بَاب
فِي
الْإِمَامِ
يَقْبَلُ
هَدَايَا الْمُشْرِكِينَ
33-35. Devlet Başkanı
Müşriklerden (Gelen) Hediyeleri Kabul Edebilir
حَدَّثَنَا
أَبُو
تَوْبَةَ
الرَّبِيعُ
بْنُ نَافِعٍ
حَدَّثَنَا
مُعَاوِيَةُ
يَعْنِي
ابْنَ
سَلَّامٍ عَنْ
زَيْدٍ
أَنَّهُ
سَمِعَ أَبَا
سَلَّامٍ قَالَ
حَدَّثَنِي
عَبْدُ
اللَّهِ
الْهَوْزَنِيُّ
قَالَ
لَقِيتُ
بِلَالًا
مُؤَذِّنَ رَسُولِ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ وَسَلَّمَ
بِحَلَبَ
فَقُلْتُ يَا
بِلَالُ حَدِّثْنِي
كَيْفَ
كَانَتْ
نَفَقَةُ
رَسُولِ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
قَالَ مَا كَانَ
لَهُ شَيْءٌ
كُنْتُ أَنَا
الَّذِي أَلِي
ذَلِكَ
مِنْهُ
مُنْذُ
بَعَثَهُ
اللَّهُ إِلَى
أَنْ
تُوُفِّيَ
وَكَانَ
إِذَا أَتَاهُ
الْإِنْسَانُ
مُسْلِمًا
فَرَآهُ
عَارِيًا
يَأْمُرُنِي
فَأَنْطَلِقُ
فَأَسْتَقْرِضُ
فَأَشْتَرِي
لَهُ
الْبُرْدَةَ
فَأَكْسُوهُ
وَأُطْعِمُهُ
حَتَّى
اعْتَرَضَنِي
رَجُلٌ مِنْ
الْمُشْرِكِينَ
فَقَالَ يَا
بِلَالُ
إِنَّ عِنْدِي
سَعَةً فَلَا
تَسْتَقْرِضْ
مِنْ أَحَدٍ
إِلَّا
مِنِّي
فَفَعَلْتُ
فَلَمَّا أَنْ
كَانَ ذَاتَ
يَوْمٍ
تَوَضَّأْتُ
ثُمَّ قُمْتُ
لِأُؤَذِّنَ
بِالصَّلَاةِ
فَإِذَا
الْمُشْرِكُ
قَدْ أَقْبَلَ
فِي
عِصَابَةٍ
مِنْ
التُّجَّارِ
فَلَمَّا
أَنْ رَآنِي
قَالَ يَا
حَبَشِيُّ قُلْتُ
يَا لَبَّاهُ
فَتَجَهَّمَنِي
وَقَالَ لِي
قَوْلًا
غَلِيظًا
وَقَالَ لِي
أَتَدْرِي
كَمْ
بَيْنَكَ
وَبَيْنَ
الشَّهْرِ قَالَ
قُلْتُ قَرِيبٌ
قَالَ
إِنَّمَا
بَيْنَكَ
وَبَيْنَهُ أَرْبَعٌ
فَآخُذُكَ
بِالَّذِي
عَلَيْكَ فَأَرُدُّكَ
تَرْعَى
الْغَنَمَ
كَمَا كُنْتَ
قَبْلَ
ذَلِكَ
فَأَخَذَ فِي
نَفْسِي مَا يَأْخُذُ
فِي أَنْفُسِ
النَّاسِ
حَتَّى إِذَا
صَلَّيْتُ
الْعَتَمَةَ
رَجَعَ
رَسُولُ اللَّهِ
صَلَّى اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
إِلَى
أَهْلِهِ
فَاسْتَأْذَنْتُ
عَلَيْهِ
فَأَذِنَ لِي فَقُلْتُ
يَا رَسُولَ
اللَّهِ
بِأَبِي أَنْتَ
وَأُمِّي
إِنَّ
الْمُشْرِكَ
الَّذِي كُنْتُ
أَتَدَيَّنُ
مِنْهُ قَالَ
لِي كَذَا وَكَذَا
وَلَيْسَ
عِنْدَكَ مَا
تَقْضِي عَنِّي
وَلَا عِنْدِي
وَهُوَ
فَاضِحِي
فَأْذَنْ لِي
أَنْ آبَقَ
إِلَى بَعْضِ
هَؤُلَاءِ
الْأَحْيَاءِ
الَّذِينَ
قَدْ
أَسْلَمُوا
حَتَّى
يَرْزُقَ اللَّهُ
رَسُولَهُ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
مَا يَقْضِي
عَنِّي
فَخَرَجْتُ
حَتَّى إِذَا
أَتَيْتُ
مَنْزِلِي
فَجَعَلْتُ
سَيْفِي وَجِرَابِي
وَنَعْلِي
وَمِجَنِّي
عِنْدَ رَأْسِي
حَتَّى إِذَا
انْشَقَّ
عَمُودُ الصُّبْحِ
الْأَوَّلِ
أَرَدْتُ
أَنْ
أَنْطَلِقَ
فَإِذَا
إِنْسَانٌ
يَسْعَى
يَدْعُو يَا بِلَالُ
أَجِبْ
رَسُولَ
اللَّهِ
صَلَّى اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
فَانْطَلَقْتُ
حَتَّى
أَتَيْتُهُ فَإِذَا
أَرْبَعُ
رَكَائِبَ
مُنَاخَاتٌ عَلَيْهِنَّ
أَحْمَالُهُنَّ
فَاسْتَأْذَنْتُ
فَقَالَ لِي
رَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
أَبْشِرْ
فَقَدْ
