بَاب
فِي
الصَّلَاةِ
عِنْدَ
الْقُدُومِ
مِنْ
السَّفَرِ
166. Yolculuktan
Dönünce Namaz Kılmak
حَدَّثَنَا
مُحَمَّدُ
بْنُ
الْمُتَوَكِّلِ
الْعَسْقَلَانِيُّ
وَالْحَسَنُ
بْنُ عَلِيٍّ
قَالَا
حَدَّثَنَا
عَبْدُ
الرَّزَّاقِ
أَخْبَرَنِي
ابْنُ
جُرَيْجٍ
قَالَ أَخْبَرَنِي
ابْنُ
شِهَابٍ
قَالَ
أَخْبَرَنِي
عَبْدُ
الرَّحْمَنِ
بْنُ عَبْدِ
اللَّهِ بْنِ
كَعْبِ بْنِ
مَالِكٍ عَنْ
أَبِيهِ عَبْدِ
اللَّهِ بْنِ
كَعْبٍ
وَعَمِّهِ
عُبَيْدِ
اللَّهِ بْنِ
كَعْبٍ عَنْ
أَبِيهِمَا كَعْبِ
بْنِ مَالِكٍ
أَنَّ
النَّبِيَّ
صَلَّى
اللَّهُ عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
كَانَ لَا
يَقْدَمُ
مِنْ سَفَرٍ
إِلَّا
نَهَارًا
قَالَ
الْحَسَنُ فِي
الضُّحَى
فَإِذَا
قَدِمَ مِنْ
سَفَرٍ أَتَى
الْمَسْجِدَ
فَرَكَعَ
فِيهِ
رَكْعَتَيْنِ
ثُمَّ جَلَسَ
فِيهِ
Ka'b b. Malik'den
demiştir ki Hz. Peygamber, yolculuktan ancak gündüzün dönerdi. Hasan (b. Ali
ise Hz. Peygamberin seferden ancak) kuşluk vakti(dönerdi dediğini) ve sefer'den
dönünce (de ilk iş olarak doğruca) mescid'e varıp orada iki rek'at namaz
kıldıktan sonra, (Müslümanlarla görüşmek üzere orada bir süre) oturduğunu söylemiştir.
İzah:
Buhari, meğazi, cihad;
salat, tefsir sure 9/18; Müslim, tevbe, salatü'l-Müsafirin; Nesai, mesacid;
Ahmed, VI, 386, 388.
Bu mevzuda,
ed-Dürrü'l-Muhtar'da şöyle deniyor: "Menduplardan bazıları da, yola
çıkılacağı zaman kılınan iki rek'at ile, yoldan dönüldüğü zaman kılınan iki
rek'at namazdır.1' Bu metinle ilgili olarak merhum İbn Abidin şu açıklamayı
yapmıştır: 'Mukattam b. Miktam'dan
rivayet edilmiştir ki, Rasûlullah (s.a.v.):
"Hiç bir kimse
sefere çıkacağı zaman ailesine onların yanında kılacağı iki rek'at namazdan
daha faziletli bir şey bırakmaz." buyurmuştur. Bu hadisi Taberanî rivayet
etmiştir. Ka'b b. Malik'den de şu hadis rivayet olunmuştur: Rasûlullah
(S.A.V.) ancak gündüzleyin kuşluk zamanında seferden dönerdi. Dönüşte mescidde
iki rek'at namaz kılardı. Sonra orada otururdu.
Bundan anlaşılan, sefer
namazının eve, dönüş namazının da mescide mahsus olmasıdır. Şafiiler bunu
açıkça söylemişlerdir.[Terceme. Davudoğlu A. İbn Abidin, III, 48, 49.]
Görülüyor ki, bu
hadis-i şerif, sefere çıkan bir kimsenin memleketine gündüzün kuşluk vakti
girmesinin ve ilk iş olarak mescide girip orada iki rek'at namaz kılmasının
müstehab olduğunu ifade etmektedir.