DEVAM: 70-72. Kabir
Üzerine Bina Yapmak
حَدَّثَنَا
الْقَعْنَبِيُّ
عَنْ مَالِكٍ عَنْ
ابْنِ
شِهَابٍ عَنْ
سَعِيدِ بْنِ
الْمُسَيِّبِ
عَنْ أَبِي
هُرَيْرَةَ
أَنَّ رَسُولَ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ وَسَلَّمَ
قَالَ
قَاتَلَ
اللَّهُ
الْيَهُودَ
اتَّخَذُوا
قُبُورَ
أَنْبِيَائِهِمْ
مَسَاجِدَ
Ebû Hureyre'den (rivayet
olunduğuna göre); Rasülullah (s.a.v.): "Allah yahudilerin canını alsın!
Nebilerinin kabirlerini mescid edindiler." buyurmuştur.
İzah:
Buhârî, sala, cenâiz,
enbiya, megazi; Müslim, mesacid; Nesaî, mesacid, cenâiz; Darimî, sala; Muvatta
medine; Ahmed b. Hanbel I, 218, II, 260, 284, 285, 366,454,518, V, 184, 186,
204, VI, 34, 80, 121, 146, 229, 252.
Metinde geçen fiili
"canını alsın" yahutta "belasını versin, lanet etsin” manasında
kullanılmıştır.Lanet ise Allah'ın rahmetinden uzaklaştırmaktır.
Bu hadis-i şerif,
Müslim'in Sahihinde "Allah yahudilerle hristiyanlara la'net etsin.
Nebilerinin kabirlerini mescid yaptılar." şeklinde "lanet etsin"
tabiriyle ve yahudilerle birlikte hristiyanların da ismi zikredilerek rivayet
edilmiştir. Bazı hadis alimlerine göre, Rasûlü Zişan Efendimiz bâzan kabirleri
mescid yapanları lanetlerken yahudilerle hristiyanlan birlikte zikrettiği
halde bazan sadece yahudileri zikretmesinin sebebi, bu işi ilk defa yapanların
yahudiler olmasıdır. Binaenaleyh yahudiler daha zalim ve bu hususta daha
müfrittirler.
Alimlerden bazıları bu
hususta yahudilerle birlikte hristiyanlara da lanet buyurulmasını müşkil
saymışlardır. Çünkü Hz. İsa ile Nebiimiz Muhammed Mustafa (s.a.v.) arasında
hristiyanların başka Nebii yoktur.
İsa (a.s) ise diri
olarak göğe çekildiği için zaten kabri yoktur. Binaenaleyh bu mes'ele
müşkildir. Bazıları bu müşkili halletmek için, hristiyanların Hz. İsa'dan başka
bir takını Nebileri bulunduğunu, yalnız o Nebilerin mürsei olmadıklarını
söylemişlerdir. Fakat bu cevap tatminkâr görülmemiştir. Bazıları:
"Hadisten murad: Nebilerle onlara tabi olanların büyükleridir. Yalnız
hadisde tabi olanlar zikredilmemişdir" derler. Bu takdirde hadisin manâsı
şöyle olur: *'Allah yahudilerle, hristiyanlan rahmetinden ırak eylesin! Çünkü
onlar Nebileri ile onlara tabi olan bazı büyüklerin mezarlarını mescid ittihaz
ettiler."
Müslim'in Cündeb tariki
ile rivayet ettiği son hadis de bu kavli te'yid etmektedir. Çünkü Cündeb
hadisinde: "Yahudilerle, hristiyanlar peygamberlerinin ve salihlerinin
kabirlerini mescid ittihaz ederlerdi." buyurulmuş-tur. Bu hususda daha
başka tevcih yapanlar da bulunmuştur.
Rasülullah (s.a.v.)'in:
"Nebilerinin kabirlerini mescid ittihaz etliler." buyurması mukadder
bir suale cevabıdır. Sanki: "Yahudilerle hristiyanlara lanet etmenin
sebebi nedir?" diye sorulmuş da, bu.cevabı vermişdir. Ravinin:
"Rasülullah (s.a.v.) ümmetini onların yaptıklarından sakındırmak için"
sözü dahi bu kabildendir. Yani sanki raviye: "Rasülullah (s.a.v.)'in vefat
ederken bu sözü söylemesinin hikmeti nedir?" diye sorulmuş da bu cevabı
vermiş gibidir.
Buradaki nehyin hikmeti
bu işin zamanla tedricen putperestlik halini alması veya ona benzemesi
endişesidir.
Nevevî diyor ki:
"Âlimler şunları
söylemişlerdir: Nebi (ş.a)'in kendi kabri ile başkalarının kabirlerini mescid
ittihaz etmekden nehy buyurması, kendisine ta'zim hususunda gösterilecek
mübalağadan ve bu sebeple vuku'a gelecek fitneden korktuğu içindir. Çünkü
mübalağalı ta'zim çok defa küfre müeddi olur. Nitekim geçmiş ümmetlerde hal
böyle olmuştur.'
Müslümanlar çoğalıp da
Mescid-i Nebevî'nin büyütülmesine ihtiyaç görülünce ümmehat-ı mü'minin ve bu
meyanda Rasülullah (s.a.v.) ile iki yar-ı kadimi Ebû Bekir ve Ömer (r.a)'nın
kabirlerini ihtiva eden Hz. Aişe'nin odası dahi mescidin içinde kaldı. Bu hal
karşısında-ashab-ı kiram mezkur kabirlerin etrafına yüksek duvarlar çevirerek
kabirlerin mescidden görünmesini ve dolayısı ile avam tabakasının onlara karşı
dönerek namaz kılmalarını önlediler."[Davudoğlu Ahmed, Sahih-i Müslim,
III, 374-375.]