DEVAM: 44. Mekke'ye
Girmek
حَدَّثَنَا
هَارُونُ
بْنُ عَبْدِ
اللَّهِ حَدَّثَنَا
أَبُو
أُسَامَةَ
حَدَّثَنَا هِشَامُ
بْنُ
عُرْوَةَ
عَنْ أَبِيهِ
عَنْ عَائِشَةَ
رَضِيَ
اللَّهُ
عَنْهَا
قَالَتْ دَخَلَ
رَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
عَامَ
الْفَتْحِ
مِنْ كَدَاءَ
مِنْ أَعْلَى
مَكَّةَ
وَدَخَلَ فِي
الْعُمْرَةِ مِنْ
كُدًى قَالَ
وَكَانَ
عُرْوَةُ
يَدْخُلُ
مِنْهُمَا
جَمِيعًا
وَكَانَ
أَكْثَرُ مَا
كَانَ
يَدْخُلُ
مِنْ كُدًى
وَكَانَ أَقْرَبَهُمَا
إِلَى
مَنْزِلِهِ
Âişe (r.anhâ)'den;
demiştir ki: Resûlullah (S.A.V.) Fetih yılında Mekke'ye Mekke'nin yukarısındâki
Kedâ (denilen yol)dan, (kaza) umre(sinde) de Küdâ (denilen aşağı yol)dan girdi.
(Hişam b. Urve) dedi ki:
Urve, (Mekke'ye) her ikisinden girerdi. En çok Kudâ'dan girerdi. İki yolun
evine en yakın olanı (Küdâ) idi.
İzah:
Buhari, hac; meğâazî;
Müslim, hac; Tirmizî, hac; Nesâî, menâsik; Ahmet b. Hanbel, II, 14, 21.
Resul-i Ekrem (S.A.V.)
hac için ihramlı olarak Mekke'ye
girerken "Kedâ" demlen yukarı
yolu izlemiştir. Ancak umre için Mekke'ye girerken bu yolu izlemeye hızûn
görmemiş, herkesin her zamanki takibettiği "küdâ" denilen aşağı ki
yolu tâkib etmiştir. Resû1-i Ekrem'in hac ve umre esnasında Mekke'ye girerken
izlediği yolların farklı oluşu bu konuyla ilgili rivayetler arasında çelişki
olduğunu göstermez. Çünkü Resûl-i Ekrem'in umresiyle haccı iki ayrı olaydır.
Ancak bu hadis Buhârî'nin rivayetinde geçen; "Resûlullah (S.A.V.) çıkarken
Mekke'nin yukarısında bulunan Küdâ'dan çıktı" şeklinde geçtiğinden
konumuzu teşkil eden Ebû Dâvûd hadisine üç cihetten aykırıdır. Şöyle ki:
1. Konumuzu teşkil eden
Ebû Dâvûd hadisine "Resûlullah (S.A.V.) Feth yılında Mekke'ye Mekke'nin
yukarı sındaki Küdâ'dan girdi" denilirken, Buhârî'nin rivayetinde
"Mekke'den çıkarken "Mekke'nin yukarısındâki Küdâ denilen yerden
çıktı" tâbiri kullanılmıştır."[Buharî, hac]
2. Buhârî'nin bu
rivayetinde umreden bahsedilmemektedir.
3. "Küdâ'nm
Mekke'nin yukarısında bulunduğu ifâ'de edilmektedir ki bu açık bir hatadır.
Hafız İbn Hacer'in beyânına göre bu hadisin aslı Amr b. el-Hâris ile Hâtem b.
İsmail'in Hişâm'dan naklettikleri ve "Resûlullah (S.A.V.) Mekke'ye
Mekke'nin yukarısındâki "Kedâ" denilen yoldan girdi" anlamına
gelen ibaredir. İbn Hacer daha.sonra bu yanlışlığın Ebu Üsâme'den daha aşağıda
bulunan râvilere ait olduğuna hükmetmiş ve İmam Ahmed'in Ebû Üsâme'den
naklettiği rivayetin doğru bir rivayet olduğuna dikkati
çekmiştir.[el-Fethu'r-rabbânî, XII, 6.]