بَاب
فِي
التَّشْدِيدِ
فِي
جِبَايَةِ
الْجِزْيَةِ
30-32. Cizyenin
Toplanmasında Halka Zulmetmenin Hükmü
حَدَّثَنَا
سُلَيْمَانُ
بْنُ دَاوُدَ
الْمَهْرِيُّ
أَخْبَرَنَا
ابْنُ وَهْبٍ
أَخْبَرَنِي
يُونُسُ بْنُ
يَزِيدَ عَنْ
ابْنِ
شِهَابٍ عَنْ
عُرْوَةَ
بْنِ
الزُّبَيْرِ
أَنَّ
هِشَامَ بْنَ
حَكِيمِ بْنِ
حِزَامٍ
وَجَدَ
رَجُلًا
وَهُوَ عَلَى
حِمْصَ يُشَمِّسُ
نَاسًا مِنْ
الْقِبْطِ
فِي أَدَاءِ الْجِزْيَةِ
فَقَالَ مَا
هَذَا
سَمِعْتُ رَسُولَ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ وَسَلَّمَ
يَقُولُ
إِنَّ
اللَّهَ
يُعَذِّبُ
الَّذِينَ يُعَذِّبُونَ
النَّاسَ فِي
الدُّنْيَا
Urve b. ez-Zübeyr'den
(rivayet olunduğuna göre), Hişam b. Hakim (b. Hizam) Hımıs'ta iken acem
fellahlarından bir takım insanları cizye ödemek için güneşte tutan bir adam
bulmuşda: "Bu da ne?" diye sormuş ve ben Rasûlullah (s.a.v.)'i
"Şüphesiz ki aziz ve Celil olan Allah dünyada insanlara işkence yapan
kimselere azab eder." derken işittim demiş.
Diğer tahric: Müslim,
birr
AÇIKLAMA:
Bu hadis, halka haksız
yere zulmeden veya işkence yapan kimselerin Allah'ın azabına uğrayacaklarını
ifade etmektedir.
Haklı olarak verilen
kısas, had ve ta'zir cezaları ise bu hadisin hükmüne dahil değildir.
Metinde geçen
"elkıbt" kelimesi Müslim'in Sahîh'inde "elenbat = acem
fettanları" şeklinde rivayet edilmiştir.[Müslim, birr] Müslim'in diğer bir
rivayetinde de "ennebt = acem fellahı" şeklindedir.[Müslim, birr]
Sünen-i Ebû Dâvûd'da geçen Müslim'in diğer bir rivayetinde de "kıpt"
kelimesi Mısır halkı için kullanılır. Hadis-i şerifte anlatılan olay Şam'ın
Hımış şehrinde geçtiğine göre, Müslü-min Sahih'indeki rivayetin daha doğru
olduğu anlaşılır. Çünkü Hımıs'da yaşayanlar kiptiler değil Nebtilerdir. Demek
ki Sünen-i Ebû Davud'un nüshası çıkarılırken "nebt" kelimesi
yanlışlıkla "kıbt" şeklinde yazılmıştır. Biz bu düşünceden hareket
ederek bu kelimeyi aslına uygun olarak acem fellahları şeklinde tercüme ettik.