بَاب
فِي
الرَّجُلِ
يَقُولُ
لِامْرَأَتِهِ
يَا أُخْتِي
15-16. Karısına
"Bacım" Diye Hitabeden Kimsenin Durumu
حَدَّثَنَا
مُوسَى بْنُ
إِسْمَعِيلَ
حَدَّثَنَا
حَمَّادٌ ح و
حَدَّثَنَا
أَبُو كَامِلٍ
حَدَّثَنَا
عَبْدُ
الْوَاحِدِ
وَخَالِدٌ
الطَّحَّانُ
الْمَعْنَى
كُلُّهُمْ
عَنْ خَالِدٍ
عَنْ أَبِي تَمِيمَةَ
الْهُجَيْمِيِّ
أَنَّ
رَجُلًا قَالَ
لِامْرَأَتِهِ
يَا
أُخَيَّةُ
فَقَالَ
رَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
أُخْتُكَ
هِيَ
فَكَرِهَ
ذَلِكَ
وَنَهَى
عَنْهُ
Ebu Tümeyme
el-Hüceymî'den rivayet olunduğuna göre, Bir adam karısına "Ey bacım"
diye hitabetmiş de Rasûlullah (s.a.v.) "Bu senin kız kardeşin midir?"
diyerek o kimseyi bundan menetmiştir.
İzah:
Beyhakî,
es-Sünenü'l-kübrâ, VII, 366.
Bu hadis-i şerif
Abdurrezzak'ın Musannef'inde şu manaya gelen
lâfızlarla rivayet olunmuştur:
"Nebi (s.a.v.)' karısına "hemşire" diye hitabeden bir
adama rastladı da onu bundan menetti"[İbn Hacer, Fethül-Bari XI, 305.]
Bilindiği gibi bir
kimsenin kendi zevcesini veya onun rekabesini (boynunu) veya msf, sülüs gibi
bir uzvu şâyiini kendisine nikâhı müebbeden haram bulunan bir kadına veya onun
bakılması caiz olmayan bir uzvuna teşbih etmesine -zihar- denir" Zihar
yapan bir kimse keffârette bulunmadıkça zevcesine yaklaşamaz. Keffâret
verildikten sonra yaklaşmaya mâni hürmet zail olmuş olur.[Bilmen Ö. N., Hukuku
İslâmiyye, II, 310.] îşte müslümanlar hanımlarına bacım veya hemşirem ya da
kızım diye hitab etmeye alışıp da bu alışkanlık neticesinde bir gün zihar
yapmaları ve dolayısıyla zarara uğramaları veya bu gibi sözlerle talaka niyyet
etmeleri neticesinde nikahlarının bozulacağı korkusuyla Nebi efendimiz onları
hanımlarına bu gibi hitablarda bulunmaktan nehyetmiştir. Bu mevzuda İbn
Battal'da şunları söylemiştir: "Ulemadan bir cemaat kişinin karısına bu
gibi hitabta bulunmasıyla zihar yapmış olacağına hükmettiler. Nitekim Nebi
(s.a.v.)'de hangi manada kullanıldığını ancak kullanan kimsenin bileceği bu
kelimeleri kullanmaktan kaçınmayı tavsiye etmiştir."[İbn Hacer,
Fethü'l-Bâri, XI, 305.] Yine îbn Battal'ın açıklamasına göre Hz. İbrahim, Sâre
için "bu benim hemşiremdir" dediği zaman Hz. Sare'nin kendisinin din
kardeşi olduğunu kasdetmiştir. Karısına bu maksatla "kız kardeşim"
dediği için nikahına bir zarar gelmediği gibi bu hitabından dolayı ilahi bir
ikaza veya tenkide de uğramamıştır"[İbn Hacer, Fethü'l-Bâri, XI, 305.]