جَاءَكَ
اللَّهُ
بِقَضَائِكَ
ثُمَّ قَالَ
أَلَمْ تَرَ
الرَّكَائِبَ
الْمُنَاخَاتِ
الْأَرْبَعَ
فَقُلْتُ
بَلَى
فَقَالَ
إِنَّ لَكَ
رِقَابَهُنَّ
وَمَا
عَلَيْهِنَّ
فَإِنَّ
عَلَيْهِنَّ
كِسْوَةً
وَطَعَامًا
أَهْدَاهُنَّ
إِلَيَّ
عَظِيمُ
فَدَكَ
فَاقْبِضْهُنَّ
وَاقْضِ دَيْنَكَ
فَفَعَلْتُ
فَذَكَرَ
الْحَدِيثَ
ثُمَّ
انْطَلَقْتُ
إِلَى
الْمَسْجِدِ
فَإِذَا
رَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
قَاعِدٌ فِي
الْمَسْجِدِ
فَسَلَّمْتُ
عَلَيْهِ
فَقَالَ مَا
فَعَلَ مَا
قِبَلَكَ
قُلْتُ قَدْ
قَضَى
اللَّهُ
كُلَّ شَيْءٍ
كَانَ عَلَى
رَسُولِ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
فَلَمْ
يَبْقَ
شَيْءٌ قَالَ
أَفَضَلَ
شَيْءٍ
قُلْتُ
نَعَمْ قَالَ
انْظُرْ أَنْ
تُرِيحَنِي
مِنْهُ
فَإِنِّي
لَسْتُ
بِدَاخِلٍ
عَلَى أَحَدٍ
مِنْ أَهْلِي
حَتَّى
تُرِيحَنِي مِنْهُ
فَلَمَّا
صَلَّى
رَسُولُ
اللَّهِ صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
الْعَتَمَةَ
دَعَانِي
فَقَالَ مَا
فَعَلَ
الَّذِي
قِبَلَكَ
قَالَ قُلْتُ
هُوَ مَعِي
لَمْ
يَأْتِنَا
أَحَدٌ فَبَاتَ
رَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
فِي
الْمَسْجِدِ
وَقَصَّ
الْحَدِيثَ
حَتَّى إِذَا
صَلَّى
الْعَتَمَةَ
يَعْنِي مِنْ
الْغَدِ
دَعَانِي
قَالَ مَا
فَعَلَ
الَّذِي
قِبَلَكَ
قَالَ قُلْتُ
قَدْ أَرَاحَكَ
اللَّهُ
مِنْهُ يَا
رَسُولَ
اللَّهِ فَكَبَّرَ
وَحَمِدَ
اللَّهَ
شَفَقًا مِنْ
أَنْ
يُدْرِكَهُ
الْمَوْتُ
وَعِنْدَهُ
ذَلِكَ ثُمَّ
اتَّبَعْتُهُ
حَتَّى إِذَا
جَاءَ أَزْوَاجَهُ
فَسَلَّمَ
عَلَى
امْرَأَةٍ امْرَأَةٍ
حَتَّى أَتَى
مَبِيتَهُ
فَهَذَا الَّذِي
سَأَلْتَنِي
عَنْهُ
Abdullah el-Hevzenî dedi
ki: Rasûlüllah (s.a.v.)'in müezzini Bilal'Ie Haleb'de karşılaştım da "Ey
Bilal! Rasûlullah (s.a.v.)'in geçimi nasıldı bana anlat" dedim. (Şöyle)
cevab verdi: "Yüce Allah'ın onu (Nebi olarak) gönderdiği günden beri nesi varsa,
onları kendisi hesabına harcama yetkisi bana aitti. (Bu yetki bende) Rasûlullah
(s.a.v.)'in vefatına kadar (devam etti)
Kendisine bir müslüman
gelirde o'nu(n) çıplak (olduğunu) görürse -git borç para bulda (onunla) şu
adam'a bir elbise alıp giydir ve kendisini doyur- diye bana emir verirdi. Hatta
(bir defasında) müşriklerden biri karşıma gelip "Ey Bilal benim imkanım
vardır. Benden başka kimse'den borç isteme" dedi. Bende (öyle) yaptım
(yine) bir gün abdest almış namaz için ezan okumak üzere kalkmıştım. Bir de
baktım ki, o müşrik tacirlerden oluşan bir cemaat içersinde (bana doğru)
yönelmiş (geliyor) Beni görünce:
"Ey Habeş'li"
diye seslendi. Ben de "Buyurun!" diye cevap verdim. Beni asık bir
suratla karşıladı ve bana ağır bir söz sarfedip "Seninle ay(ın sonu)
arasında kaç (gün) kaldı biliyor musun?" dedi Bende: (Ayın sonu):
"Yakındır" dedim.
