بَاب
فِي
الْجَلَبِ
عَلَى
الْخَيْلِ
فِي السِّبَاقِ
63. Yarışta Atı Daha
Hızlı Koşmaya Zorlamak Maksadıyla Atın Peşine Nara Atan Ve Çığlık Koparan Bir
Kimse Takmanın Hükmü
حَدَّثَنَا
يَحْيَى بْنُ خَلَفٍ
حَدَّثَنَا
عَبْدُ
الْوَهَّابِ
بْنُ عَبْدِ
الْمَجِيدِ
حَدَّثَنَا
عَنْبَسَةُ ح
و حَدَّثَنَا
مُسَدَّدٌ
حَدَّثَنَا بِشْرُ
بْنُ
الْمُفَضَّلِ
عَنْ
حُمَيْدٍ الطَّوِيلِ
جَمِيعًا
عَنْ
الْحَسَنِ
عَنْ عِمْرَانَ
بْنِ
حُصَيْنٍ
عَنْ
النَّبِيِّ
صَلَّى
اللَّهُ عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
قَالَ لَا
جَلَبَ وَلَا
جَنَبَ زَادَ
يَحْيَى فِي
حَدِيثِهِ
فِي الرِّهَانِ
İmran b. Husayn'dan
rivayet olunduğuna göre, Nebi (s.a.v.) şöyle buyurmuştur; “Yarışta atın (daha
hızlı koşması için) peşine nara atacak bir kimse takmak ve (Yorulduğu zaman
onun yerine yarışa devam etmesi için) yanına yedek bir at almak yoktur."
(Ravilerden) Yahya (b.
Halef, rivayet ettiği) hadisinde, "ödüllü yarışta” kelimesini de ilave
etti.
İzah:
Ebû Dâvud, zekât;
Tirmizi, nikâh; Nesâî, nikâh; hayl; Ahmcd b. Hanbel, II, 59, 180, 215, 216;
III, 162, 197.
Celeb: Zekat toplamakla
görevlendirilen memurun zekatla mükellef olan kişilerin zekatlarını başka bir
adam vasıtasıyla toplatıp ayağına getinmesidir.
Celebin diğer bir
mânâsı da at yarışlarında yarışçılardan birinin kendi atı daha hızlı koşsun
diye nara atması için bir adam tutup hayvanın peşine düşürmesidir ki, mevzumuzu
teşkil eden bu hadis-i şerifte kasdedilen mânâ budur.
Ceneb ise, zekat
verenin zekât malını bulunduğu yerden uzaklaştır-masıdır. At yarışlarında bu
kelime, at yarışlarına katılan bir binicinin atı yorulduğu zaman at
değiştirerek yarışa aynı hızla devam edebilmek maksadıyla yedeğinde ikinci bir
at taşımasıdır. Mevzumuzu teşkil eden hadis-i şerifte kasdedîlen mânâ budur.
Hz. Nebi bu hadisiyle,
cihada hazırlık maksadıyla düzenlenen at koşullarında celeb ve ceneb tutma
yollarına tevessül etmeyi yasaklamıştın Çünkü bunlar at yarışlarında gözetilen
cihada hazırlanma gayesinin ruhuna aykırı olan ve sadece Ödül kazanmayı hedef
alan tutum ve davranışlardır.