DEVAM: 5. Sâime
(Merada Otlatılan Hayvanlar)Nin Zekatı
حَدَّثَنَا
قُتَيْبَةُ
بْنُ سَعِيدٍ
حَدَّثَنَا
اللَّيْثُ
عَنْ يَزِيدَ
بْنِ أَبِي حَبِيبٍ
عَنْ سَعْدِ
بْنِ سِنَانٍ
عَنْ أَنَسِ
بْنِ مَالِكٍ
أَنَّ
رَسُولَ
اللَّهِ صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
قَالَ
الْمُعْتَدِي
الْمُتَعَدِّي
فِي
الصَّدَقَةِ
كَمَانِعِهَا
Enes b, Mâlik'den
rivayet edildiğine göre, Resûlullah (s.a.v.) şöyle buyurmuştur: "Zekâtta
haksız davranan, onu vermeyen gibidir."
İzah:
Tirmizî, zekât; İbn
Mâce, zekât
Şerhlerde bu hadisin
kimin hakkında olduğu hususunda birkaç ihtimâl zikredilmiştir:
a. Bu hadis zekât
memurları hakkındadır. Haksızlık yaparak alması gerekenden fazla zekât alan
zekât memuru, günaha girme yönünden zekât vermeyen zengin gibidir. Zira zekât
memurunun mal sahibinden o yıl ona düşenden fazla alması ertesi sene mal
sahibinin zekât vermemesine sebeb olabilir, Dolayısıyla zekât memuru o zekât
vermeyen mal sahibi gibi günaha girer. İbn Mâce'nin bu hadisi "Zekât
memurları hakkında vârid olan hadisler" babında zikretmesinden onun zekât
memuru hakkında olduğu ihtimalini tercih ettiği anlaşılmaktadır.
b. Hadis-i şerîf, mal
sahibi hakkındadır. Zekât memurundan malının bir kısmını gizlemek veya onun
vasıflarım ona söylememek suretiyle haksızlık yapan mal sahibi, günaha girme
yönünden hiç zekât vermeyen gibidir.
c. Hadis, müstehak
olmayanlara zekât veren mal sahibi hakkındadır. Zekâtı hak sahihlerine vermemek
suretiyle haksızlık yapan, günâh yönünden onu hiç vermeyen gibidir.
d. Hadis zekât verip de
onu başa kakıp hak sahibine eziyet etmek suretiyle haksızlık eden, hakkındadır.
Böylesi kişi de günâh yönünden onu hiç vermeyen gibidir.
e. Hadis çoluk çocuğuna
hiç bir şey bırakmayacak şekilde malının hepsini zekât olarak dağıtan kimse
hakkındadır. Böyle yapan çoluk çocuğunun başkalarına muhtaç olmasına sebep
olacağından zekât vermeyen gibidir.
Sayılan bu ihtimallerin
bir kısmı kuvvetli bir kısmı zayıf olsa bile, bu hadisin hem zekât memuru hem de
mal sahibini zekât alıp vermede haksızlık ve zulmetmekten sakmdırmakta olduğu
açıktır.