بَاب
فِي وَقْتِ
الْإِحْرَامِ
21. İhram'a Girme
Vakti
حَدَّثَنَا
مُحَمَّدُ
بْنُ
مَنْصُورٍ
حَدَّثَنَا
يَعْقُوبُ
يَعْنِي
ابْنَ
إِبْرَاهِيمَ
حَدَّثَنَا
أَبِي عَنْ
ابْنِ إِسْحَقَ
قَالَ
حَدَّثَنِي
خُصَيْفُ
بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ
الْجَزَرِيُّ
عَنْ سَعِيدِ
بْنِ
جُبَيْرٍ قَالَ
قُلْتُ
لِعَبْدِ
اللَّهِ بْنِ
عَبَّاسٍ يَا
أَبَا
الْعَبَّاسِ
عَجِبْتُ
لِاخْتِلَافِ
أَصْحَابِ
رَسُولِ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
فِي إِهْلَالِ
رَسُولِ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
حِينَ
أَوْجَبَ
فَقَالَ
إِنِّي
لَأَعْلَمُ
النَّاسِ
بِذَلِكَ
إِنَّهَا
إِنَّمَا
كَانَتْ مِنْ
رَسُولِ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
حَجَّةً
وَاحِدَةً
فَمِنْ
هُنَاكَ
اخْتَلَفُوا
خَرَجَ
رَسُولُ اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ حَاجًّا
فَلَمَّا صَلَّى
فِي
مَسْجِدِهِ
بِذِي
الْحُلَيْفَةِ
رَكْعَتَيْهِ
أَوْجَبَ فِي
مَجْلِسِهِ فَأَهَلَّ
بِالْحَجِّ
حِينَ فَرَغَ
مِنْ رَكْعَتَيْهِ
فَسَمِعَ
ذَلِكَ
مِنْهُ أَقْوَامٌ
فَحَفِظْتُهُ
عَنْهُ ثُمَّ
رَكِبَ فَلَمَّا
اسْتَقَلَّتْ
بِهِ
نَاقَتُهُ
أَهَلَّ
وَأَدْرَكَ
ذَلِكَ
مِنْهُ
أَقْوَامٌ
وَذَلِكَ
أَنَّ النَّاسَ
إِنَّمَا
كَانُوا
يَأْتُونَ
أَرْسَالًا
فَسَمِعُوهُ
حِينَ
اسْتَقَلَّتْ
بِهِ نَاقَتُهُ
يُهِلُّ
فَقَالُوا
إِنَّمَا أَهَلَّ
رَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
حِينَ
اسْتَقَلَّتْ
بِهِ نَاقَتُهُ
ثُمَّ مَضَى
رَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
فَلَمَّا
عَلَا عَلَى
شَرَفِ
الْبَيْدَاءِ
أَهَلَّ
وَأَدْرَكَ
ذَلِكَ
مِنْهُ
أَقْوَامٌ
فَقَالُوا
إِنَّمَا أَهَلَّ
حِينَ عَلَا
عَلَى شَرَفِ
الْبَيْدَاءِ
وَايْمُ
اللَّهِ
لَقَدْ
أَوْجَبَ فِي
مُصَلَّاهُ
وَأَهَلَّ
حِينَ
اسْتَقَلَّتْ
بِهِ
نَاقَتُهُ وَأَهَلَّ
حِينَ عَلَا
عَلَى شَرَفِ
الْبَيْدَاءِ
قَالَ
سَعِيدٌ
فَمَنْ
أَخَذَ
بِقَوْلِ
عَبْدِ
اللَّهِ بْنِ
عَبَّاسٍ
أَهَلَّ فِي
مُصَلَّاهُ
إِذَا فَرَغَ
مِنْ
رَكْعَتَيْهِ
Sâ'id b. Cübeyr'den;
demiştir ki: Abdullah b. Abbâs'a: Ey Ebû Âbbâs, ben, Resûlullah (s.a.v.)'ın
girdiği ihramın zamanı hakkında sahâbîlerin görüş ayrılığına düşmelerine
şaşıyorum, dedim. (Bana şöyle) cevap verdi: Gerçekten bunu insanların en iyi
bileni benim. Resûlullah (s.a.v.)'in haccı, (sadece) bir kere olduğu için
(insanlar) bu konuda ihtilâfa düştüler. (Şöyle ki:)
Resûlullah (s.a.v.) hac
maksadıyla (yola) çıktı. Zülhuleyfe'deki namazgahında iki rekât(lik namaz)'ını
