DEVAM: 30. Zirai
Ortaklıklar
حَدَّثَنَا
أَبُو بَكْرِ
بْنُ أَبِي
شَيْبَةَ
حَدَّثَنَا
ابْنُ
عُلَيَّةَ ح و
حَدَّثَنَا
مُسَدَّدٌ
حَدَّثَنَا
بِشْرٌ
الْمَعْنَى
عَنْ عَبْدِ
الرَّحْمَنِ
بْنِ إِسْحَقَ
عَنْ أَبِي
عُبَيْدَةَ
بْنِ
مُحَمَّدِ بْنِ
عَمَّارٍ
عَنْ
الْوَلِيدِ
بْنِ أَبِي الْوَلِيدِ
عَنْ
عُرْوَةَ
بْنِ
الزُّبَيْرِ
قَالَ قَالَ
زَيْدُ بْنُ
ثَابِتٍ
يَغْفِرُ
اللَّهُ
لِرَافِعِ
بْنِ خَدِيجٍ
أَنَا وَاللَّهِ
أَعْلَمُ
بِالْحَدِيثِ
مِنْهُ إِنَّمَا
أَتَاهُ
رَجُلَانِ
قَالَ
مُسَدَّدٌ
مِنْ
الْأَنْصَارِ
ثُمَّ
اتَّفَقَا
قَدْ
اقْتَتَلَا
فَقَالَ
رَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
إِنْ كَانَ
هَذَا
شَأْنَكُمْ
فَلَا
تُكْرُوا
الْمَزَارِعَ
زَادَ مُسَدَّدٌ
فَسَمِعَ
قَوْلَهُ لَا
تُكْرُوا الْمَزَارِعَ
Urve b. Zübeyr
(r.a)'den, Zeyd b. Sâbit'in şöyle dediği rivayet edilmiştir: Allah, Râfi' b.
Hadîc'i affetsin. Vallahi, ben hadisi ondan daha iyi bilirim; Rasûlullah
(s.a.v.)'e birbiri ile kavga eden iki adam geldi. -Müsedded, adamların
Ensar'dan olduklarını söyledi.- Rasûlullah (s.a.v.): "Eğer haliniz böyle
ise, bari arazileri kiraya vermeyiniz" buyurdu.
Müsedded rivayetinde;
Râfi', sadece Hz. Nebi'in, "arazileri kiraya vermeyin" dediğini
duydu, diye ilâve etti.
İzah:
Nesâî, eymân; İbn Mâce,
rühûn; Ahmed b. Hanbel, V, 182, 187.
Zeyd b. Sâbit'in,
"Allah Râfi'i affetsin" demesine sebep, iyice anlamadan hadis rivayet
ettiği içindir.
Hadis metninden
anladığımıza göre; ziraî ortaklık yapan iki Medineli kavga etmişler ve Hz.
Nebi'e gelmişler. Efendimiz durumu görünce, "Eğer böyle kavga edecekseniz,
arazileri kiraya vermeyiniz" buyurmuştur. Râfi' ise, meselenin başını
anlamadan, hadisin sadece, "arazileri kiraya vermeyiniz" kısmını
duyup nakletmiştir.
Ebû Dâvûd, Râfi' b,
Hadîc'in bu hadisinin değişik şekillerde birçok rivayetini nakletmiştir. Bu
hadisler, her ne kadar birbirlerini açıklar mahiyette ise de aralarında
oldukça farklılıklar vardır. Bu durum, Râfi1 hadisinin zayıf sayılmasına sebep
olmuştur. Bu rivayetlerle ilgili malumat yeri gelince verilecektir.
Bu hadiste açıkça
görüldüğü üzere, Hz. Nebi'in tarlayı kiraya vermeyi nehyetmesine sebep
tarafların kavga etmiş olmalarıdır. Zaten, Râfi' b. Hadîc'in; Zeyd b. Sâbit'in
dediğini duyunca eski görüşünden döndüğü de rivayet edilmiştir. Hanzala b.
Kays'tan rivayet edildiğine göre; o, durumu Râfi'e sormuş o da, ."Biz,
para karşılığında arazi kiralamaktan men edilmedik" demiştir.
Arazinin kiraya ve
ortağa verilmesi ile ilgili görüşler bundan önceki hadisin şerhinde
verilmiştir.