DEVAM: Birinin Malını
Almak İçin Yemin Etmek
حَدَّثَنَا
مَحْمُودُ
بْنُ خَالِدٍ
حَدَّثَنَا
الْفِرْيَابِيُّ
حَدَّثَنَا
الْحَارِثُ
بْنُ
سُلَيْمَانَ
حَدَّثَنِي
كُرْدُوسٌ
عَنْ الْأَشْعَثِ
بْنِ قَيْسٍ
أَنَّ
رَجُلًا مِنْ
كِنْدَةَ
وَرَجُلًا
مِنْ
حَضْرَمَوْتَ
اخْتَصَمَا
إِلَى
النَّبِيِّ
صَلَّى اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
فِي أَرْضٍ
مِنْ الْيَمَنِ
فَقَالَ
الْحَضْرَمِيُّ
يَا رَسُولَ
اللَّهِ
إِنَّ
أَرْضِي
اغْتَصَبَنِيهَا
أَبُو هَذَا
وَهِيَ فِي
يَدِهِ قَالَ
هَلْ لَكَ
بَيِّنَةٌ قَالَ
لَا وَلَكِنْ
أُحَلِّفُهُ
وَاللَّهُ يَعْلَمُ
أَنَّهَا
أَرْضِي
اغْتَصَبَنِيهَا
أَبُوهُ
فَتَهَيَّأَ
الْكِنْدِيُّ
لِلْيَمِينِ
فَقَالَ
رَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
لَا يَقْتَطِعُ
أَحَدٌ
مَالًا بِيَمِينٍ
إِلَّا
لَقِيَ
اللَّهَ
وَهُوَ أَجْذَمُ
فَقَالَ
الْكِنْدِيُّ
هِيَ أَرْضُهُ
Eş'as b. Kays (r.a)'den
rivayet edildiğine göre; Kinde ve Hadramevt'den olan iki adam, Yemen'deki bir
arazi konusunda Rasûlullah (s.a.v.)'in huzurunda davalaştılar. Hadramlı: Ya
Rasûlallah! Benim arazimi bunun babası gasbetti. O, (şu anda) bunun elindedir,
dedi.Rasûlullah (s.a.v.): "Delilin var mı?" buyurdu.
Hayır, fakat o'nun; o
arazinin benim olup, babasının benden gasbettiğini bilmediğine, Allah adına
yemin etmesini istiyorum.
Kindî, yemin etmeye
hazırlandı. Hz. Nebi (s.a.v.): "Yemin ederek bir mal'a sahip olan kimse,
Allah (c.c)'ya ancak elleri ayakları kesik olarak varır." buyurdu. -Bunun
üzerine Kindeli: ;- Arazi onundur, dedi.
İzah:
Dârimî,
fadâilu'l-Kur'an; Ahmed b. Hanbel, V, 212, 213, 284, 285.
Ahmed b. Hanbel'in
MiisnecTinde, Adiyy b. Umeyre tarafından rivayet edilen ve buradaki hadiseye
benzeyen bir haberde Kindeli olan şahsın adının İmriü'I-Kays olduğu
belirtilmektedir. Ancak bu, meşhur şair Îmriü'1-Kays değildir.
Kinde; Arabistan'ın
güneyinde cahiliye devrinde yaşayan bir kabiledir. Babalarının adına nisbetle
bu ismi almışlardır. Bunlardan bir kısmı Amr b. el-As'la birlikte Mısır'a
gitmişlerdir. Meşhur filozof Kindî, şâir Ebu'1-A'lâ el-Maarrî ve İmriü'1-Kays
bu kabileye mensupturlar.
Hadramevt, Arabistan
Yarımadasının güneyinde, Yemen'de bir yerin adıdır. Eski Hımyerîlerin merkezi
idi. Bu bölgeye mensup olan kişilere "Hadramî" denilir.
Hadiste konu edilen
hâdise Eş'as b. Kays tarafından rivayet edilmektedir. Eş'as, bundan evvelki
İbn Mes'ûd hadisindeki bir yahudi ile nizâh arazisi olup, Rasûlullah'a davacı
olan şahıstır. Ancak, olaylar arasında o kadar fark var ki, iki hâdisenin aynı
olduğunu söylemek mümkün değildir. O halde, İbn Mes'ûd tarafından rivayet
edilen önceki haber ile üzerinde durduğumuz haber ayrı ayn iki hâdiseye
aittirler. Zaten önceki haberde davacı durumunda olan Eş'as Kindelidir. Burada
ise davacı olan Hadramhdır. Kindeli ise davalıdır.
Bu haberin muhtevası,
metinde açıkça görüldüğü gibi bir arazi davasıdır. Şahıslardan birisi
arazisinin hasmının babası tarafından zorla elinden alındığını iddia ile
Rasûlullah'a dava etmiştir. Hz. Nebi, davaciya iddiasını isbat için delilinin
olup olmadığını sormuştur. Delilden maksat iki şahittir.
Davacı, şahidinin
olmadığını fakat, hasmının "Vallahi, bu arazinin onun olup babamın
gasbettiğini bilmiyorum" diye yemin etmesini istediğini söyledi. Kindeli,
teklif edilen yemine hazırlanınca Hz. Nebi (s.a.v.); yalan yere yemin ederek
bir mala sahip olan kişinin, Allah'a "eczem" olarak varacağını haber
verdi.
Eczem: Eli ayağı kesik,
bereketi, delili ve hareketi olmayan, cüzzamlı gibi manalara gelir.
Tıybî;"Eczemü'I-huccet;
konuşacak dili, elinde delili olmayan demektir. Yani, onun bir müslümamn
malını zulmen alması ve yalan yere yemin etmesi konusunda kendisini savunacak
delili yoktur." der.
Bunlardan hangisi
alınırsa alınsın, yalan yere yemin ederek, bir başkasının malını alan kişinin
âhirette büyük azaba uğratılacağı anlaşılmaktadır.
Kindeli şahıs; yalan
yere yemin konusundaki cezanın şiddetini öğrenince yemin etmekten vazgeçmiş ve
arazinin hasmına ait olduğunu kabul etmiştir.