"Seninle onun
arasında dört (gün) var. (Ayın sonu gelince seni) üzerindeki borca karşılık
yakalayıp (köle olarak) göndereceğim. Daha önceki gibi yine davar güdeceksin
insanların içini kaplayan (üzüntü o anda benim de) içimi kapladı. Nihayet yatsı
namazını kıldım, Rasûlullah (s.a.v.) ailesinin yanına döndü. Yanına (girmek
için) izin istedim, izin verdi. (Yanına girince):
"Ey Allah'ın Rasûlü
anam ve babam sana feda olsun, kendisinden borç almış olduğum bir müşrik bana
şöyle şöyle söyledi. Bunu benim hesabıma ödeyecek senin yanında da benim
yanımda da bir mal yok. bu işse benim kepaze bir duruma düşmem demektir.
Binaenaleyh Allah'ın, Rasûlüne (s.a.v.) benim borcumu ödeyecek (kadar) bir mal
ihsan etmesine kadar şu müslüman olmuş kabilelerden birine kaçmama izin
ver!" dedim. Ve (yanından) çıktım. Nihayet evime geldim. Kılıcımı,
(kılıcımla kınını içerisine koyduğum) torbamı, ayakkabılarımı ve kalkan»mi
(alıp ertesi gün çıkacağım yolculukta yanımda götürmek üzere) yanıbaşıma
koydum. Nihayet (fecr-i sadık denilen) ilk sabah'ın dikey (aydınlığı) doğunca
artık yola çıkmaya karar vermiştim. Bir de baktım ki: Bir adam
“Ey Bilal! Rasûlullah
(s.a.v.) seni çağırıyor" diye (bana doğru) koşuor. Bunun üzerine yola
düşüp Rasûlullah (s.a.v.)'e vardım ve (orada) yükleri üzerinde çöktürülmüş,
dört deve gördüm. (Konuşmak için) izin istedim, Rasûlullah (s.a.v.):
"Müjde yüce Allah sana borcunu ödeyecek imkânı gönderdi" dedi. sonra
"çöktürülmüş dört deveyi görmedin mi?" dedi. Bende: "Evet"
cevabını verdim. Bunun üzerine
"Onların da,
üzerlerindekilerde senindir. Üzerlerinde giyecek ve yiyecek var. Onları bana
Fedek başkanı hediye etti. (Şimdi) onları al ve borcunu öde!" buyurdu.
Bende öyle yaptım.
(Hz. Bilal sözlerine
devam ederek) hadisi(n geri kalan kısmını şöyle) anlattı.
(Bir süre) "sonra
mescid'e gittim. Birde baktım Rasûlullah (s.a.v.) mescidde oturuyor. Kendisine
selam verdim: "Üzerindeki (borç) ne oldu?" dedi "Yüce Allah,
Rasûlullah (s.a.v.)'in üzerinde bulunan herşeyi ödedi, (ödenmedik) bir şey
kalmadı" cevabını verdim.
(Gelen mallardan borç
ödendikten sonra) "Bir şey arttı mı?" diye sordu. "Evet"
dedim.
"Beni on(u elimizde
tutmanın sıkıntısın)dan kurtarmaya bak. Çünkü sen beni bundan kurtarıncaya
kadar aile halkımdan hiçbirinin yanına giremem" buyurdu.
Rasûlullah (s.a.v.)
yatsı namazını kılınca beni çağırdı ve: "Yanındaki mal ne oldu?" diye
sordu. Ben de "O, (hala) yanımdadır. Çünkü yanıma o'nu kendisine
verebileceğim ihtiyaç sahibi) bir kimse gelmedi" dedim. Rasûlullah
(s.a.v.)de geceyi mescidde geçirdi. "Evine gitmedi" Hz. Bilal
sözlerine devam ederek) hadisi(n kalan kısmını şöyle) anlattı.
Ertesi gün yatsı
namazını kılınca beni (yine) çağırdı "Yanındaki mal ne oldu?" diye
sordu. Ben de: “Ey Allah'ın Rasûlü Allah seni on(un sıkıntısın)dan kurtardı.'
dedini. Bunun üzerine bu mal yanında iken kendisine ölümün yetişmesi
korkusundan (kurtulmasından) dolayı "Allahu ekber Elhamdulillah!"
dedi. Sonra (oradan uzaklaştı) Bende kendisini takibe koyuldum. Nihayet
hanımlarının yanına varıp her birine ayrı ayrı selam verdi ve yatağına vardı.
İşte senin (benden) sorduğun (Rasûl-i Ekrem'in nafakası) bundan
ibarettir."