DEVAM: 38. Hacamat
Yoluyla Kan Alanın Kazancı
حَدَّثَنَا
عَبْدُ
اللَّهِ بْنُ
مَسْلَمَةَ
الْقَعْنَبِيُّ
عَنْ مَالِكٍ
عَنْ ابْنِ
شِهَابٍ عَنْ
ابْنِ
مُحَيِّصَةَ
عَنْ أَبِيهِ
أَنَّهُ
اسْتَأْذَنَ
رَسُولَ
اللَّهِ
صَلَّى اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
فِي
إِجَارَةِ الْحَجَّامِ
فَنَهَاهُ
عَنْهَا
فَلَمْ يَزَلْ
يَسْأَلُهُ
وَيَسْتَأْذِنُهُ
حَتَّى
أَمَرَهُ
أَنْ
أَعْلِفْهُ
نَاضِحَكَ
وَرَقِيقَكَ
İbn Muhayyisa'nın,
babasın (Muhayyisa) dan rivayet ettiğine göre; O (Muhayyisa) kan alıcı (haccâm)
olarak kiralanma konusunda Rasûlullah'tan izin istedi, ama Rasûlullah bundan
nehyetti. Muhayyisa ise sormaya ve izin istemeye devam etti. Nihayet RasûİuIIah
(s.a.v.) ona: "Onu (kan alma karşılığı aldığın ücreti), devene Ve kölene
yedir" emrini verdi.
İzah:
Tirmizî, buyu'; İbn
Mâce, ticârât
Tirmizî hadis için;
"Hasendir" der. İbn Mâce de "Haram b. Muhayyisa babasından
rivayet etti demiştir.
Hadis-i şeriften
anladığımıza göre, Muhayyisa adındaki sahâbînin mesleği hacamat yoluyla kan
almaktı. Bu zat kan almak için kiralanıp, karşılığında ücret almak için Hz.
Nebi (s.a.v.)'den izin istedi fakat Efendimiz, bunun düşük bir meslek olması
dolayısıyla izin vermedi. Muhayyisa'y* bu düşük meslekten uzaklaştırıp şerefli
bir iş tutmasını sağlamak istiyordu. Ama onun ısrarlı müracaatları sonucu,
ücretle kan almasına izin verdi ama aldığı ücreti devesine ve kölesine
yedirmesini emretti.
Avnü'l-Ma'bûd'daki
ifadeye göre; Hz. Nebi (s.a.v.)'in, kan alma karşılığında alınan ücreti deve ve
köleye yedirmeyi emretmesi onların şereflerinin söz konusu olmamasından
dolayıdır.
Nevevî; bu hadisin, kan
almak karşılığında ücret almanın cevazına delil olduğunu söyler. Çünkü eğer bu
ücret haram olsaydı Hz. Nebi (a.s) bunu kölesine yedirmesini emretmezdi. Çünkü
efendinin helâl olmayan bir şeyi kölesine yedirmesi caiz değildir.
Ahmed b. Hanbel ve bir
grup âlim, bu hadisin zahirini alarak kan alma ücretinin köle için caiz
olduğunu, hür için ise caiz olmadığını söylerler. "Kan alma mesleği hürler
için mekruh, köleler için caizdir. Kişinin hacamat karşılığı aldığı ücreti
kendi ihtiyacına sarfetmesi haram, kölesine veya hayvanına yedirmesi
caizdir." derler.