DEVAM: 19-20. Humus
(Beştebir) Payın Ve (Hz. Peygamberin) Yakınlarının Hissesinin Sarf Edilecekleri
Yerler
حَدَّثَنَا
مُسَدِّدٌ
حَدَّثَنَا
هُشَيْمٌ
عَنْ
مُحَمَّدِ
بْنِ
إِسْحَقَ
عَنْ الزُّهْرِيِّ
عَنْ سَعِيدِ
بْنِ
الْمُسَيِّبِ
أَخْبَرَنِي
جُبَيْرُ بْنُ
مُطْعِمٍ
قَالَ لَمَّا
كَانَ يَوْمُ
خَيْبَرَ
وَضَعَ
رَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
سَهْمَ ذِي
الْقُرْبَى
فِي بَنِي
هَاشِمٍ
وَبَنِي
الْمُطَّلِبِ
وَتَرَكَ
بَنِي
نَوْفَلٍ
وَبَنِي
عَبْدِ
شَمْسٍ
فَانْطَلَقْتُ
أَنَا
وَعُثْمَانُ
بْنُ
عَفَّانَ حَتَّى
أَتَيْنَا
النَّبِيَّ
صَلَّى اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
فَقُلْنَا
يَا رَسُولَ
اللَّهِ
هَؤُلَاءِ
بَنُو
هَاشِمٍ لَا نُنْكِرُ
فَضْلَهُمْ
لِلْمَوْضِعِ
الَّذِي
وَضَعَكَ
اللَّهُ بِهِ
مِنْهُمْ
فَمَا بَالُ
إِخْوَانِنَا
بَنِي
الْمُطَّلِبِ
أَعْطَيْتَهُمْ
وَتَرَكْتَنَا
وَقَرَابَتُنَا
وَاحِدَةٌ
فَقَالَ
رَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
إِنَّا
وَبَنُو
الْمُطَّلِبِ
لَا
نَفْتَرِقُ
فِي
جَاهِلِيَّةٍ
وَلَا إِسْلَامٍ
وَإِنَّمَا
نَحْنُ
وَهُمْ شَيْءٌ
وَاحِدٌ
وَشَبَّكَ
بَيْنَ
أَصَابِعِهِ صَلَّى
اللَّهُ عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
Said b. el-Müseyyeb'den
demiştir ki: Cübeyr b. Mutım O'na (şöyle) demiştir: Hayber günü olunca
Rasûlullah (s.a.v.) (kendi) yakınlarının humustaki) hissesini Haşim oğullarıyla
Nevfel oğullarına verdi. (Hz. Cübeyr sözlerine devam ederek şöyle dedi.) Ben de
Osman b. Affan'la beraber yola koyuldum nihayet Nebi (s.a.v.)'e vardık ve,
"Ey Allah'ın
Rasûlü, bunlar Haşim oğullarıdır. Allah'ın seni onların içerisine yerleştirmiş
olması sebebiyle onların (bize nisbetle olan) üstünlüklerini inkâr etmiyoruz,
(fakat) kardeşlerimiz Muttalib oğullarının durumu nedir de bizi bıraktığın
halde onlara (hisse) verdin. Oysa (onlarla) bizim (sana olan) yakınlığımız
birdir?" dedik.
Rasûlullah (s.a.v.) de: "Muttalib
oğullarıyla biz cahiliyye (döneminde de) İslâmiyet döneminde de (hiç)
ayrılmadık. Biz ve onlar bir şey (gibiy)iz." buyurdu ve parmaklarını
biribirine geçirdi.
İzah:
2968 numaralı hadis-i
şerifin şerhinde açıkladığımız gibi Nebi Efendimizin dördüncü dedesi
Abdümenaftır. Abdümenafın Haşim, Muttalib, Nevfel ve Abdüşems isminde dört oğlu
vardır.
Hz. Nebi, Haşim
neslinden hadisin ravisi Cübeyr Nevfel'in Hz.Osman b. Affan ise Abdüşems'in
neslindendir. Bir başka ifade ile Hz. Osman ile Hz. Cübeyr Abdümenafta Muttalib
ve Haşim oğullarıyla btrleşmektedir-ler.'Bu sebeple de mensup oldukları Nevfel
oğullarıyla, Abdüşems oğullarına da humus hissesinden bir pay verilmesini
istemişlerdir. Fakat Rasûlü zişan Efendimiz, "Muttalib oğullarıyla biz
Haşim oğulları gerek cahiliyye ve gerekse İslamiyet döneminde birbirimizden
hiç ayrılmadık." buyurarak cahi-liyyet döneminde, Nevfel ve Abdüşems
oğullarının zaman zaman Kureyş ka-firleriyle birleşerek müslümanlara cephe
aldıklarını ve Haşim oğullarıyla Muttalib oğullarının İslamiyete hizmetlerinin
onlardan daha fazla olduğunu, bu yüzden de Haşim oğullarıyla, Abdülmuttalib
oğullarını, Nevfel ve Abdüşems oğullarına tercih ettiğini çok veciz şekilde
açıklamıştır.
Bu sözü söylerken
ellerini kenetleyip parmaklarını birbirine geçirmekle, yine Muttalib
oğullarıyla Haşim oğullarının birlik ve beraberlik içinde kenetlenmiş olduğuna
işaret etmek istemiştir.