbî
(r.a) şöyle diyor:
"Her sarhoşluk
veren şaraptır" sözü iki şekilde te'vil edilebilir:
1- Sarhoşluk veren her
içkiye "şarap" ismi verilebilir. Bu sözün bu manada kullanıldığını
iddia edenlere göre, din daha vukua gelmemiş olan hâdiselerin hükmünü verdiği
gibi ismini de vermiştir.
2- Sarhoşluk veren
içkiler, maddeleri şarap gibi pis olmasalar bile şarap gibi içilmeleri haramdır
ve içenlere hadd cezası uygulanır.
Bir başka ifadeyle hamr
(şarap) sözü hafi (manası gizli) bir sözdür. Dolayısıyla diğer içkilerin bu
kelimenin kapsamına girip girmediği açık değil dir. Ancak her sarhoşluk veren
şaraptır sözü yardımıyla sarhoşluk veren diğer içkilerin de hükmen şarap gibi
olduklarına hükmedilmiştir. Yankesiciliğin hırsızlık hükmünde, livâtının da
zina hükmünde olduğuna hükmedildiği gibi.
Metine geçen
"Şarap içmeye devam ederken ölen bîr kimse onu âhirette
içemeyecektir" anlamındaki cümle hakkında da Hattâbî şöyle diyor: "Bu
söz dünyada şarap içmeye devam ederken ölen bir kimse cennete girmeyecektir
anlamında kullanılmıştır. Çünkü cennet ehlinin içkisi sarhoşluk vermeyen bir
şaraptır. Bu şarabı içemeyecek olanların da cennete giremeyecek olanlar
olduğunda şüphe yoktur."
İmam Nevevî'ye göre ise
bu söz, "Dünyada içkiye tevbe etmeden ve ona devam ederek ölen kimse
cennete girse de cennet şarabından içmeyecektir" anlamında
kullanılmıştır.[Avnü'l-Ma'bûd, X, 118-119.]