kıldı. Namazını bitirince bulunduğu yerde hacca niyet edip hac için yüksek
sesle telbiye getirdi. Bunu kendisinden işiten kimseler kendisinden
(işittikleri gibi) bellediler. Sonra (devesine) binip de devesi O'nu kaldırıp
doğrultunca (ikinci) bir telbiye (daha) getirdi. Bazı kimseler de kendisinden
bunu işitmiş oldular. İşte bu (ihtilâfın sebebi) oraya (halkın) bölük bölük
gelmiş olmaları ve devesi onu kaldırdığı sırada Rasûlullah'ı telbiye getirirken
işitenlerin, "Resûlullah (s.a.v.) telbiyeyi devesi kendisini kaldırdığı
zaman getirdi." demeleri, daha sonra Rasûlullah (s.a.v.) (deveyle biraz
daha ileri) gidip te Beydâ'nın tepesine çıktığı sırada getirdiği telbiyeyi
duyan diğer bazı kimselerin de;
"Rasûlullah
(s.a.v.) Beydâ tepesinde hacca niyet etti." demeleridir. Allah'a yemin
olsun ki O, namazgahında ihram'a girdi ve devesi kendisini kaldırınca telbiye
getirdiği gibi, Beydâ tepesine çıktığında da telbiye getirdi. Said (b. Cübeyr)
dedi ki: Abdullah b. Abbas'ın (bu) sözüne sarılan(lar) iki rekât(lık
namazlarını bitirdikten sonra yüksek sesle telbiye getirirler.)
İzah:
Ahmed b. Hanbel, I,
260; Beyhakî, es-Sünenu'l-kübrâ, V, 37.
İhram; haccı veya
umreyi veya her ikisini edâ için mübâh olan şeylerden bazılarını nefsine geçici
olarak haram kılmak onları yapmaktan sakınmaktır. Ayrıca ihram, hac, umre veya
her ikisine birden (hacc-ı kıran) niyet etmek ve "lebbeyk AHahümme
lebbeyk, lebbeyk lâ şerîke leke lebbeyk, innelhamde venni'mete leke ve'1-mülk
lâ şerike lek = Emret Allah'ım! Emrine amadeyim, emrine amadeyim, senin ortağın
yoktur emret! Hamd sana mahsustur, nimeti veren sensin, mülk, kâinat
üzerindeki hakimiyet ve tasarruf Senindir, Senin benzerin ve ortağın
yoktur."[Nesâî, menâsik] diye tel-biyede bulunmakla olur. Kısaca ifade
etmek gerekirse ihram, niyet ve telbi-yeden (veya telbiye yerine geçen bir
zikir veya kurbanlık bedenenin boynuna tasma't'akmaktan) ibarettir. Bu ikisi
bulunmazsa hacca niyet edilmemiş olur.
Niyet için bu iki
esasın bulunması şartı hacca mahsus özel bir durumdur. Bu hadis-i şerif Resûl-i
Ekrem (s.a.v.)'in Veda Haccında ihrama nereden girdiğini açıkça ifade etmekte
ve bu konuda gelen rivayetler arasında görülen zahirî ihtilâfların arasım
uzlaştırmaktadır. Bu yönüyle büyük bir ehemmiyeti hâizdir.