بَاب
فِي
الْكُمَنَاءِ
106. Pusu Kuran
Birlikler
حَدَّثَنَا
عَبْدُ
اللَّهِ بْنُ
مُحَمَّدٍ
النُّفَيْلِيُّ
حَدَّثَنَا
زُهَيْرٌ حَدَّثَنَا
أَبُو
إِسْحَقَ
قَالَ
سَمِعْتُ الْبَرَاءَ
يُحَدِّثُ
قَالَ جَعَلَ
رَسُولُ
اللَّهِ صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
عَلَى الرُّمَاةِ
يَوْمَ
أُحُدٍ
وَكَانُوا
خَمْسِينَ
رَجُلًا
عَبْدَ
اللَّهِ بْنَ
جُبَيْرٍ
وَقَالَ إِنْ
رَأَيْتُمُونَا
تَخْطِفُنَا
الطَّيْرُ
فَلَا
تَبْرَحُوا
مِنْ مَكَانِكُمْ
هَذَا حَتَّى
أُرْسِلَ
لَكُمْ وَإِنْ
رَأَيْتُمُونَا
هَزَمْنَا
الْقَوْمَ
وَأَوْطَأْنَاهُمْ
فَلَا
تَبْرَحُوا
حَتَّى
أُرْسِلَ
إِلَيْكُمْ
قَالَ
فَهَزَمَهُمْ
اللَّهُ
قَالَ فَأَنَا
وَاللَّهِ
رَأَيْتُ
النِّسَاءَ
يُسْنِدْنَ
عَلَى
الْجَبَلِ
فَقَالَ
أَصْحَابُ
عَبْدِ
اللَّهِ بْنِ
جُبَيْرٍ
الْغَنِيمَةَ
أَيْ قَوْمِ
الْغَنِيمَةَ
ظَهَرَ
أَصْحَابُكُمْ
فَمَا تَنْتَظِرُونَ
فَقَالَ
عَبْدُ
اللَّهِ بْنُ
جُبَيْرٍ
أَنَسِيتُمْ
مَا قَالَ
لَكُمْ رَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ وَسَلَّمَ
فَقَالُوا
وَاللَّهِ
لَنَأْتِيَنَّ
النَّاسَ
فَلَنُصِيبَنَّ
مِنْ الْغَنِيمَةِ
فَأَتَوْهُمْ
فَصُرِفَتْ
وُجُوهُهُمْ
وَأَقْبَلُوا
مُنْهَزِمِينَ
el-Berâ'dan demiştir ki:
Uhud (savaşı) günü, Rasûlullah (s.a.v.) elli kişi'(den ibaret) olan okçuların
başına, Abdullah b. Cubeyr'i koymuş ve (onlara); "Bizi kuşların kaptığını
bile görmüş olsanız ben size haber gönderinceye kadar sakın şu yerinizi
terketmeyiniz. Bizim onları bozguna uğratıp yendiğimizi görseniz bile ben size
bir haberci iletinceye kadar (sakın şu bulunduğunuz yerden) ayrılmayınız."
diye emretti.
(el-Berâ
b. Azîb) dedi ki: Allah müşrikleri bozguna uğrattı, ve Allah'a yemin olsun ki
ben (müşriklerin safında bulunan) kadınları (korkularından) dağa tırmanırlarken
gördüm. Bunun üzerine Abdullah b. Cübeyr'in arkadaşları: Ey arkadaşlar ganîmet
ganimet! Arkadaşlarınız galip geldi. Siz ne bekliyorsunuz?" dedi(ler)
Bunun üzerine Abdullah b. Cübeyr; Siz Rasûlullah (s.a.v.)'in size ne dediğini
unuttunuz mu? dedi. Onlar da;
Müslüman askerlerin
yanına varacağız, biz de ganimetten pay alacağız! diye karşılık verdiler ve
müslüman askerlerin yanına varır varmaz yüzgeri edildiler. Müslümanlar da
bozulmaya başladı.
İzah:
Buhârî, Tefsir; Buhârî,
cihâd; Ahmed b.Hanbel, IV, 293,294; Buhârî, Meğazî
İbn Aziz'e göre Uhud
savaşı hicretin üçüncü yılında Şevval'in onbirine tesadüf eden Cumartesi
gününde vâki olmuştur. Uhud Medine'ye bir fersahtan az bir mesafede bir dağdır.
İslam tarihinde büyük bir yeri vardır. Rasûl-i zîşân efendimiz birçok
vesilelerle "Uhud bir dağdır, o bizi sever biz de onu severiz."
buyurmuştur. Uhud savaşı, Kur'an-ı Kerim'de Al-i İmran suresinin pek çok
ayetlerinde tasvir edilmiştir. İbn İshak'a göre, ÂI-i İmrân suresinin
altmışyedi âyeti Uhud savaşıyla ilgilidir. İbn Ebi Hatem'in rivayetine göre
Abdurrahman b. Avf, "ÂI-i İmran sûresinin yüzyirminci âyeti Uhud savaşıyla
ilgilidir" dermiş. Buharî bu hadisi tefsir bölümünde; "Hani sen (bir
sabah) erkenden (Uhud'da) müminleri savaş üslerine yerleştirmek üzere
ailen(Âişe'nin evin)den ayrılmıştın. Allah hakkıyla işiten ve
bilendir."[Âl-i İmrân 121] başlığını taşıyan on numaralı babda rivayet
etmiştir.
Hadisin metninden
anlaşıldığına göre kafirlerle birlikte Kureyşli kadınlar da savaşa
katılmışlardır.
tbn tshak bu kadınların
kimliklerini açıklarken şu isimleri veriyor:
1. Hind Bint-i Utbe
(Ebû Süfyân'ın karısı).
2. Ümmü Hâkim binti
el-Haris b. Hişam (tkrime b. Ebu Cehrin karısı).
3. Fatımâ binti Velid
b. Muğîre; (Haris b. Hişâm'ın karısı).
4. Berze binti Mes*ûd
es-Şakafi (Safvan b. Ümeyye'nin karısı)
5. Reysâ binti Şeybe
es-Sehmiyye (Amr b. As'ın karısı).
6. Sülâfe. binti Sa'd
(Talha b. Ebi Talha el-Hacbi'nin karısı).
7. Hannâs binti Mâlik
(Musab b. Umeyr'in annesi).
8. Umre binti Alkâme b.
Kinâne
bazılarına göre,
müşrikler safında Uhud savaşına katılan müşrik kadınların sayısı onbeş idi.
Yine bu hadisin
metninde Hz. Peygamber, harp için büyük bir stratejik Önemi haiz olan bir
gediği tutmaları ve Kureyş'in arkadan yapacakları çevirme hareketini önlemeleri
için elli kadar okçuyu görevlendirmiş ve başlarına da Abdullah b. Cübeyr'i
yerleştirmişti.
Her ne kadar îbn Kayyim
el-Cevziyye, "Zâd'iil-meâd" isimli eserinde elli kişilik kuvvetin
okçular değil süvariler olduğunu söylemişse de, tbn Hacer'in dediği gibi bu söz
tamamen yanlıştır. Çünkü İslam tarihçilerinin açıklamalarına göre o gün
müslümanlann elinde bulunan at sayısı yok denecek kadar azdı.